Кафедраси сув таъминоти ва канализация тизимлари

Объект 
Аҳолини 
ҳисобга 
олинган 
сони 
Хўжалик 
ичимлик 
эҳтиёжи 
учун 
(м
3
/кун) 
Жами 
шаҳар 
бўйича 
м
3
/кун 
Ишлаш 
соатлари 
Аҳоли 
Мактаб 
Боғча 
поликлиника 
Сепиш ва суғориш 
Ёнғин ўчириш 
Шаҳар бўйича умумий сув истеъмолининг соатлар бўйича тақсимланиши. 
жадвал
Кун 
соатлари 
% 
Мактаб 
учун сув 
сарфи 
м
3
/соат 
Боғча учун 
сув сарфи 
м
3
/соат 
Поликлиника 
учун сув 
сарфи 
м
3
/соат 
Сепиш ва 
суғориш сув 
сарфи 
м
3
/соат 
Ёнғин 
ўчириш сув 
сарфи 
м
3
/соат 
Жами 
сув 
сарфи 
м
3
/соат 
0-1 
1-2 
2-3 
3-4 
4-5 
5-6 
6-7 
7-8 
8-9 
9-10 
10-11 
11-12 
12-13 
13-14 
14-15 
15-16 
16-17 
17-18 
18-19 
19-20 
20-21 
21-22 

---

14 
22-23 
23-00 
жами 
100 
 
Оқоваларни оқизиш тизимларини лойиҳалаш 
 
Оқоваларни оқизиш тизимлари шаҳар ва бошқа аҳоли пунктларида,
саноат, қишлоқ хўжалик корхоналарида, фуқаро, турар жой ва бошқа 
объектларда хафвсиз санитар муҳитни сақлаш учун ҳосил бўладиган суюқ 
чиқиндиларни ўз вақтида чиқариш, тозалаш ва зарарсизлантириш учун 
ишлатилади. 
Оқоваларни оқиздириш ва тозалаш тизими деб оқоваларни қабул қилиш,
оқиздириш, хайдаш, тозалаш, зарарсизлантириш ва хавза 
ларга қўшиш учун мўлжалланган мухандислик тармоқлари ва иншоот 
лари, тадбирлари мажмуасига айтилади. 
Аҳоли пунктларида ва ишлаб чиқариш корхоналарида ҳосил бўладиган суюқ 
чиқиндиларни уч тоифага: хўжалик-маиший, саноат ва атмосфера оқоваларига 
ажратиш мумкин 
Хўжалик маиший оқовалари инсоннинг яшаш фаолияти натижасида 
ҳосил бўлиб бевосита физиологик ахлатлар, ювиниш, чумилиш, овқат 
пишириш, кир ювиш ва х.к. жараёнларида ҳосил бўладиган суюқ чиқинди- 
ларга айтилади ва минерал, органик ва биологик моддалар билан ифлос- 
ланган.
Саноат оқовалари ишлаб чиқариш жараёнида ишлатиладиган сувларни 
ифлосланиши натижасида ҳосил бўлади. Бу оқоваларни шартли тоза ва 
ифлосланган тоифаларга ажратиш мумкин. Шартли тоза оқоваларга 
таркибига нихоятда кам ифлослик ёки умуман ифлосланиш руй бермаган 
оқовалар киради. Мисол қилиб совутиш натижасида ҳосил бўлаган оқова- 
ларни келтириш мумкин. 
Атмосфера оқовалари ёмғир, сел ёғиши, қор ва музликларни эриши 
натижасида ҳосил бўлади.Бу оқовалар кўпроқ минерал моддалар билан 
ифлосланган. 
Ҳосил бўладиган ахлатларни гидротранспорт услубида қувур ва 
каналлар орқали узиоқар тартибда оқиздириш техник-иқтисодий ва санитар 
нуқтаи назарда қулай ҳисобланади.Оқоваларни оқизиш тизимлари
тармоқлардан, насос шахобчалари, тозалаш иншоотлари, хавзага қўшиш ва 
бошқа қурилмаларидан иборат мурракаб ҳўжалик. 
Аҳоли яшаш жойларини ободончилигига, релъефига, иқлимига, 
оқоваларни сарфига, ифлосланиш даражасига, тозаланган оқоваларни 
қўшиш учун мўлжалланган сув хавзалари турига ва бошқа омилларга 
боғлиқ холда бўлинган(тўла ва қисман), ярим бўлинган, аралаш ва 
умумоқизув оқоваларни оқизиш тизимлари ишлатилади. 
Тўла бўлинган тизимларда маиший ва саноат оқовалари алоҳида тар 
моқлар орқали, атмосфера оқовалари эса алоҳида тармоқлар орқали оқизди 
рилади.Бу тизимда икки ва ундан ортиқ тармоқ ётқизиш зарурияти капитал 
харажатларни оширади, аммо тозалаш иншооти, насос шахобчаси, 

---

15 
коллекторлари фақат маиший ва саноат оқоваларига ҳисобланган бўлиб бир 
меъёрда ишлайди ва уларни ишлатишда қулайликлар яратади.Санитар 
нуқтаи назарда атмосфера оқоваларини хавзаларга қўшилиши бу тизим- 
нинг камчилиги ҳисобланади.