K. J. Matkarimov b. J. Mahmudov a. A. Norqulov avtomobillarda ishlatiladigan ashyolar

Gaz  tarkibidagi  zararli  aralashmalar  miqdori.  Siqil-
gan gaz tarkibida bunday aralashmalar cheklangan miqdorda 
bo‘ladi:  vodorod  sulfidi  2  g/100  m
3
 dan, mexanik aralashmalar 
0,1 g/100 m
3
 dan ortiq bo‘lmasligi kerak, juda oz miqdorda nam 
bo‘lishiga ruxsat etiladi. 
Davlat  standartiga  muvofiq,  siqilgan  gazlarning  tabiiy,  koksli 

---

94
metanlashtirilgan va koksli boyitilgan xillari chiqariladi (4. 2- jad-
val). Lekin siqilgan gazda ishlovchi dvigatellar keng tarqalmagan, 
chunki,  bir  tomondan,  silindrlarning  to‘ldirish  koeffitsiyenti  ka-
mayishi natijasida ularning quvvati 10– 20 foiz kamayadi, ikkinchi 
tomondan, avtomobilning yuk ko‘taruvchanligi kamayadi. Chun-
ki yuqori bosim ostida siqilgan gazlarni saqlash uchun og‘ir (65–
70 kg li) ballonlar kerak bo‘ladi. Avtomobilga sig‘imi 10 m
3
 dan 
bo‘lgan bunday ballonlardan oltitasi ketma-ket ulanib o‘rnatiladi. 
Ballonlar maxsus gaz to‘ldirish shoxobchalarida tozalangan va qu-
ritilgan gaz bilan to‘ldiriladi. 
4. 2- jadval