K. J. Matkarimov b. J. Mahmudov a. A. Norqulov avtomobillarda ishlatiladigan ashyolar

Me’yorlangan sifat ko‘rsatkichlari. Avtomobil yonilg‘isi si-
fatida suyultirilgan gazning sifatini xarakterlovchi asosiy ko‘rsat-
kichlarga komponent tarkibi, to‘yingan bug‘ bosimi, suyuq bug‘-
lanmaydigan qoldiqning bo‘lmasligi, zararli aralashmalar miqdori 
kiradi. 
Gazning komponent tarkibi. Gaz ballonlari bilan ishlaydigan 
avtomobillar uchun gaz to‘ldirish shoxobchalarida barcha mavsum-
larda tarqatiladigan suyultirilgan gazning bu ko‘rsatkichi belgilan-
gan chegarada o‘zgarishi lozim. Suyultirilgan gaz tarkibida (mas-
sasi bo‘yicha) kamida 80 ± 5 foiz propan, ko‘pi bilan 20 ± 5 foiz 
butan va ko‘pi bilan 6 foiz boshqa gazlar (propilen, butilen, etilen) 
bo‘ladi. Propan bilan butanning nisbati o‘zgarsa, gaz yonganida 
chiqadigan issiqligi va yonuvchi aralashmaning tarkibi o‘zgaradi. 
Oqibatda dvigatelning silindrlaridagi yonish jarayoni yomonla-
shadi va ishlatilgan gazning zaharlilik darajasi ortadi. 
91