Gimnot -
elektr ugol (ilonbaliq).
48
Kema ekipaji tun bo'yi mijja qoqmadi. Hech kim
kema sahnidan jilmadi. «Avraam Linkoln» tezlikda
narvalga bas kelolmasligiga qanoat hosil qilgach,
yurishini sekinlatdi.
Narval ham o‘z navbatida kemaga taqlid qilib,
to'lqinda sekin chayqalib turardi, aftidan, jang may-
donini tashlab ketgisi yo‘q edi.
Ammo negadir yarim kechada u g'oyib bo'ldi
yoki aniqroq qilib aytganda - juda ulkan yaltiroq
qurtga o'xshab o'chdi. Oochayotganmikin? Bunday
bo'lishini orzu qilishdan ko'ra unga yo‘l qo'ymaslik
kerak edi. Ammo oradan bir soat o ‘tgach, kichkina
teshikdan kuchli bosim bilan o'tayotgan suv tovu-
shigaoxshaganquloqnibitiruvchiovoz eshitildi.
Kapitan Faragut, Ned Lend va men shu payt
kema sahnida edik. Biz atrofimizni o'rab olgan tun
zulmati qa’riga tikilganimizcha turardik.
- Ned Lend, - so'radi kapitan, - kitlarning ovoz
chiqarishini ko‘p eshitganmisiz?
- Ko‘p eshitganman, kapitan, ammo hozirgacha
bir ko'rinishi ikki ming dollar keltirgan kitni uch-
ratmagan edim.
- Siz chindan ham mukofotga sazovor bo‘ldi-
ngiz. Biroq ayting-chi, hozir eshitayotganingiz
kitlarning burun kataklaridan chiqadigan ovozga
oxshaydimi?
- Ovozi o‘xshaydi-yu, ammo haddan tashqa-
ri kuchli. Qarshimizda qandaydir kitsimon hayvon
turganiga shubha yo‘q va ruxsatingiz bilan, kapi
tan, ertaga ertalab uning qulog'iga aytadigan ikki
og‘iz so‘zim bor, - deb qo'shib qo'ydi garpunchi.
- Agar u sizni eshitishni istasa, Ned, - deb luq-
ma tashladim men, - ammo negadir bunga uncha-
lik ishongim kelmayapti.
49
- Agar men unga garpunimning to'rt bara
var boyicha keladigan masofada yaqinlasha ol-
sam, - deya e’tiroz bildirdi kanadalik, - kimligimni
ko'rsatib qoyaman.
- Gapingiz to ‘g‘ri-yu, ammo buning uchun sizga
eshkakli qayiq berishga to‘g‘ri kelar? - so'radi kapi
tan.
- Albatta.
- Eshkakchilarning hayotini xavf ostida qol-
dirib-a?
- Ha, mening hayotimdek, - deya loqaydlik b i
lan javob qaytardi garpunchi.
Kechasi soat ikkiga yaqinlashganda elektr shu’la
shamol esayotgan tomonda, «Avraam Linkoln»dan
besh milya narida yana paydo bo'ldi. Oradagi
shuncha masofa, shamol va dengiz shovqiniga qa-
ramay maxluq dumini shaloplatayotgani va harsil-
lab nafas olayotgani aniq eshitilib turardi. Narval
nafas olish uchun suv sathiga chiqqanida, uning
o'pkasiga havo shu qadar kuch bilan o'tar ediki, ikki
ming kuchli mashina silindrlariga bug' kiryapti, deb
oylardi kishi.
- Obbo! Butun boshli otliq askarlar polki-
ning kuchiga teng keladigan kit, chakana kitlarga
o'xshamaydi.
Tun ehtiyot bo'lib kutish va jangga hozirlik
ko'rish bilan o‘tdi. Kit ovlaydigan qurol-yarog‘lar
kema yonlariga qator tizib qo‘yildi. Kapitanning ik-
kinchi o‘rinbosari bir milyaga garpun ota oladigan
garpun to ‘plari, eng katta maxluqlarni ham portlay-
digan o‘q otib o'ldiradigan kalta beshotar miltiqlar-
ni shaylab
q o 'y is h n i
buyurdi. Ned Lend garpunini
charxlab olganidan xursand edi.
Soat oltida tong otdi. Kun g‘ira-shira yorishi bi-
lanoq narval atrofidagi elektr yogdu yo‘qoldi.
50
Soat yettida kun chiqdi. Ammo eng yaxshi dur-
binlar ham yorib o'tolmaydigan qalin tuman atrofni
ko'rishni mushkullashtirgan edi. Odamlar qancha
lik ranjib, g'azablanganliklarini bir ko‘z oldingizga
keltiring.
Men bizanning1 birinchi to ‘siniga chiqib oldim.
Bir necha ofitserlar undan ham balandga ko‘ta-
rildilar.
Soat sakkizda tuman to'lqinlar ustidan suzib
o'tdi va asta-sekin parcha-parcha bo'lib yuqoriga
ko'tarila boshladi.
Awalgiday to'satdan Ned Lendning ovozi eshi-
tilib qoldi.
-
0 ‘sha narsa - shamol esayotgan tomonda, ke-
maning quyruq tomonida! - deb qichqirdi garpun-
chi.
Hamma o‘sha tomonga qaradi.
Darhaqiqat, kemadan bir yarim milya narida
uzun qora tanasining taxminan bir metrchasi suv-
dan chiqib turar edi. Tez harakat qilayotganidan
bo‘lsa kerak, uning dum tomonida dengiz pishqirib
to'lqinlanardi. Menga ma’lum bo'lgan birorta hay-
von suvni shu qadar katta kuch bilan urmas edi.
Orqasidan kattagina joyda ko'zni qamashtiradigan
darajada oppoq ko‘pik qoldirar edi.
Kema bahaybat maxluq tomon yurdi. Men
ko'zimni uzmay va nafasimni ichimga yutib unga
tikilib turardim. «Xanaan» va «Gelvitsiya» o‘z ra-
portlarida narvalning hajmini ancha kattalashtirib
ko'rsatgan ekanlar. Men uning uzunligini bor-yo‘g‘i
ikki yuz ellik fut chamaladim. Uning yo'gonligini
aytish qiyin edi, ammo har uchala tomonga ham
mutanosibday taassurot qoldirdi menda.
Do'stlaringiz bilan baham: |