Илмий тадқиқот асослари: 1000 саволга 1000 жавоб тошкент–2019

828 - САВОЛ: 
ПЕДАГОГИК МУАММОЛИ МАСАЛА-
ЛАРНИ ЕЧИШ ДЕГАНДА НИМАНИ 
ТУШУНАСИЗ? 
ЖАВОБ: Педагогик муаммоли масалаларни ечиш – бу ўқув 
жараёнини такомиллаштиришнинг асосий йўналишларидан бири 
бўлиб, ундан кўзланган мақсад таълим олувчиларнинг ижодий 
тафаккурини кенгайтириш, таълимий ишларини фаоллаштириш, 
мустақил ва эркин фикрлашларини ривожлантириш, уларни 
таълимнинг инновацион шакл ва методларидан фойдаланишга 
ўргатишдан иборатдир. 
КЎРСАТМА: Педагогик муаммоли масалаларни ҳал этишда энг 
аввало, педагогик муҳитга эътиборни кучли қаратиш керак. Бунга 
сабаб педагогик муҳитда таълим мақсадларига мувофиқ ҳолда 
соғлом маънавий ва ижодий муҳит, яъни шахслараро онгли 
муносабатлар шакллантирилган бўлади. 
829 - САВОЛ: 
СТОХАСТИК МОДЕЛЛАШ ДЕГАНДА 
НИМАНИ ТУШУНАСИЗ? 
ЖАВОБ: Стохастик моделлашда баъзи мураккаб ҳодисалар 
(турбулентлик, ҳаво ва суюқлик оқимининг узилиш соҳасидаги 
пульсланишлари, киши организмининг қон айланиш тизимидаги 
ҳолатлар ва шу кабилар)нинг юз бериш эҳтимоллиги асосидаги 
тадқиқотлар эътиборга олинади. Буларда жараёнлар ёки 
ҳодисаларнинг айрим ҳолатларини тўла акс эттирмайди. Бундай 
ҳолларда у ерда қандайдир ўртача ёки умумий йиғинди ҳақидаги 
маълумотлардан фойдаланиб, умумийроқ бўлган моделга ўтилади. 
КЎРСАТМА: Стохастик моделлар билан иш кўришда ахборотли 
моделлардан фойдаланиш йўлларини излаб топиш керак бўлади. 
Бунга сабаб ахборотли моделларда объектнинг хосса ва 
тасвирларини бирор бир алгоритмик тилда тавсифлаш имкониятини 
қўлга киритиш мумкин бўлади. 
830 - САВОЛ: 
ТАДҚИҚОТ СТРАТЕГИЯСИНИ БЕЛГИЛАШ 
ИМКОНИЯТИ НИМА БЕРИШИ МУМКИН? 
ЖАВОБ: Тенглиги сақланмайдиган ўхшашлик мезонларининг 
ўрганилаётган жараёнга кўрсатадиган таъсири бўлмасада ёки 

---

525 
иккинчи даражали бўлсада, улар ёрдамида тадқиқот стратегиясини 
белгилаб олиш имконини беради. 
КЎРСАТМА: Бундай ўхшашликлар амалий фаолиятда кўп 
учрайди ва тадқиқот пайтида улар бўйича керакли жорий хулоса 
чиқарилади ҳамда тадқиқот давомидаги жорий назорат амалга 
оширилади. Одатда, бундай ҳоллардаги жорий назорат таққослашлар 
ва умумлаштиришлар орқали амалга оширилади. Масалан, педагогик 
тадқиқотларда тадқиқот мақсади ва вазифалари ҳамда ишчи гипотеза 
билан тажриба - синов ишидаги жорий ва оралиқ натижалар 
солиштирилиб борилади.