Илмий тадқиқот асослари: 1000 саволга 1000 жавоб тошкент–2019

760 - САВОЛ: 
ЎҚИТУВЧИ – БУ КИМ? 
ЖАВОБ: Ўқитувчи – бу ёш авлодни ҳаётга, онгли меҳнатга 
тайёрлаш учун халқ олдида, давлат олдида, жамият олдида жавоб 
берадиган, ёшларга таълим - тарбия бериш учун махсус 
тайёргарликка эга бўлган ва педагогик фаолият билан касбий 
жиҳатдан шуғулланаётган шахсдир. 
КЎРСАТМА: Бунда ўқитувчининг касбий фаолиятига қатор 
талаблар қўйилади. Улар қуйидагилардан иборат:

таълим - тарбия беришда касб жиҳатидан қобилиятли, 
ташкилотчи, ижодкор ва ишбилармон бўлиши керак; 

эркин ва ижодий, танқидий ва тахлилий фикрлай оладиган, 
таълим - тарбияда муаммоли вазиятларда тўғри қарор қабул қила 
оладиган бўлиши керак; 

ёшларга ва ўзига талабчан, адолатли қаттиқ қўл, одобли ва 
энг асосийси ўз шогиртларига ибрат-намунали бўлмоғи лозим; 

чуқур умумий билим, кенг дунё қарашга ва касб 
тайёргарлигига эга бўлиши керак; 

---

489 

компьютерли саводхон бўлишлик, ўз билимини замон 
талабига мос ҳолда янгилаш ва тўлдира олишлик қобилиятига эга 
бўлиши керак ва шунга ўхшаш яна ўнта талаблар қўйилади. 
761 - САВОЛ: 
ЎҚИТУВЧИ МАВЗУСИДА МАЪЛУМОТ-
ЛАР БАЁНИ ҚАНДАЙ РИВОЖЛАНИБ 
БОРАДИ? 
ЖАВОБ: Ўқитувчининг мавзуни ўргатишда таянч тушунчалар 
оддийдан мураккабга, хусусийликдан умумийликка қараб 
ривожланиб боради. 
КЎРСАТМА: Таянч тушунчалар бўйича тўлиқ маълумотлар 
берилиб бўлгандан сўнг мавзу тўлалигича ёритилган бўлиши 
керак. 
762 - САВОЛ: 
ЎҚИТУВЧИНИНГ ШАХСИЙ ХУСУСИЯТ-
ЛАРИ ҲАҚИДА ҚАНДАЙ ФИКРДАСИЗ? 
ЖАВОБ: Ўқитувчининг шахсий хусусиятларига қуйидагилар 
киради: 

миллий - маьнавий ва илмий дунё қарашнинг кенглиги, 
этиқодининг мустақиллиги, ижтимоий маънавий юксаклик ва 
ахлоқий комилликни тушуниш; 

миллий мафкурамизга содиқлик ва уларни ёшлар онгига 
сингдиришга собитқадамлик; 

ёшлар онгидаги миллий ғояларимизга содиқликни ҳар 
қандай фанни ўқитишда ҳам шакллантиришга эришиш; 

интеллектуал салоҳиятли, янгиликни ҳис қила билиш ва 
педагогик касбий фаолиятга тегишли маълумотларни мунтазам 
равишда ошириб боришга эришиш; 

педагогларга хос касбий билим, кўникма ва малакаларни 
ҳамда маҳоратни доим ошириб бориш тўғрисида қайғуриш; 

таълим олувчиларни севиш, тақдирлари учун қайғуриш 
ҳамда улар билан ишлашга қизиқиш, педагогик фаолиятини 
севиш; 

---

490 

руҳий педагогик зийраклик ва кузатувчанлик, педагоглик 
такт, педагог тасаввур ва ташкилотчиликнинг юксак бўлиши ва шу 
кабилар. 
КЎРСАТМА: Агарда ўқитувчи маҳоратли ва севимли бўламан 
деса қуйидагиларга эътибор бериш керак: 

ҳаққонийлик, дилкашлик, талабчанлик ва қатъийликнинг 
ўзида мужассамлиги; 

мақсадга эришишга етарлича хатти - ҳаракат қила билиш , 
касбий лаёқатлилик; 

вазминлик, адолатли қаттиққўллик қобилиятига эга 
бўлишлик; 

кенг интеллектуал салоҳиятга эга бўлишлик ва маънавий 
жиҳатдан етуклик; 

янгиликка интилувчан ва янгиликни қўлга киритишни ҳис 
қила 
билиш, 
педагогик 
илмий 
салоҳиятни 
оширишга 
интилувчанлик ва шу кабилар.