М. Субанова, Г. Жамангулова биология

7-§.
Дарснинг мавзуси: Бактерияларнинг табиатдаги, инсон ҳаё­
ти даги роли. Касаллик пайдо қилувчи бактериялар
Дарснинг мақсади:
А) Ўқувчиларнинг билим олишда ютуқларга эга бўлиши: Бактерия-
ларнинг табиатдаги аҳамияти, фойдали ва зарарли бактериялар, тугунак, 
сут кислотаси, сапрофит, касаллик қўзғатувчи бактериялар ва уларнинг 
роли тўғрисида билимларга эга бўлишади.
Б) Ўзини ўзи ривожлантиришдаги ҳаракатлари: Бактериялар та-
биатда ва инсон ҳаётида қандай роль ўйнашини аниқлаб, билиш билан 
бактерияларнинг бир неча турлари ҳаётини ва уларнинг аҳамиятини 
баҳолай билишади. Касаллик қўзғатувчи бактерияларнинг ҳаёти, юқиш 
йўлларини ўқиб ўрганиш билан улардан сақланиш йўллари, уларга қарши 
курашиш тўғрисида билимларга эга бўлишади. Шу билан бир қаторда бу 
дарс ўқувчилардан чуқур фикрлашни, фаолликни талаб қилиш орқали 
улар асосли сўзлашга, ўз фикрини эркин билдиришга ва ундан хулоса 
чиқаришга, ўзгаларни тинглаб, уни баҳолашга в.б. ўрганишади.
В) Ўқув материалининг таълим-тарбиявий таъсири: Ўқувчиларнинг 
санитария ва гигиена усулларининг шаклланиши амалга оширилади.
Дарснинг жиҳозланиши:
Воситалар: Бактерияларнинг турлари, фойдали ва зарарли бактерия-
лар, сут кислотаси бактерияси ва унинг озиқ-овқатда қўлланиши, сапро-
фитлар, касаллик қўзғатувчи бактериялар ва уларнинг юқиш йўллари в.б. 
тўғрисида дарсликлар, журналлар, суратлар, видеолар, анимациялар в.б.
Ўқитишнинг услублари ва усуллари: Савол-жавоб, қарама-қарши 
дискуссия, суратлар билан ишлаш, таҳлил-синтез в.б.
Асосий тушунчалар:
Касаллик пайдо қилувчи бактериялар, вабо, эпидемия, бруцеллёз, 
сут кислотаси бактерияси, сапрофит, консервалаш, тузлаш в.б.
Кутилувчи натижа:
А. Бактерияларнинг бир неча турини билишади;
Б. Фойдали ва зарарли бактерияларнинг ҳаётини фарқлай билишади;
В. Озиқ-овқатни бактериялардан қандай қилиб сақлашни 
ўрганишади;
Г. Ер юзидаги ҳаётнинг бориши учун бактерияларнинг аҳамияти 
қандай эканлигини асосли далиллай олишади;
Д. Касаллик пайдо қилувчи бактериялар қандай қилиб юқишини, 
унинг олдини олишни билишади;

---

76
Ж. Касаллик пайдо қилувчи бактерияларнинг организмга кўрсатган 
зарарли таъсирлари ва уларнинг натижаларини ўзлаштиради.