196500
00
00
ТЎЛАБ БЕРИНГ _ Якубова .
Гуласал Матназаровнага .
кимга
_____________________________
Бир юз эллик олти минг беш
сумма ёзма
сумма ёзма
сумма ёзма
сумма ёзма
юз с´м
____________________
ИМЗОЛАР:
(имзо) (имзо)
Ч
ек
б
ер
ил
га
н
ку
нд
ан
б
ош
ла
б
ы
н
ку
н
ич
ид
а
щ
а=
и=
ий
ди
р
196 500
Белги
ХАРАЖАТ МА+САДЛАРИ
СУММА
___чоракка
смета быйича
ажратилган
мабла`лар
=олди`и ушбу
чек быйича
сумма щисобга
олинмаган
40
Мещнатга ща= тылаш учун (иш ща=ига)
……….
….
……………………………………………………..
……….
….
…………………..…….…….…..…….…………
……….
….
42
Хизмат сафари харажатларига тылаш учун
……….
….
……………….…………..……..…….…….……
……….
….
50
Нафа=а, ёрдам пулларига тылаш учун……..
……….
….
…….……….……………….…….…………..…..
……….
….
55
Фу=аролар жам`армалари быйича …………
Щисоб ра=амларидан тылаш учун…………..
……….
……….
….
….
……………………………………………………..
……….
….
……………………………………………………..
……….
….
И М З О:
Ушбу чекда кырсатилган суммани олди ____________ (имзо)
Олувчи шахсни тасди=ловчи белги
_______ ра=амли ________________________ та=дим этилди
щужжат номи
___________________ «___» ___________ 20__ й берилган
муассаса номи
Берилган жойи:
ТЕКШИРИЛДИ ТЎЛАНСИН «___» _______ 20__ й
Масъул ижрочи* Тўланди
Назоратчи Бухгалтер Кассир
Касса быйича
кирим =илинди
_____ ра=амли
ккасса ордери
20__ й «__» _______
Бош (катта)
бухгалтер
_________________
(имзо)
*А
га
р
ол
ув
чи
ни
нг
ш
ах
си
щ
уж
ж
ат
ла
р
бы
йи
ча
т
ек
ш
ир
ил
га
н
бы
лс
а,
у
щ
ол
да
б
у
ер
га
б
ан
к
хо
ди
м
и
им
зо
=
ы
яд
и
bosiladi. Daftarning oxirgi betiga varaqlar soni, muhr bosilgan sana yozilib, korxona rahbari va bosh
buxgalterining imzolari bilan tasdiqlanadi.
Kassa daftarida yozuvlar ikki nusxada (nusxa ko‘chiruvchi qog‘oz orqali) yoziladi. Daftarning
ikkinchi (qirqib beriladigan) nusxasi kassaga pul olish yoki berish uchun asos bo‘lgan barcha
hujjatlarni ilova qilgan holda kassir hisoboti tuzilib, buxgalteriyaga topshiriladi. Varaqning birinchi
nusxasi kassa daftarida qoladi. Kassa daftarida xato yozuvni o‘chirib yozish yoki izohsiz tuzatishlar
kiritish mahn qilinadi. Qoidaga asosan kiritilgan tuzatishlar esa kassir va bosh buxgalter imzosi bilan
tasdiqlanadi.
Kassir har bir order yoki o‘rniga o‘tadigan boshqa hujjat bo‘yicha pul olgani yoki berganidan
so‘ng darrov kassa daftariga yozib boradi. Kassir ish kuni tugagach, kassa daftaridagi kirim va
chiqimni jamlab, keyingi kunga kassadagi pul qoldig‘ini chiqaradi hamda kirim va chiqim orderlarini
va ularga ilova qilingan hujjatlar bilan birga buxgalteriyaga hisobot (kassa daftarining ikkinchi
nusxasi bilan) topshiradi. Kassa muomalalarining kunlik hajmi 200 so‘mdan oshmasa hisobot kunlik
qilib, lekin kamida 3-5 kunda bir marta topshirilishiga ruxsat etiladi.
Kassa daftari
1 mart 20 y. 42-bet
Hujjat
raqami
Kimdan olindi yoki kimga berildi
Korresponden-
tsiyalanuvchi
schyot
Kirim
Chiqim
Kun boshiga qoldiq
x
1785-
00
x
112
Xudoyorov
Rustamdan
–
ishlatilmagan
hisobdor summa
4420
3500
_
113
Ish haqi uchun bankdan olindi
5110
156500 -
114
Sotilgan materiallar uchun
9010
15000
-
82
14-hisoblashuv-to‘lov vedomosti bo‘yicha ish
haqi tarqatildi
6710
150000
115
Maxsus schyotdan olindi
5530
58000
-
116
Xudoyorov Rustamdan –ishlatilmagan hisobdor
summa
4420
3500
-
83
Bankka – daromad va deponent ish haqi
5110
-
8000
84
Allayarov Karimga – xo‘jalik xarajatlari uchun 4430
-
28000
«Inventarizatsiyani tashkil etish va o‘tkazish» nomli O‘zbekiston Respublikasi Buxgalteriya
Hisobining Milliy Standarti (19-sonli BHMS) ning 1.5-bandiga muvofiq har bir xo‘jalik yurituvchi
sub’ektda kamida oyiga bir marta kassa inventarizatsiya qilinadi, bunda kassadagi barcha pullar va
boshqa qiymatliklar albatta to‘liq sanab chiqiladi va tekshiriladi.
Inventarizatsiya o‘tkazish uchun xo‘jalik rahbarining buyrug‘i bilan muxsus komissiya
tayinlanadi, unga buxgalteriya xodimi albatta ahzo qilinadi. Qishloq xo‘jalik korxonalarida kassa
inventarizatsiyasi taftish komissiyalari tomonidan o‘tkaziladi. Inventarizatsiya o‘tkazilayotgan
paytda kassirning qatnashishi shartdir. Kassada kamomad aniqlangan taqdirda kassir xo‘jalikka
yetkazilgan zarar uchun to‘la moddiy javobgardir. Kassada ortiqcha pul mablag‘lari borligi
aniqlangan taqdirda ular kirimga olinishi zarur. Ayni paytda ularning paydo bo‘lish sababalri ham
aniqlanadi.
Farqlar inventarizatsiya dalolatnomasining orqa tomonida aniqlangan ortiqchalik va
kamomadning sababalarini ko‘rsatib, kassir tushintirish xati yozadi, korxona rahbari esa tekshirish
natijasi bo‘yicha inventarizatsiya komissiyasi qarorini tasdiqlaydi. Aniqlangan ortiqcha naqd pul
quyidagi provodka bilan kirimga olinadi:
D-t 5010-«Milliy valyutadagi pul mablag‘lari» scheti
K-t 9390-«Bosh¢a operatsion daromadlar» scheti
Aniqlangan kamomad quyidagi provodka bilan kassirdan undirib olinishi kerak:
D-t 4630 «Moddiy zararni ¢oplash bo‘yicha xodimlarning ¢arzlari» scheti
K-t 5010 «Milliy valyutadagi pul mablag‘lari» scheti
Agar korxonaning valyuta schyotida mablag‘lar bo‘lsa, naqd valyutadan foydalanish
zaruriyati vujudga kelishi mumkim. Naqd valyutani hisobga olish uchun alohida 5020-«Chet el
valyutasidagi pul mablag‘lari» schyoti ochiladi. Naqd xorijiy valyuta harakatining hisobi kassa
daftarida yuritiladi. Bu daftarda xorijiy valyuta muomalalarining hajmiga qarab taxmindan bir necha
betlar ajratiladi. Bankdan naqd xorijiy valyutaning olinishi quyidagi provodka bilan
rasmiylashtiriladi:
D-t 5020-«Chet el valyutasidagi pul mablag‘lari» scheti
K-t 5210-«Mamlakat ichidagi valyuta schyotlari» scheti
Safar xarajatlari uchun hisobdor shaxslarga berilsa:
D-t 4220-«Xizmat safari uchun berilgan bo‘naklar» scheti
K-t 5020-«Chet el valyutasidagi pul mablag‘lari» scheti
Kassa intizomiga amal qilish mashuliyati xo‘jalik yurituvchi sub’ekt rahbari, bosh buxgalter
va kassirga yuklanadi. Kassa intizomining muntazam buzilishida aybdor bo‘lgan shaxslar
javobgarlikka tortiladi.
Kassadagi pul mablag‘lari mavjudligi va harakati to‘g‘risidagi axborotlar quyidagi
schyotlarda umumlashtiriladi: 5010-«Milliy valyutadagi pul mablag‘lari», 5020-«Xorijiy valyutadagi
pul mablag‘lari». Pul mablag‘larining mavjud qoldig‘i va kassaga kirim qilinishi bu schyotlarning
debetida, chiqimi esa kreditida aks ettiriladi. 5000-«Kassadagi pul mablag‘larini hisobga oluvchi
schyotlar» (5010, 5020) bo‘yicha amaliyotda ko‘proq uchraydigan schyotlar korrespondentsiyalarini
keltiramiz:
№
Xo‘jalik muomalalari mazmuni
Schyotlar korrespon-
dentsiyasi
Debet
Kredit
1
Mahsulot, tovar, ish va xizmatlar naqd pulga sotilganida
5010,
5020
9010-
9030
2
Bankdagi tegishli schyotlardan pul mablag‘lari kassaga kelib
tushganda (ish haqi, pensiya, mukofot va h.k. berish uchun)
5010,
5020
5110-
5530
3
Hisobdor shaxslar olingan bo‘nakning ishlatilmagan qismini
qaytarganda
5010,
5020
4220-
4290
4
Ta’sischilar korxonaning ustav kapitaliga o‘z ulushlarini naqd pul
shaklida qo‘shganda
5010,
5020
4610
5
Pul mablag‘lari kassadan bankdagi schyotlarga qaytarilganda
5110-
5530
5010,
5020
6
Aktsionerlardan ularga tegishli aktsiyalar sotib olinganda
8610,
8620
5010,
5020
7
Qimmatli
qog‘ozlarni
sotib
olish
xarajatlari
to‘langanda
(maslahatchilar, brokerlar haqi)
9690
5010,
5020
8
Hisoblangan ish haqi va boshqalar (mukofotlar va h.k.) kassadan
to‘langanda
6710
5010,
5020
9
Hisobdor shaxslarga pul berilganda
4220-
4290
5010,
5020
10 Ijro varaqalari bo‘yicha har xil summalar berilganda
6990
5010,
5020
5010 va 5020 schyotlarning kredit oborotlari 1-ASK jurnal-orderda, oy boshi va oxiriga
qoldiqlari hamda debet oborotlari esa bu jurnal orderning orqa tomonidagi vedomostida hisobga
olinadi. Jurnal-orderga yozuvlar har kuni yoki 2-3 kunda bir marta kassir hisoboti asosida yoziladi.
1-ASK jurnal-orderga kassir hisoboti asosida pul sarfining umumiy jami 5010 schyotning krediti
bo‘yicha bir marta yozilib, debetlanuvchi schyotlar jami summalari esa tegishli grafalarga yozib
chiqiladi.
1-ASK jurnal-orderda 5010 schyot bilan korrespondentsiyalanuvchi har bir schyot uchun
debet oborotlari yoziladigan alohida grafalar ajratilgan. Korrespondentsiyalanuvchi barcha schyotlar
debet oborotlarining yig‘indisi 5010 schyotning kredit oborotiga teng bo‘ladi.
Quyidagi misolda 20 yil 1-2 martga tuzilgan kassir hisobotining 1-ASK jurnal-orderda aks
ettirilishini ko‘rsatamiz.
«Qangli» agrofimasi
V Ye D O M O S T
(1-ASK jurnal-orderning orqa tomoni) 5010 schyotning debeti bo‘yicha boshqa schyotlar
kreditidan.
Oy boshiga qoldiq 175 so‘m.
Q
at
or
ra
qa
m
i
Sana (yoki qaysi
davr uchun)
91
10
-«
T
ay
yo
r
m
ah
su
-l
ot
la
rn
i
so
ti
sh
da
ng
da
ro
m
ad
la
r»
51
10
-«
H
is
ob
-k
it
ob
»
sc
hy
ot
i
55
30
-
«B
an
kd
ag
i
m
ax
su
s
sc
hy
ot
la
r»
42
20
-«
X
iz
m
at
sa
fa
ri
ga
be
ri
lg
an
bo
‘n
ak
la
r»
va
b
os
hq
a
sc
hy
ot
la
r
bo
‘y
ic
ha
Ja
m
i
S
hu
ju
m
la
da
n,
sa
vd
od
an
tu
sh
ga
n
pu
l.
1.
01-02.03.
150
15650 580
3500
-
16730 150
va
h.k
29
Mart oyida jami
715
48650
1210
710
-
51285
715
1 aprelga qoldiq 180 so‘m
Jurnal-order va vedomost 2 aprel 2005 yilda yopildi.
4 aprel 2005 yil oborot summalari Bosh daftarga o‘tkazildi va qoldiq solishtirib ko‘rildi.
Bosh buxgalter Sobirov A.
Bajaruvchi Yusupova D.
«Qangli» agrofirmasi
1 – ASK jurnal-order
5010 schyotning krediti bo‘yicha boshqa schyotlar debetiga.
Mart 2007 yil.
Q
at
or
r
aq
am
i
Sana
(yoki
qaysi
davr
uchun)
51
10
-«
H
is
ob
-k
it
ob
sc
hy
ot
i»
67
10
-«
M
eh
na
t
ha
qi
bo
‘y
ic
ha
xo
di
m
ll
ar
bi
la
n
hi
so
b-
ki
to
bl
ar
»
42
20
-«
X
iz
m
at
sa
fa
ri
ga
be
ri
lg
an
bo
‘n
ak
la
r»
47
20
-«
X
od
im
la
rg
a
be
ri
lg
an
q
ar
zl
ar
»
H
am
m
as
i
(№
50
10
sc
hy
ot
ni
ng
k
re
di
ti
)
S
hu
ju
m
la
da
n,
sa
vd
od
an
tu
sh
ga
n
pu
l
1.
01.03.
800
15000
2800
100
16180
150
va h.k. 29 mart
oyida
jami
3600
45600
44000
200
51280
715
Ushbu registr kassa muomalalarini yil davomida (qo‘shimcha varaqlardan foydalanib) aks
ettirib borish uchun mo‘ljallangan. 1-ASK jurnal-order daftar ko‘rinishida tikiladi. Jurnal-orderning
ustki va oxirgi betidagi «Rasshifrovka» degan bo‘limida pul mablag‘larining hisobot oyida va yil
boshidan belgilangan maqsadlarda foydalanilganligi to‘g‘risida mahlumotlar keltiriladi.
Chizma. Kassadagi pul mablag‘larini hisobga olish chizmasi
Bu registrga kassa muomalalari korrespondentsiyalanuvchi schyotlar bo‘yicha kassir
hisobotlaridan, ularning qabul qilinishiga qarab yozib boriladi. Bunda buxgalter tomonidan kassir
hisobotida va kassa orderlarida belgilab chiqilgan, bir xildagi korrespondentsiyalanuvchi schyotlar
muomalalari bo‘yicha yig‘indisi oldindan jamlanadi. Oy oxirida 1-ASK jurnal-orderi va
vedomostning jamlangan summalari hisoblanib, boshqa tegishli hisob registrlari bilan taqqoslanadi.
1-ASK jurnal-orderning mahlumotlari tekshirib chiqilganidan so‘ng Bosh daftarga (18-ASK shakl)
o‘tkaziladi, vedomostning jami esa kassa bo‘yicha debet oborotlarni nazorat qilish uchun ishlatiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |