Maktabgacha yoshdagi

Nazorat savollari:

1. Qobiliyat deb nimaga aytiladi? U nimalarda namoyon 

bo‘ladi?

2.  Layoqat nima?

3.  Qobiliyatning qanday turlari bor?

4. Iste’dod va iqtidor haqida tushuncha bering, ularning 

farqi nimada?

5. Layoqatni rivojlantirish uchun ta’lim tizimida qanday 

ishlar olib borilmoqda?

---

225

VI  bob. MAKTABGACHA YOSHDAGI BOLALAR  

PSIXOLOGIYASI

6.1.  Bolalar psixologiyasining umumiy masalalari

Bolalar psixologiyasi muhim fanlardan biri bo‘lib, u XIX 

asr 

ning ikkinchi yarmida umumiy psixologiyadan musta-

qil fan sifatida ajralib chiqqan. Bolalar psixologiyasi bolalarni 

o‘rganuvchi fandir. Biroq bolalarni faqat bolalar psixologiyasi 

emas, balki boshqa fanlar ham o‘rganadi. Bolalar psixologiyasi 

bolalarni maxsus tarzda psixologik jihatdan o‘rganadi.

Bolalar psixologiyasi – bolaning tug‘ilgan vaqtidan boshlab to 

maktab yoshiga yetgunga qadar psixik jihatdan taraqqiy etish qo-

nuniyatlarini va shaxsiy psixolo gik xususiyatlarining tarkib topishi-

ni o‘rganadigan fan. Bola odam sifatida tashqi jihatdan katta 

yoshli odamlarga o‘xshasa ham o‘zining psixik jarayonlari va 

shaxsiy psixologik xususiyatlarining mazmuni jihatidan katta 

yoshli odamlardan keskin farq qiladi. Bolalarda hali turmush 

tajri basi deyarli yo‘qligi sababli ularning sezgi va idroklari, ta-

fakkur va xayollari, hissiyot va irodalari katta yoshli odam-

lardagidek bo‘lmaydi. Bolalar psixologiyasi har bir taraqqiyot 

bosqichidagi (ya’ni go‘daklik, ilk yosh va maktabgacha yoshda-

gi) psixik jara yonlarning rivojlanib borishini o‘rganadi.