‘zbekiston respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi saodat sultonsaidova, ‘lmas sharipova



Download 3,4 Mb.
Pdf ko'rish
bet76/152
Sana31.12.2021
Hajmi3,4 Mb.
#261431
1   ...   72   73   74   75   76   77   78   79   ...   152
Bog'liq
O'zbek tili stilistikasi (S.Sultonsaidova, O'.Sharipova)

SINTAKTIK  STILISTIKA
Reja:
1.  Sintaktik stilistikaning vazifalari.
2. Sintaktik sinonimiya.
3.  Gap  bo'laklariga xos stilistik xususiyatlar.
Sintaktik stilistikada sintaksisning o ‘rganish obyekti bo‘lgan gap, 
uningbo'laklari, gap bo'laklarining tartibi, gapning ifoda maqsadiga 
va tuzilishiga ko‘ra turlarining stilistik imkoniyatlari o ‘iganiladi.
Stilistika uchun sintaksis juda muhim soha hisoblanadi. Yirik tilshunos 
olim  M.Verli:  «Stil  so‘zga  qaraganda  ko‘proq gapda  shakllanadi»,  — 
deb juda to‘g‘ri ta’kidlagan edi. L.N.Tolstoy esa adibning mahorati eng 
mos,  zaruriy  so‘zni  eng  mos,  zaruriy  o ‘rinda  ishlatishda  ko‘rinishini 
qayd etib o ‘tgan edi.
U m um an,  vazifadosh  stillarn in g   shakllanishida  sintaksis 
m uhim  o ‘rin tutadi.  Ammo  ayrim  sintaktik hodisalar vazifadosh 
stil  k o ‘rin ish la ri  b o 'y ic h a   ch eg aralan g an   h o ld a  ish latilish i 
m um kin:  sifatdosh  va  ravishdosh  oborotlar,  ayrim   yordam chi 
so ‘zlar  kitobiy  nutqga  xos  boTsa,  ellip tik   gaplar,  toTiqsiz 
gaplar  so‘zlashuv  nutqiga  xosdir:
I. 
Asrorqul  usta  M o'm innine  dam ini  hosib.  b o ‘Iak  ishlarea 
qarashib.  do'konda  yotib  yurardi.  2.  U haddan  tashaari  qizarean. 
o'zini  qaerga  qoyishini  bilmayotganga  o'xshardi.  (Abdulla  Qahhor)
S in tak tik   vositalar  n u tq d a   boy  stilistik   im k o n iy atlard an  
hisoblanadi.  Ayniqsa,  sintaktik  hodisalar  sinonim iyasi  m uhim  
ahamiyatga ega.
H ar bir stilning o ‘ziga xos sintaktik belgilari boTadi.  Ilmiy stilga 
xos  boTgan  m atn  sintaksisini  dram a  asariga  xos  boTgan  m atn 
sintaksisidan  farqlash  oson.  M asalan,  ilm iy-om m abop  stilda 
so‘zlovchi fikrini izcliil va aniq ifodalashga e ’tibor beradi.  Dramatik 
asarlarda  esa  so‘zlovchi  fikrini  birdaniga  aniq  ifodalay  olmaydi. 
Fikming mazmuni ikki va undan ortiq shaxslaming suhbati davomida 
aniqlanadi.  Masalan:

Download 3,4 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   72   73   74   75   76   77   78   79   ...   152




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish