Ma’ruza matnlari



Download 1,55 Mb.
Pdf ko'rish
bet68/234
Sana31.12.2021
Hajmi1,55 Mb.
#255397
1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   ...   234
Bog'liq
hozirgi ozbek tili

 
Mantiqiy mushohada uchun 
1.Sizning turli munosabatingiz bir xil vaziyatda har xil natijani keltirib chiqargan holatlar bo‘lganmi? 
2.Insonning fe’liga qarab munosabatda bo‘lmagan kishilar holatini kuzatganmisiz? 
3. “Shaxslar, munosabat, vazifa” sistemasi mohiyatini hayotiy misol asosida dalillang. 
 
 
2. Paradigmatik munosabat. Avvalgi mavzularda  qulf  va kalitlarga  oid 
misol  keltirgan  edik.  Turli  kalitlar  shodasi  paradigmaga  qiyoslangan  edi. 
Kalitlar orasidagi munosabat paradigmatik munosabatga o‘xshaydi.    
Paradigma  a’zolari  orasidagi  munosabat  paradigmatik  munosabat 
deyiladi.  Paradigmatik  munosabat  bir  sistemaga  kiruvchi  birliklarning 
o‘xshashlik  va  farqlilik  munosabatlaridir.  Masalan,  kelishiklar  o‘zaro  “oldingi 
so‘zni  keyingi  so‘zga  bog‘lash”  o‘xshashligiga  ega  bo‘lsa,  har  bir  kelishikning 
bu  o‘xshashlik  ostidagi  tafovutlari  farqlilik  munosabati  hisoblanadi. 
O‘xshashlik  va  farqlilik  munosabati  bir  necha  ko‘rinishlarda  voqelanadi. 
Farqlilik munosabati tilshunoslikda ziddiyat termini bilan nomlanadi.    
Pаradigmatik  munosabat  keskin  ziddiyatli  va  darajalangan  ziddiyatli 
ko‘rinishlarda  bo‘ladi.  Masalan,  a  va  o  o‘nli  fonemalari  orasida  keskin 
ziddiyatli  paradigmatik  munosabat  (lablanganlik/lablanmaganlik)  mavjud 
bo‘lsa, a, e, i unlilari orasida darajalangan ziddiyatli  paradigmatik munosabat 
mavjud. Bunda unlilar tilning tanglayga ko‘tarilish darajasiga ko‘ra farqlanadi. 
Bu  uchlikdan  o‘rtadagisi  olib  tashlansa,  qolgan  ikki  unli  o‘zaro  keskin 
ziddiyatli  bo‘lib  qoladi.  Chunki    a  va  i  unlilari  “quyi  keng”  va  “yuqori  tor” 
belgilariga  ega.  Yoki  аytishmоq  –  kоyishmоq  –  janjallashmоq  – 

Download 1,55 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   ...   234




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish