Глоссарий акциядорлик жамияти

Рақобатбардошлик – ўз фаолиятини бозор муносабатлари шароитида амалга ошириш ва бунда 
ишлаб чиқаришни илмий-техник жиҳатдан такомиллаштириш, ходимларни рағбатлантириш ва 
маҳсулот сифатининг юқори бўлишини таъминлашга етарли бўлган фойда олиш. 
Рекламация - харидор томонидан сотувчига шартнома асосида етказиб берилган товар сифати ва 
миқдорининг шартномага тўғри келмаслиги туфайли билдирувчи даъвоси. 
Сертификат - масъул идоралар томонидан маҳсулотни экспертиза қилиш асосида берилувчи, 
маҳсулот сифатини белгиловчи ҳужжат. 
Сменалилик коэффициенти –ускуналарнинг вақт бўйича иш билан таъминлаш даражаси 

---

кўрсаткичи; сутка давомида ишлаб берилган машина-сменаларнинг ўрнатилган барча сменалар 
сонига нисбати орқали аниқланади. 
Станадартлаштириш - ишлаб чиқаришнинг маълум бир соҳасида фаолиятни тартибга солиш 
мақсадида барча манфаатдор томонлар иштирокида қоидалар белгилаш ва қўллаш. Норматив 
ҳужжатлар, стандартлар, йўриқномалар, усуллар, талабларда акс эттирилади. 
Таъсис ҳужжатлари – янги ташкил қилинувчи корхона, компания, акциядорлик жамиятини таъсис 
этиш ва уларни белгиланган тартибда рўйхатга олиш учун асос бўлиб хизмат қилувчи ҳужжатлар. 
Техник қайта қуроллантириш – ишлаб чиқариш алоҳида участкаларининг техник имкониятларни 
замонавий даражага чиқариш жараёни. 
Ускуналарни замонавийлаштириш – ҳаракатдаги ускуналар конструкциясига, унинг техник 
даражасини оширувчи ҳамда техник ва иқтисодий кўрсаткичларини яхшиловчи сезиларли 
ўзгаришлар киритиш. Замонавийлаштириш иккинчи шаклдаги маънавий эскиришнинг олдини олишга 
кўмаклашади. 
Устама харажатлар– асосий харажатларга қўшимча бўлиб, улар билан бирга ишлаб чиқариш 
харажатлари таркибига киритилувчи, ишлаб чиқариш ва корхона бошқарувига хўжалик хизмати 
кўрсатиш харажатлари.