‘zbek ist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi a. N. V aliyev



Download 5,62 Mb.
Pdf ko'rish
bet115/221
Sana31.12.2021
Hajmi5,62 Mb.
#253620
1   ...   111   112   113   114   115   116   117   118   ...   221
Bog'liq
fayl 484 20210426

AKC  ni  4 va  5 nuqtalarda  kesib  o ‘tadi.  4 va  5  nuqtalardan  vertikal 
chiziqlar  chizib,  AD ,  chiziqqa  olib  o ‘tiladi  va  ular  D2 bilan  tutash­
tiriladi.  Shunda  ular  2D ,  chiziqni  kesib  o ‘tib ,  darchaning  asosini 
hosil  qilm oqda.  2K  dan  chizilgan  vertikal  chiziqqa  Z N  balandlikni 
o ‘lchab  q o ‘yib,  D ,  bilan tutashtirilsa,  darchaning  balandligi  aniqla­
nadi  (5.15-rasm,  b).
7.  Kartinani  kattalashtirish va kichiklashtirish
Obyektning perspektivasini kartinada kattalashtirib  yasashda yor- 
dam chi  chiziqlarning  kartina  chegarasidan  tashqariga chiqib  ketishi 
tasvir yasashni  ancha mushkullashtirib  yuboradi.
B uning  oldini  olish  m aqsadida  obyektning  perspektiv  tasvirini 
barcha yasash usullarini  qo‘llagan  holda kartinani  kichikroq  qilib ba- 
jarib  olinadi.  Keyin  kichik kartina kerakli  o ‘lcham da  kattalashtiriladi.
5.16-rasmda  kartinani  kichiklashtirish  usuli  ko‘rsatilgan.
Distansion  nuqtalar  D , va  D2 ham da  bosh  nuqta   ishtirokida 
kartina  К  kartina  K , gacha kichiklashtirilgan.
K artina  kichiklashtirilganda  ham   kattalashtirilganda  ham   quyi- 
dagi  shartlar bajarihshi lozim:
— kattalashtirish yoki kichiklashtirish  markazining ufq chizig‘ida 
ixtiyoriy tanlab  olinishi;
—  o ‘xshash  shakllarning  bir  nomli  nuqtalarining  m arkaz  bilan 
bog‘langan  chiziqda yotishi;
— m arkazdan  chiquvchi  chiziqlardan  boshqa  chiziqlarning  bar- 
chasi  o 'z a ro   parallelligini  saqlashi,  y a’ni  k artin a  elem entlarining 
o ‘zaro  parallelligini  saqlashi  (buzilmasligi).  M asalan,  K ,v a  K,  A ,B , 
va AB,  a, va  a,  b, va  b  lar  kabi  yoki  kartina  m arkazi   va  O, bitta 
chiziqda  va  hokazo.
Bu  yerda  kartina  balandligi  12—t b o ‘lsa,  uning  eni  13 balandli- 
gining  yarmiga  teng  qilib,  ya’ni  m =0,5/,  katta  va  kichik  kartinalar 
oralig ‘i  n =  \,5 m   qilib  olinadi.  Bu  o ‘lc h a m la r  ixtiyoriy  o lin ish i 
mumkin.
98


2
5.17-rasm dagi  m isolda  frontal  perspektivada  bajarilgan  kichik 
kartinani kattalashtirish ko'rsatilgan.
Bu  tasvirda  h am   kartina va uning  elem entlarining  o ‘zaro  paral- 
lelligi  saqlanib  qolgan.  K artin an i  kattalash tirish  m ark azi  F,  ufq 
chizig‘ida  tanlab  ohnadi.  K artina  ikki  m arta  kattalashtirilgan.  Shu 
tartibda kartina ikki m arta kichiklashtirilishi ham  mum kin.
99


K artinani  ikki  m arta  kichiklashtirishda  3 ,,5 ,  nuqtalar  F,  bilan 
tutashtiriladi  va  3 ,F,5,  burchakning  vertikal  chizig'i  3,5  ,/2 —35 ga 
teng  b o ‘lishi  shart.
K artinani  ikki  m arta  kattalashtirishda  3  va  5  nuqtalar  F,  bilan 
tutashtirilib  davom  ettirilganda  3 ,5 ,= 3 5 x 2  b o ‘lishi  zarur.

Download 5,62 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   111   112   113   114   115   116   117   118   ...   221




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish