Mavzu: tabiatshunoslikni o’qitish metodikasi pedagogik fan sifatida

Proyeksion  apparatlar.  Proyeksion  apparatlarga  shishadagi  diapozitivlarni 
namoyish  qiladigan  proyeksion  chiroq,  tiniq  diapozitivlarni  namoyish  qiladigan 
alloskop va fllmoskoplar kiradi.  Sanoatimizda  maktab  proyeksion  apparatlar  maxsus 
qo’llanma  bilan  biiga  tayyorlangan.  Darsda  diapozitivlarni  namoyish  qilishdan  oldin 
o’qituvchi  qo’llanma  mazmuni  bilan  tanishgan  va  mavjud  apparatlar  bilan  ishlash 
uslublarini amaliy ravishda egallagan bo'lishi kerak. 
Tabiatshunoslik dasrlarida kodoskop, ketma-ketlik usulida  bajarilgan,  tiniq 
pardada  chizilgan  maxsus  transporantlar,  shuningdek,  yasama  qurollar  (rangli 
sxemalar), rasmlar, kesmalar, yon ko’rinishlar va boshqa o’quv qurollari qo’llaniladi. 
Transporant  shu  bilan  qulayki,  u  har  xil  jarayonlar  (masalan,  ko’lni  o’t 
bosishi, manbalar, ya'ni buloqlar hosil bo’lishi, tabiatda suvni doira bo’ylab aylanishi 
va  boshqalar)ni  dinamika  (harakat)da  ko’isatish  imkonini  beradi.  Kodoskop  bevosita 

---

apparat stolchasida odatdagi flomaster, sharikli ruchka yoki qalam bilan tiniq pardada 
chizilgan  har  qanday  rasm,  sxema  yon  ko’rinishni  ekranda  ko’rsatishga  imkon 
beradi. 
Ekran  vositalari  (diafilmlar,  diapozitivlar,  slaydlar)  mustaqil  rolni  bajarishi 
mumkin. Ekran vositalari devoriy suratlar kabi zaruriyatga qarab namoyish qilinadi. 
Bir darsning o’zida 5-6 kadrdan foydalanish tavsiya qilinadi.  
Ko’rsatilgan  suratlarni  o’quvchilarning  o’zlari  tushuntirishlari  kerak.  Faqat 
o’quvchi  ko’iganlarini  noto’g’ri  tushuntirayotganda,  mavzudan  chetlaganda, 
muhimlarini ko’rmagandagina o’qituv-chining aralashuviga yo'l qo’yiladi.