zbekiston respublikasioliy va rta maxsus ta'lim vazirligi

Ikkita hujumcbi bilan hujum qilish.
Ikkita  hujumchi  bilan  hujum  qilish  oldingilaridan  anchagina  farq 
qiladi.  Bu  xil  hujumni  uyushtirishda  kamida  ikkita  yarim  hujumchi  va 
dispetcher  qatnashishi  shart.  Yaxshi  tayyorgarlik  ko’rgan  ana  shunday 
ixtisosdagi  o’yin-chilar  bo’lmasa,  ikkita  hujumchili  sxema  ochiqdan- 
ochiq  mudofaa  sxemasi  bo’lib  qoladi  va  match  davomida  tashabbusni 
qo’lga olishni qiyinlashtirib qo’yadi.
Bu sxemadagi  asosiy taktik variantlaridan biri  sheriklardan birining 
(qanot  himoyachisining,  o’rta  chiziq  o’yinchisining)  hujumga  faol 
qo’shilishi  uchun  biron  qanotni  sun’iy  bo’shatib  qyishdir.   rta 
qatordagi  to’rt  o’yinchining  deyarli  har  biri  hujumchi  vazifasini 
zimmasiga  ola  biladi.  Bu  individual  tarzdagina  emas,  balki  ikki,  uch 
kishi  bo’lib  improvizasiya  qilish  imkonini  yaratib,  maydonning  turli 
pozisiya va nuqtalaridan muvaffaqiyatli hujum qilishga yordam beradi.
Hujumchilar hujumni tayyorlashda maydonning eni bo’ylab manevr 
qiladilar.  Ular  tez  hujum  paytida  o’yinni  keskinlashtiradigan  qilib 
uzatilgan  tO’pni  olib,  zarba  pozisiyasiga  chiqish  imkonini  yaratadilar 
yoki  o’ziga  xos  "ochiqliklar"  -  sheriklar  kelib  qshilishi  uchun  bo’sh 
zonalar hosil qiladilar.
Bu  "ochiqlik"  larga o’rta qator yinchilari,  qanot himoyachilari  va 
hatto  markaziy  himoyachilar  uzluksiz  yorib  kirib  turadilar.  Bulaming 
hammasi  orqadagi  ahvoldan  xavfsiramaydigan  va  ko’p  yurishli 
kombinatsiyalarda ham-korlik qiladigan  5-6  faol  o’yinchining hujumga 
qo’shilib, tadrijiy hujum qilishiga qulaylik yaratadi. Hujumda o’rta qator 
o’yinchilariga  juda  muhim  o’rin  ajratilgan.  Ular  hujum  harakatlarini 
uyushtiribgina  qolmay,  balki  ko’pincha  hujumni  yakunlaydilar  ham. 
Vazifasi  hujumda muntazam  ravishda va o’ylab  ishtirok etishdan  iborat 
qanot  himoyachilari  ham  ko’tarinki  faollik bilan  harakat  qiladilar.  Ular 
yo  qanot  hujumchilari  singari  harakat  qilib,  qanotdan  o’tib  boradilar, 
yoki ikkinchi eshelonda harakat qilib, sheriklarini quvvatlab turadilar.
Markaziy  himoyachilaming hujum  harakatlari ahamiyati  ham  ortib, 
ular  raqiblar  mudofaa  qatoriga  tez-tez  yorib  kiraveradigan  hamda 
nisbatan "nazoratsizliklari"dan foydalanib, zarba berish pozisiyasiga tez-
119

---

tez  chiqadigan  bo’lib  qoladilar.  Shunday  paytlarda  ular  yo  darvozani 
zabt etishga urinib ko’radilar, yoki mudofaadagi o’yinchilami chalg’itib, 
sheriklarining harakati uchun qulay sharoit yaratib beradilar.