O‘zbekiston respublikasi fanlar akademiyasi



Download 2,9 Mb.
Pdf ko'rish
bet8/79
Sana24.02.2022
Hajmi2,9 Mb.
#247036
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   79
Bog'liq
5e463f2487433

 
I. Кириш. Сўнгги йилларда биометрик белгилар бўйича шахсни 
идентификациялаш (таниб олиш) энг оммавий тадқиқот соҳалардан бирига 
айланиб бормоқда. Бунга асосий сабаблар бўлиб, бир томонда давлат ва тижорат 
тузилмалари томонидан биометрик идентификациялашга қизиқишнинг ошиши, 
бошқа томондан эса, ахборотни қайд этиш, сақлаш, қайта ишлаш ва узатишнинг 
техник воситаларининг жадал суръатлар билан ривожланиши ҳисобланади. 
Ҳозирги кунда идентификациялаш учун юз тасвири, бармоқ изи, кўзнинг рангдор 
пардаси ва кўзнинг тўр пардаси тасвири, овоз каби шахснинг ноёб 
хусусиятларидан фойдаланилмоқда [1-5]. Бу биометрик белгилар асосида шахсни 
идентификациялаш тизимлари орасида кўзнинг рангдор пардаси бўйича шахсни 
биометрик идентификациялаш бугунги кунда энг истиқболли йўналишлардан 
бири ҳисобланади ва у турли соҳаларда, масалан, ҳукумат, ҳарбий, суд, ҳуқуқ-
тартибот, молия муассасаларидаги махфий ва хизмат биноларига киришни 
назорат қилишда, локал ва комплекс тизимларга киришни чеклашда, 
автоматлаштирилган чегаравий назоратни амалга ошириш ва бошқаларда 
қўлланилмоқда. Бунинг асосий сабаби бўлиб, кўзнинг рангдор пардасининг 
қуйидаги ўзига хос хусуcиятлари ҳисобланади: 
- ноёблик. Кўзнинг рангдор пардаси тасвири юқори даражадаги 
тасодифийликка эга, тасодифийлик даражаси қанчалик юқори бўлса, аниқ 
тасвирнинг ноёблилик эҳтимоли шунчалик катта бўлади. Тасодифийлик 
математик нуқтаи назардан эркинлик даражаси билан тавсифланади. Тадқиқотлар 
шуни кўрсатдики, кўзнинг рангдор пардаси текстураси 250 та эркинлик 
даражасига эга бўлиб, у бармоқ изининг эркинлик даражаси (35) ва юз тасвири 
эркинлик даражаcи (20) дан анча юқори [6]; 
- генетик боғлиқмаслик. Кўзнинг рангдор пардасининг ноёблиги, унинг 
генетик боғликмаслиги билан мувофиқлашган бўлиб, у ҳаттоки эгизакларда ҳам 
фарқланади [7]. 
- юқори даражадаги информативлик. Кўзнинг рангдор пардаси кичик 
деталлардан ташкил топган мураккаб тасвирга эга бўлиб, кўплаб белгилар 
тўпламини ўз ичига олади;
- таниб олиш натижасининг ёшга боғликмаслиги. Кўзнинг рангдор пардаси 
ранги ўзгариши мумкин, аммо узор (нақш чизиқлари) доимий бўлиб қолади [7];


13 
-контактсизлик, яъни шахсни оптик қурилмалар билан қайд этишда физик 
контанктнинг мавжуд эмаслиги ва масофадан таниб олиш (10 смдан 1-3 метргача) 
имконияти.
Қайд этилганлар эса, шахсни таниб олиш учун юқори ишончли биометрик 
тизимларда кўзнинг рангдор пардасидан шахсни бошқа шахсдан фарқловчи 
барқарор, яхши ифодаланган ва юқори информативли биометрик объект сифатида 
фойдаланиш мумкинлигини кўрсатади. 

Download 2,9 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   79




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish