Книга узб испр! gjck!indd

Treningga kirish
Bizni axborot o’rab turadi. Biroq bu 
allaqanday tushunarsiz maydon yoki 
muhit. Bu yetarli darajada seziladigan 
va xis etiladigan holat. Biz gadjetni 
ochamiz va u yerda axborotni ko’ramiz. 
Transportda ketayotganda birovning 
suhbatini eshitamiz- bu ham axborot.
2 MAVZU.   INFORMATION ERTAKLAR, YOKI FEYK BU NIMA
Internetda rolikni yoki televideniyeda ko’rsatuvni tomosha qilamiz, – bu 
ham axborotning bir turi. Ya’ni, yangiliklar, xabarlar, videolavhalar, roliklar, 
fotosuratlar,  ijtimoiy  tarmoqlardagi  postlar,  internetdagi  yoki  nashrlardagi                                     
maqolalar – bularning hammasi turlicha ko’rinishdagi axborot.
Biz  dalillar  va  fikrlar  haqida  gapirganimizda,  ishonchli,  rost,  yolg’on,  aniq, 
ishonchli bo’lmagan kabi so’zlarni ko’p marotaba takrorladik. Dalillar va 
fikrlar axborotning elementlari bo’lgani uchun, axborot haqida ham, umuman 
olganda, huddi shuni ayta olamiz. U ham yolg’on va rost, aniq va aniqmas, 
o’ylab chiqilgan bo’lishi mumkin.
Barchamizga ertaklar, uydirmalar, afsonalar tanish. Ularni o’qish va eshitish 
bizga yoqadi. Shunday bo’lsa ham, biz ular o’ylab chiqilgan axborot ekanligini 
tushunamiz: bu ertaklar va afsonalarning hammasini qachonlardir kimdir 
o’ylab topgan. Bu muallif yoki xalq ertaklari haqida gap ketganda, xalq, jamiyat 
bo’lishi mumkin. Muhimi, bularning barchasi uydirma. Shu bilan birgalikda, 
biz bu o’ylab chiqilgan axborotni xavfli deb bilmaymiz. Aksincha- ertaklarni 
bolalarga o’qishadi, ertaklar asosida ijobiy ishlarga o’rgatishadi.
Lekin biz boshqa, bizga zarar keltirishi mumkin bo’lgan, uydirma axborotning 
boshqa shakli bilan to’qnashib qolsakchi? Keling, bu qanday axborotligini 
ko’rib  chiqamiz.  Unga  xos  xususiyatlar,  nomi  bormi;  uni  qanday  aniqlash, 
qurboniga aylanmaslik uchun nima qilish kerak.

---

56