Сақлашга қабул қилинадиган доннинг ҳолати

Сақлашга қабул қилинадиган доннинг таркиби ва хоссаларига 
таъсир қиладиган омиллар. 
 

Дон этиштиришда унинг сифатини ҳамда дон массасининг
физик ва физиологик хоссаларини аниклайдиган омиллар; 

доннинг нави; 

ўсимликнинг ривожланиш ва доннинг шаклланиш шароити; 

ҳосилни йиғиш шароити; 

ҳосилни йиғиб олгандан сунгги дастлабки даврдаги сақлаш ва 
қабул қилиш корхоналарига ташиш шароити; 

---

- 33 - 
Доннинг навига нисбатан узига хослиги. 
 
Янги ҳосил дон массасининг сифати ва хоссаларига унинг нави 
билан бирга уруғнинг экиш сифати ҳам таъсир қилади. 
Навга боғлик ҳолда дон массасидаги бушлиқ, ҳамда оқувчанлик 
хусусиятлари ўзгариши мумкин. Шунингдек, дон массасининг таркиби ва 
хоссалари уруғнинг экиш сифати - кукариш энергияси, аралашмалар 
миқдори ва таркиби, ҳамда бактериал ва замбуруғ касалликларига ҳам 
боғлиқ, экиш стандарти нормаларига катъий риоя қилиш тулақонли ҳосил 
олишга имкон беради. 
Дон ва уруғнинг ҳар бир нави, кўпгина бошқа хусусиятлари 
(ҳосилдорлик, вегетатсион даврнинг узайишлиги, касалларга чалинишга, 
зараркунандаларга қарши чидамлилиги ва хоказо) дан бошқа ҳар (кайсики 
қишлоқ хўжалигида ҳисобга олинади) турли истеъмолбоп белгиларга эга. 
Бинобарин, турли буғдой навлари турлича унбоплик ва нонбоплик 
сифатларини намоѐн қилади; 

маккажухорининг кўпгина навлари ва гибридлари эркин акс 
эттирилган технологик ва эмбоплик хоссалари билан ажралиб туради; 

арпа навлари пиво кайнатиш сифати бўйича бир-биридан фарк 
қилади; 

каноп уруғининг турли навлари турли сифатли мой миқдорини 
узида сақлайди; 

кунгабоқар навлари ҳам таркибидаги мой миқдори бўйича бир-
биридан фарқ қилади; 

сули, арпа, гурунч, тарик донлари навининнг у ѐки бу хилидан 
ѐрма олинганда, улар истеъмолбоп хоссалари билан фарк қилишади. 
Буларнинг барчаси донни қабул қилиш ва қайта ишлаш 
корхоналарида дон партияларини навига караб ва кейинги фойдаланилиши 
бўйича алохида жойлаштириш зарурияти мавжудлигига олиб келади. 

---