Саноат маркетинги

Таътилларни тўлаш ҳисоб-китоби. Ходимлар ҳар йили меҳнат таътилига чиқиш 
ҳуқукига эга, уни мазкур корхонада олти ой узлуксиз ишлашдан сўнг олади. Таътил учун 
тўлов суммаси таътилдан олдинги ишланган ой учун иш ҳақи суммасидан келиб чиқиб 
ҳисобланади. 
Ҳисоб-китобга бир галги такдирлашлардан ташкари, ижтимоий суғурта ажратмалари 
ҳисобланадйган тўловларнинг барча турлари қабул қилинади. Иш ҳақи суммасига йиллик 
мукофотларнинг 1/12 қисми киритилади. 

---

Олинган сумма 25,4 га (бир ойда иш кунларининг ўртача сони) бўлинади ва таътил 
кунлари сонига кўпайтирилади. 
Мисол. Ишчи 2003 йил апрелида 24 кунга таътилга чиқди. Унинг март учун иш 
ҳақи: ишбай — 6 минг сўм; вақтбай — 2 минг сўм; тунги вақтда ишлаганлик учун — 700 
сўм; вақтанча меҳнатта қобилиятсизлик нафақаси — 500 сўм; Наврўз байрами муносабати 
билан мукофот — 2 минг сўм; ўтган йил учун ўртача ойлик мукофот — 800 сўм. Таътил 
пулини хисоб-китоб қиламиз: (6 000 + 2 000 + 700 + 800) = 9 500 сўм. Наврўз байрами 
муносабати билан берилган мукофоган ҳисоб-китобга киритмаймиз, чунки у бир галги 
мукофот. Таътил пулини белгилаймиз: (9 500 : 25,4 х 24) = 8 976,37 сўм. 
Шуни таъкидлаш жоизки, Ўзбекистон Республикасининг Меҳнат кодексига кўра 
асосий мехнат таътилининг 15 кун давом этиши белгиланган, лекин ходимлар қўшимча 
таътилларининг муддати жамоа шартномасида бир неча кун кўпроқ қилиб белгаланиши 
мумкин. Қонун ҳужжатлари бўйича таътил муддати билан жамоа шартномасида 
белгиланган муддат ва компен-сациялар ўртасида ҳисобланган суммадаги фарқ 
«Харажатлар таркиби тўғрисидаги низомжинг 1-иловасига кўра фойда солиғи бўйича 
солиққа тортиладиган базага киритилиши керак. Бизнинг мисолда у қуйидагича ҳисоб-
китоб қнлинади: 
(9 500 : 25,4 х 15) = 5610,23 сўм 
8 976,37 - 5610,23 = 3366,14 сўм. 
Демак, таътил пули — 3326,14 сўм ҳисобланган ойда фойда солиғи бўйича солиққа 
тортиладиган база кўпайтирилиши лозим.