Д ей л карнеги сабот ортидаги манзил Сиз излагай китоб

Э ндиликда тантанали м аросим -у қурултойларда, мас- 
ж и дл арда, р ади о ва т ел ев и д ен и ед а одди й ги н а бизга 
ёқадиган тарздаги нутқ ва эш иттириш лар маъқул келиб 
қолган. Биз хаёлан улар билан суҳбатлаш гимиз, баҳс- 
лаш гимиз келади. Бу суҳбатлар ўқитиш дан кўра ўзаро 
мулоқотга ўхш аса янада со з бўларди.
У ш а 1912 йилларда тингловчиларим билан ўткази- 
ладиган маш ғулотларни, талабалик давримда сабоқ бер- 
ган ўқитувчиларимга тақлид қилганча олиб борар эдим. 
А м м о кўп ўтмай курс дастури га кўра дарсларни нотўғ- 
ри ташкил қилаётганимни туш униб етдим . Мактаб, кол- 
леж ларда ўқув қўлланмаларини ўзлаштириш услуби мс- 
нинг ўқув маш ғулотларим тингловчиларини қаноатлан- 
тирм аслигини, кўзланган самарага эр иш иб бўлм асли- 
гини англадим ва бу н да й эскирган қоидалардан воз 
кечиш имга тўғри келди.
Мен тингловчиларимда ўзига ишонч, дадиллик бахш эзув- 
чи усуллар ёрдамида асоссиз тортинчоқлик, ҳаяжон ва қўр- 
қувни бартараф этиш, дадил мулоқотга киришиш кўникма- 
ларини ҳосил қилишга киришдим. Яъни ҳар бир тиш лов- 
чим билан дастлаб якка тартибда, сўнг тингловчилар билан 
биргаликда суҳбатлар ўтказа бошладик. Уларда бошқалар 
олдида сўзлай олиш кўникмалари пайдо бўлгач, аста-сскин 
ўзга нуқсонлар ҳам бартараф бўла бошлади. Ш у тариқа улар
7

---

билан мулоқотлар, мулоҳаза-мунозаралар, мурожаатлар кўла- 
ми кенгайиб борди. Бу усулимиз амалда ўзини оқлай бош ­
лади. Бу борадаги ахборот-маълумотлар билан қизиқувчи- 
лар идорада, уйда ва турли газета-журналлар тахламларида- 
ги турли штат-шаҳарлардан келган беҳисоб миннатдорчи-