Д ей л карнеги сабот ортидаги манзил Сиз излагай китоб

тиб қолиб тилга олиш бир мунча ноқулайликлар туғди- 
риши мумкин. Ш унинг учун ном ва мансабларни аниқ- 
тиниқ билиб олган ҳолда тилга олган маъқул. Яна бир 
ran: номларни керакли ўринлардагина тилга олган маъ- 
қул. Қайта-қайта бир номни тилга олавериш эса ўтир- 
ганларга, номи зикр этилган ш ахсга малол келиш и м ум ­
кин. Қолаверса, ҳурмат кўрсатиш ялтоқланиб кетишга, 
қуруқ лаганбардорликка айланиб кетмаслиги лозим.
Яна бир эслатмамиз шуки, йиғилганларга, даврада- 
гиларга дои м о «С из» ибораси билан м урож аат қилиш 
ҳам эътиборни тортади.
56

---

* * *
Кўпчилик нотиқларнинг фикрича, ҳар бир кишини 
ўзи иштирок этаётган аудиториянинг аъзоси ҳисоблаш  
лозим . Б инобарин, у аудитория ва минбардаги киши 
оралиғидаги сунъий деворни мутлақо олиб ташлаши ло­
зим. М ен бир нотиқнинг чиқишини кузатгандим. У ма- 
ш инанинг тўхташ и ж араёнида торм ознинг қанча масо- 
фагача бориш ини туш унтирмоқчи эди. У бир вақт зал- 
нинг олдинги саф ида ўтирганлардан бирининг қўлига 
пўлат рулетка тасмасини бериб, саҳна том онга юриш и- 
ни илтим ос қилди. У ш у тариқа тингловчиларнинг эъ ­
тиборини маш ина тезлиги ва тормозланиш масофасига 
қаратди. Бутун залда ўтирганлар сў зси з б у манзарани 
к5фишга ва эш итганларига нисбатан таққослашга ки- 
риш дилар. Бу тингловчилар билан боғланиш нинг энг 
одди й тури. Ваҳолангки, аксари йиғилиш ларда кўпчи- 
лик маърузанинг тезроқ тугаш ини, тушликка чиқишни 
ёки телевизорнинг кечки кўрсатувлари қандай бўлиши-г 
ни ўйлаб ўтирадилар.
А удиторияни ж алб этиш нинг яна бир тури тинглов­
чилар билан суҳбатни савол-ж авоб тарзида олиб бориш