Ldoshev, Q. Muftaydinov, V. Abdurahmonov

Jamiyat bilan  uning  a’zosi  o ‘rtasidagi  iqtisodiy  munosabat  falsafasi
Ibn Xaldunning falsafiy va iqtisodiy qarashlarida jamiyat bilan uning 
a’zosi  bo‘lgan  inson  munosabati  masalasi  alohida  ahamiyat  kasb  etadi.
80

---

Uning  ta ’limotiga  ko‘ra,  jamiyatning  holati  uning  boyishi,  ravnaqi, 
istiqboli,  uning  a’zolarining  iqtisodiy  harakatlariga  yashash  vositalarini 
yaratishga bo‘lgan intilishga bog‘liqdir. Agar odamlar yashash vositalarini 
topishga intilmasalar,  harakat qilmasalar,  g‘amxo‘rlik qilishmasa, bozor­
larda  tovarlar  sotilmaydi,  ular  b o ‘m -bo‘sh  bo‘lib,  xuvillab  qoladi.
Bunday  sharoitda  odam lar  har  tomonga  o ‘zga  yurtlarga  tarqalib, 
mamlakat aholisi kamayib ketadi, oqibatda davlat harob iqtisodiy tanazzulga 
giriftor  bo‘ladi.  Demak,  u  davlat  hokimiyati  va  xususiy  mulkchilikni, 
jamiyat  bilan  uning  a’zolari  o ‘rtasidagi  munosabatlarni jamiyat  normal 
hayotining  asoslari  degan  tushunchani  asoslaydi.  Ular  genetik jihatdan 
dialektik bog'liq munosabatlardir.