Yo. Abdullayev, T. Qoraliyev, sh. Toshmurodov, S. Abdullayeva

Yuqori darajadagi likvid aktivlarga quyidagilar kiradi: 

 

naqd pullar va unga tenglashtirilgan mablag‘lar; 

 

Markaziy bank hisob varag‘idagi mablag‘lar; 

 

davlatning qarz majburiyatlari; 

 

norezident banklar korschyotlaridagi mablag‘lar; 

 

davlatning ichki zayomlari uchun ajratilgan mablag‘lar. 

Bu mablag‘larni zaruriyat tug‘ilishi bilanoq bank hisobvarag‘idan 

olib ishlatish mumkin. 

Likvid aktivlar tarkibiga yuqori likvid aktivlari tarkibiga kiruvchi 

mablag‘lardan tashqari quyidagilar ham kiradi: 

 

yaqin 30 kun ichida qaytarish sharti bilan so‘mda va chet el 

valutasida berilgan kreditlar; 

 

yaqin 30 kun ichida mazkur bank hisob varag‘iga o‘tkazilishi 

kutilgan to‘lovlar. 

Uzoq muddatli likvid aktivlar tarkibiga quyidagilar kiradi: 

 

bir yilgacha qaytarish sharti bilan so‘mda va chet el valutasida 

bank tomonidan berilgan kreditlar; 

 

50 foiz kafolat sharti bilan bir yildan ko‘proq muddatda qaytarish 

sharti bilan berilgan kreditlar; 

 

hukumat tomonidan kafolatlangan muddati kechiktirilgan ssudani 

chegirib tashlangan qoldiq kredit; 

 

garovdagi qimmatli qog‘ozlar; 

 

garovdagi nodir metallar. 

---

 

123

Yuqori darajali likvid aktivlar me’yori (normativi) quyidagicha 

hisoblanadi: 

 

 

  

Likvid (joriy) aktivlar me’yori (normativi) quyidagicha aniqlanadi: 

 

 

 

 

Barcha tijorat banklari joriy likvidlik me’yorlarini bajarishlari shart. 

Ular joriy aktivlarning (to‘lov muddati 30 kungacha bo‘lgan barcha 

likvidli aktivlari, bank qo‘yilmalarining bir marta bo‘lsa ham muddati 

uzaytirilgan yoki avval berilgan ssudalarni to‘lash uchun, shuningdek, 

qaytarish muddati o‘tib ketgan kreditlar istisno qilinadi) talab qilib 

olinguncha majburiyatlar summasi nisbatiga va ijro etish muddati 30 

kungacha bo‘lgan holda aniqlanadi. 

Ushbu ko‘rsatkich 30 foizdan kam bo‘lmasligi kerak. Uzoq 

muddatli likvid aktivlar me’yori (normativi) quyidagicha aniqlanadi: 

 

 

 

 

 

Quyida keltirilgan taxminiy normativlar bank aktivlarini 

boshqarishda qo‘llanilishi mumkin (12-jadval).