Таълим вазирлиги самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти

Бухгалтерия ҳисоби тамойиллари деганда уни уни юритишда 
амал қилиш лозим бўлган қоида ва тартиблар мажмуаси тушунилади. 
Бухгалтерия ҳисоби тамойиллари унинг ахборотлари сифати, 
тақдим этилиши, сақланиши ва бошқа жиҳатларига бўлган талабларни 
ўзида ифодалаш воситасидир. 
Бухгалтерия 
ҳисобини 
юритишнинг 
асосий 
тамойиллари 
республикамизда «Бухгалтерия ҳисоби тўғрисида Қонуни», шунингдек 
1-сон БХМС «Ҳисоб сиѐсати ва молиявий ҳисобот» билан белгиланган. 
Республикамизнинг бухгалтерия ҳисоби тўғрисида қонуни ва 
бошқа қонуности меъѐрий ҳужжатлари билан белгиланган бухгалтерия 
ҳисобини юритиш ва молиявий ҳисоботни тузишда қўлланиладиган 
тамойилларни турли гуруҳларга ажратиш мумкин. Улар ичида энг кенг 
тарқалганлари ва тан олинганлари бўлиб қуйидаги гуруҳлар 
ҳисобланади: 
1-гуруҳ – бу фундаментал ѐки муҳит тамойиллари. 
2-гуруҳ – бу методологик ѐки соҳа тамойиллари. 
3-гуруҳ – бу сифат тамойиллари.
 
2.Бухгалтерия ҳисобининг фундаментал тамойиллари 

 
Фундаментал ѐки муҳит тамойиллари деганда бевосита ҳисоб 
бирлиги ѐки субъекти ҳисобланган корхонанинг макон ва замонда 
мавжудлигини, фаолият олиб бораѐтганлигини, шу сабабли бу 
фаолиятни ўлчаш, баҳолаш лозимлигини ифодаловчи тамойиллар 
тушунилади. Уларга алоҳидалик, узлуксизлик, баҳолаш ва даврийлик 
каби тамойиллар киради.
Алоҳидалик тамойили. Бу хўжалик юритувчи субъектни мустақил 
фаолият юритувчи, ўз мажбуриятлари олдида жавоб берувчи бирлик 
эканлигини ифодалайди. Мустақил хўжалик юритувчи субъект, бизнес 
бирлиги сифатида ҳар бир корхона ўзида бухгалтерия ҳисобини 
юритиши 
ҳамда 
молиявий 
ҳисоботни 
тузиши 
ва 
тегишли 
фойдаланувчиларга тақдим этиши шарт.
Узликсизлик тамойили. Бу тамойил корхонани доимо 
ҳаракатдаги субъект, яъни ўз фаолиятини келгусида давом эттирувчи ва 

---

ривожлантирувчи субъект сифатида қарайди. Бухгалтерия ҳисобини 
узликсиз юритилиши корхонанинг келажаги борлигидан дарак беради. 
Бундан ташқари бухгалтерия ҳисоби корхонанинг келажакда равнақ 
топишига хизмат қилувчи восита ҳамдир.