Таълим вазирлиги самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти

Аъзолик бадаллари – бу жамиятнинг таъсис ҳужжатларига 
мувофиқ белгиланган аъзолик бадаллари суммаси. 21-сон БҲМС га 
мувофиқ аъзолик бадалларининг ҳисоби 8830 ―Аъзолик бадаллари‖ 
счѐтининг кредитида ва пул маблағлари счѐтларининг ( 5010,5110,5210 ) 
дебетида акс эттирилади. Йиғилган аъзолик бадаллари жамиятнинг 
фаолиятини ривожлантиришга сарфланади. Жамият тугатилганда 
тўпланган аъзолик бадаллари унинг қарзларини қоплашга 
йўналтирилади. 

Мақсадли фойдаланиш учун солиқ имтиѐзлари- бу давлат 
қонунлари асосида корхонани мақсадли вазифаларни бажариш учун 
солиқлардан озод этиш натижасида тўпланган маблағлар мажмуаси. 
Ушбу мақсадли тушумларнинг ҳисоби махсус Низомга, шунингдек 21- 
сон БҲМС га мувофиқ 8840 ―Мақсадли ишлатишга доир солиқ 
имтиѐзлари‖ счѐтида юритилади. Ушбу имтиѐзлар га эга хўжалик 
юритувчи субъектлар солиқларни Солиқ Кодекси ва уларга доир 
йўриқномалар асосида ҳисоблайдилар. Ҳисобланган солиқ суммаси 
корхона ихтиѐрида қолдирилганда қуйидаги ѐзув қилинади: 
Дебет 6410 ― Бюджетга тўловлар бўйича қарз (турлари бўйича)‖ 
Кредит 8840 ― Мақсадли ишлатишга доир солиқ имтиѐзлари‖ 
Солиқ имтиѐзлари маълум муддатга берилган бўлса, ушбу муддат 
тугагач, бошқа ҳолларда эса ҳисобот йилнинг охирида мақсадли 
ишлатишга доир берилган солиқ имтиѐзлари корхонанинг резерв 
капиталига қўшилади ва унга қуйидаги ѐзув қилинади: 
Дебет 8840 ― Мақсадли ишлатишга доир солиқ имтиѐзлари‖ 
Кредит 8530 ―Бепул олинган мулк‖ 
Солиқ имтиѐзлари сифатида олинган мақсадли тушумларнинг 
аналитик ҳисоби солиқ тўловлари турлари бўйича олиб борилади.

Бошқа мақсадли тушумлар- бу турли юридик ва жисмоний 
жахслардан маълум мақсадлар учун олинган маблағларнинг мажмуаси. 
Уларга, масалан, ота –оналарнинг болалар боғчаси учун тўловлари, 
бошқа корхоналардан тушган маблағлар ва бошқалар киради. 21-сон 
БҲМС га мувофиқ бошқа мақсадли тушумларнинг ҳисоби 8890 ―Бошқа 
мақсадли тушумлар‖ счѐтининг кредитида ва пул маблағлари 
счѐтларининг дебетида акс эттирилади. Ушбу счѐтнинг дебетида 
мақсадли тушумларнинг ишлатилиши акс эттирилади, масалан, хизмат 
қилувчи хўжаликлар нинг харажатларини бир қисми ушбу мақсадли 
тушумлар ҳисобидан қопланганда 8890 ―Бошқа мақсадли тушумлар‖ 
счѐти дебетланади ва 2710 ―Хизмат қилувчи хўжаликлар‖ счѐти
кредитланади. Ишлатилмай қолинган бошқа мақсадли тушумлар 
корхоналарнинг резерв капиталига ѐки бошқа даромадларига олиб 
борилади, яни: 

---