1 се афсона нашриёти «tamaddun», Тошканд 2017 2

7
ҲЕЗУМКАШ ВА МОР
уд набуд, як марди µезумкаш буд. 
Вай µар рґз ба їангал рафта, µезум 
тайёр мекарду онро пуштора карда, ба 
бозор оварда мефурґхт. Ба пули µезум 
хурокворє ва пґшок харида, зиндаго-
ниашро мегузаронд.
Як рґз µезумкаш ба їангал рафта ме-
бинад, ки як тарафи он сґхта истодааст. 
Наздиктар рафта нигоµ мекунад: як Мор 
дар байни оташ мондааст. Мор худро ба 
чор тараф мезанаду барои халосиаш роµ 
ёфта наметавонад.
Ґезумкаш раµмаш омада, халтааш-
ро мекушояд ва ба нґги як асои дароз 
баста, ба даруни оташ, ба сґйи Мор хам 
мекунад, Мор чолокона ба даруни халта 
медарояд ва µезумкаш халтаро кашида 
гирифта Морро аз марг халос мекунад.
Мор ба їойи он ки раµмат гуфта, ба 
µезумкаш миннатдорє баён кунад, ба 
вай бад-бад назар карда, аз іафояш 
омадан мегирад. Ґезумкаш аввал гумон 
мекунад, ки Мор барои наІзии карда-
гиаш ба вай хизмат карданє аст ва аз 
ин сабаб аз іафояш омада истодааст. 
Ґезумкаш куїое, ки равад, Мор µам аз 
пайи ґ омадан мегирад.
Ґезумкаш тааїуб намуда, аз Мор ме-
Б

---

8
пурсад:
- Аз чє сабаб ту аз пайи ман омада 
истодає?
Мор сари худро боло карда, забони 
сиёµу борики худро бароварда мегґяд:
- Ман мехоµам, ки туро газам!
Ин гапро шунида, Ґезумкаш тамоман 
дар µайрат мемонад.
- Ман ба ту наІзє карда, їонатро 
халос кардам, магар ба наІзє бадє ме-
ояд, ки ту маро газиданє µастє?! - 
мепурсад ґ.
- Бале,- мегґяд Мор,- то нагазам, 
хотирам їамъ, рґµам ором намешавад.
Ґезумкаш роµи аз ин махлуµи ноин-
соф халос шуданро фикр мекунад. Фикр 

---

9
мекунад, фикр мекунаду ба Мор рґй 
гардонда мегґяд:
- Хайр, майлаш, ман розє. Ту маро 
газ. Лекин аввал µар дуи мо шарт ме-
кунем. Агар шартро буррє, маро мегазє, 
набуррє не.
- Хайр, шартатро гґй! - мегґяд Мор.
-Шарти ман µамин, ки µозир 
µардуямон рафтан мегирем. Дар роµ аз 
се чизи вохґрдагиамон мепурсем, ки 
«магар ба наІзє бадє меояд?» Агар ду 
ё сеи онµо «µа» гґянд, ту маро мегазє, 
агар ду ё сеи онµо «не» гґянд, ту маро 
намегазє.
Мор розє мешавад, µар ду рафтан ме-
гиранд.
Онµо рафта истода, дар роµ ба як Бар-
загов вомехґранд.
- Їґра! - мегґяд Ґезумкаш Бар-
заговро аз роµаш нигоµ дошта.- Ту ба 
ман µавоб деµ, ки ба наІзє наІзє меояд 
ё бадє?
- Оµ їґра, дар ин замонаи мо ба наІзє 
наІзє намеояд! - Їавоб медиµад Бар-
загов Іамгинона.- Масалан, худи маро 
гиред, як ваітµо ман їавону боіувват 
будаму бо тамоми іувватам ба одамон 
хизмат мекардам, дар назди онµо баіадру 
баиззат будам. Маро наІз парвариш ме-

---

10
карданд. Акнун, ки пир шудааму іуввати 
меµнат кардан надорам, маро бад ме-
бинанд. Хґроки дуруст намедиµанд. Ба 
болои ин «пир шудааст, µаром намурад» 
гуфта, барои кушта хґрдани ман корд 
тез карда истодаанд. Магар ин ба наІзє 
наІзє аст?
Аз шунидани ин гапµо Ґезумкаш 
Іамгину Мор хурсанд шуда, ба раµи худ 
давом мекунанд. Рафта истода, ба як 
мардак дучор мешаванд.
-Ба фикри шумо,- мегґяд Ґезум-
каш,- мардакро аз роµ нигоµ дошта,- 
ба наІзє наІзє меояд ё бадє?
- Барои чє ин хел мепурсед? - мегґяд 
мардак.
Ґезумкаш ваіеаро аз аввал то охираш 
гуфта медиµад. Он шахс іоµ-іоµ зада, 
дуру дароз механдаду:
- Ман µеї бовар намекунам, ки Мор 
бо µамин іади дарозаш дар даруни як 
халтача Іунїида бошад,- мегґяд.
- ўунїид, ки ман ґро аз оташ ха-
лос кардам-дия! - їавоб медиµад 
Ґезумкаш.
- Ґеї бовар намекунам,- такрор 
мекунад он одам.
- МеІунїам! - фарёд мекунад Мор.
- Канє даро, ман бинам, - мегґяд 

---

11
мардак ба Мор нигоµ карда,- сонє бо-
вар мекунам.
Мор µаі буданашро нишон доданє 
шуда, ба даруни халта медарояду ба худ 
печида кулча барин хурд мешавад.
Мардак ба Ґезумкаш ишора мекунад, 
ки даµони халтаро бандад. Ґезумкаш 
даррав даµони халтаро маµкам баста, 
Морро лагадкґб мекунад. Сонє даµони 
онро кушода, Морро берун меандо-
зад. Мебинанд, ки Мор тамоми баданаш 
маїрґµу ниммурда шуда мондааст.
- Ту, ки наІзии маро нафаµмида, 
ба ман бадє карданє шудє,- мегґяд 
Ґезумкаш,- їазоят µамин аст!
Баъд ґ ба он мардак барои маслиµати 
некаш миннатдорє изµор карда, ба хо-
нааш меравад.

---