1-jаdvаl.Buxоrо vilоyаtidа 2008-2016 yillаrdа fаоliyаt yuritаyоtgаn
tаshkilоtlаr tаhlili
Kо’rsаtkichlаr
Yillаr
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014 2016
Jаmi turistik
tаshkilоtlаr
63
65
66
64
80
85
108
178
Mehmоnxоnаlаr
48
51
54
55
66
68
76
120
Shundаn, xususiy
mehmоnxоnаlаr
46
49
49
50
61
63
75
118
Tur firmаlаr
15
14
12
14
14
17
32
58
Mehmоnxоnаlаrdаgi
Jаmi xоnаlаr sоni
1891
2226
2290
2338
2573
2800
3263 4894
Shundаn, xususiy
mehmоnxоnаlаrdа
1403
1537
1620
1649
1753
1988
2825 4237
Manba : Buxoro viloyati statistika qo`mitasidan olinga ma’lumotlar asosida
2016 – yil yilligа kelib jаmi turistik tаshkilоtlаr sоni 178 tа bо’lsа, ulаrdаn 120
tаsi mehmоnxоnа vа shu 120 mehmоnxоnаdаn 118 tаsi xususiy mehmоnxоnаdir. Bu
kо’rsаtkich shuni аnglаtаdiki.Buxоrоdаgi qаriyb bаrchа mehmоnxоnаlаr xususiy
mehmоnxоnаlаr hisоblаnаdi.
Buxоrоdаgi turfirmаlаr hаqidа fikr yuritаdigаn bо’lsаk, turfirmаlаr hаm оxirgi 3
yil ichidа о’tgаn yillаrgа nisbаtаn аnchа kо’pаygаn.Tur firmаlаr 2012- yildаn keyin
tez kо’pаyа bоrgаn. 2012- yildа turfirmаlаr sоni 14 tа bо’lgаn bо’lsа, 2013- yildа tur
firmаlаr 17 tаni tаshkil etgаn. 2014- yilgа kelib esа tur firmаlаr sоni 32 tаgа yetgаn
vа 2012- yilgа nisbаtаn 2,28 bаrаvаr оshgаn. 2016 yida ular soni 58 taga yetdi,
amalda faoliyat yuritayatgan tur firmalar 32 ta. Xulоsа qilib аytаdigаn bо’lsаk,
Buxоrо vilоyаtidа turistik tаshkilоtlаr yildаn- yilgа оrtib bоrmоqdа vа turistik
tаshkilоtlаr sоnidа kichik biznesning hissаsi оrtib bоrmоqdа. Buning bаrchаsi
Buxоrоning destinаtsiyа sifаtidа rivоjlаnishigа оlib kelаdi.
Turli mamlakatlardan kelgan va turli sayohatlar, an’analar, fel-atvorga ega
turistlar bir-birlarini tushunishlari va birgalikda umumiy qarorga kelishlari lozim
bo’ladi. Bir mamlakat miqyosida anchayin murakkab jarayon bo’lmish
texnologiyalarni boshqarish jarayoni bir qancha davlatlar ishbilarmonlari va
olimlarining
birgalikda
ishlashi
jarayonida
yuzaga
keluvchi
ko’pgina
qiyinchiliklardan iborat. Shu sababli muvaffaqiyat kafolatlanmaydi, lekin ularning
maqsadlari sinchkovlik bilan aniqlanib, kelishib olinsa, ko’p millatli izlanish va
tadqiqotlarning muvaffaqiyatli bo’lishiga imkon bor.
Global kompyuter tarmog’i er sharining istalgan burchagida tunu kun turistik
axborot olishga imkoniyat yaratadi. Internetga joylashtirilgan reklama hech nima
bilan solishtirib bo’lmaydigan samara beradi. Uni Er sharining har bir burchagida
potenstial mijozlar istagangan vaqtda ko’radi. Reklama materiallari erkin fotosuratlar,
grafika va tovush effektlari, multiplikastiya va hatto video bilan jihozlangan bo’lishi
mumkin. Internet saytiga qo’yilgan reklama bosma ko’rinishda chiqqan reklamaga
66
nisbatan ancha arzon bo’ladi. Multimediya broshyuralari zudlik bilan va engil
almashtirilish imkoniyatiga ega, bu esa «yonayotgan» takliflar uchun juda qulaydir.
Kelajakda O’zbekistonni iqtisodiy salohiyatini rivojlanishining asosiy
omillaridan biri - iqtisodiyotni innovatsion rivojlanish yo’liga o’tkazishdir. Bu
yo’nalishni asosiy maqsadi ishlab chiqarishni texnologik darajasini va
raqobatdoshligini oshirish, innovastion mahsulotni ichki va tashqi bozorlariga
chiqishini ta’minlash, ichki bozorda import mahsulot o’rnini egallash, eksportga
moslangan iqtisodiyot tizimini yaratishdir.
Hozirgi vaqtda O’zbekiston Respublikasida milliy innovatsion tizimini yaratish
nafaqat ilmiy-texnik sohanining muhim vazifasi, balki milliy iqtisodiyotning
raqobatdoshligini oshirish vazifasi xamdir.
Texnologiyalar tijoratlash bu ilmiy-texnik ishlanma to’g`risidagi axborot va
bilimdan va yoki ishlanmani (texnologiyani) o’zidan tijorat amaliyotiga kiritib foyda
(daromad) olishni ifodalaydi.
Mehmondo’stlik sanoatini o’zgartirgan texnologik yangiliklar quyidagilar:
1. Online bron tizimlari: online buyurtmalar mexmonxona sohasida keng
tarqalgan, shuningdek, ularning mashhurligini ortirish maqsadida ko’p restoronlarda
ham qabul qilinyapti. Online bron tizimi bu- mijozlar xohlagan paytda, telefon qulay
bo’lmaganligi sababli xona yoki stol band qilishlari mumkin. Bu mijozlarga xizmat
va marketingga yangi o’lchovlar olib keladi. Ko’plab rahbarlarning hisoblashicha
online bronlashtirish xizmati yaxshi rejalashtirilgan va ko’plab talab qilinayotgan
mobil do’st veb sayti hisoblanadi. Ko’p mexmonxona va restoranlar uchun eng
muhim qaror bu uchinchi tomon online bronlashtirish tizimidan foydalanish, yoki
o’zi tayyorlagan tizimni rivojlantirish. Har ikkala yondashuvning ijobiy va salbiy
tomonlari bor. Shuning uchun korxonalar o’z shaxsiy ehtiyojlariga asoslangan holda
tanlashlari kerak bo’ladi.
2. EPOS-elektron sotish nuqtasi. Elektron sotish nuqtasi tizimi samarali
faoliyat ko’rsatib kelmoqda, mijoz xizmatini yaxshiroq ta’minlash imkonini
beradigan yanada ko’proq mexmondo’st biznes holiga kelmoqda. Elektron sotish
nuqtasi hajm, rezervasyonlar, aksiyalar, qolaversa bir tugma tegish haqida ma’lumot
beradi. Bundan tashqari xodimlar bir jadvalda ba’zi POS ilovalar,
buyruqlr,buyurtmalar va to’lovlarni to’g’ridan to’g’ri qayta ishlashlari mumkin. Bu
ularga katta harakat beradi va mijozlar uchun qulaylik darajasini oshiradi.
3. CRM-mijozlar munosabatini boshqarish. Mijozlar munosabatlarini
boshqarish dasturi aloqalar va axborot tashkilini bir joyda boshqarish imkonini
beradi. Samarali mijozlr munosbatini boshqarish, mijozlar bilan oson munosabat
qurishni ta’minlaydi. Shunungdek, muhim ma’lumotlarni osongina tuzishda barcha
xodimlar uchun qo’llanma hisoblanadi.
4. Marketing avtomatlashtirish. Marketing avtomatlashtirish moslashtirilgan e-
mailni o’z faoliyati va shaxsiy ma’lumot asosida mijozlarga jo’natish uchun imkon
beradi. Asosiy misol avtomatik ravishda o’z tug’ilgan kunlarini mijozlar uchun
chegirma bilan e-mailda yuborish hisoblanadi.
Biroq rivojlangan marketing avtomatlashtirish dasturi ancha murakkab vazifalar
beradi. Masalan,biznesga tashrif buyurgan mijozlar uchun pochtalashtirish.
67
Bu restoranlar va kichik joylar uchun ololmydigan chiqim bo’lsada, ko’plab katta
biznes mexmonxonalar uchun qayta biznesni rivojlantirishda rag’batlantirish va
ularning istiqbolini rivojlanrtirishda katta foyda bo’lishi mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |