lashdan iborat.
ijobiy munosabatni shakllantirib bo‘lmaydi.
lari va tasavvurlarini shakllantirish uchun asos boiib xizmat qiladi.
o‘rtasida to‘g‘ri o‘zaro munosabat uslubini vujudga keltirish kerak.
0 ‘zaro hurmat va g‘amxo‘rlik, ishga muhabbat, mamlakatning si-
yosiy va mehnat hayotida ishtirok etish - bulaming barchasi zarur
uslubni ta’minlashi lozim. Pedagogik jamoa va ota-onalar jamoala-
rining to‘g‘ri munosabatlari uslubi ham muhim ahamiyatga ega. Bu
uslub esa bolalar bog‘chasining ota-onalar bilan muntazam ish olib
borishi, oila tarbiyasi tajribalarini o‘rganish natijasida tarkib topadi.
Kattalar bilan bolalar o‘rtasidagi o‘zaro munosabatlaming yuksak
darajasi - muvaffaqiyatli axloqiy tarbiyaning majburiy shartidir.
Maktabgacha yoshdagi bolalarni axloqiy tarbiyalashning mazmu
ni va metodlari bu yoshdagi bolalarning xususiyatlariga mos kelishi
va u eng yaqin vaqtdagi axloqiy rivojlanish jarayonini ko‘zda tuti-
shi kerak. Masalan, agar 4 yoshli bolalar o‘z tengdoshlariga asosan
tarbiyachining maslahati, ko‘rsatmasi ta’sirida baholi-qudrat yordam
ko‘rsatsalar, 5 yoshga to‘layotganda bunday yordamni o‘z xohishla-
riga ,ko‘ra ko‘rsatishlari lozim.
Oilagar.xos bo‘lgan muhabbat, o‘zaro e’tibor, g‘amxo‘rlik muhiti
bola his-tjiyg‘usini shakllantirishga ta’sir ko‘rsatadi. Oilada qaror
topdriladigan ijtimoiy his-tuyg‘ular bolaning kichik yoshdan boshlab
to‘t,‘ri axloqiy rivojlanishining muhim asosi hisoblanadi.
«Salomatlik va xayrixohlikni tarbiyalashning chinakkam maktabi -
bu oiladir; Otaga, onaga, buvaga, buviga, aka-ukalariga, opa-singillariga
munosabat insoniylikning sinovi hisoblanadi»,- degan allomalarimiz.
Maktabgacha ta’lim muassasasi tarbiyachisining muhim vazifasi
- ota-onalarga bola shaxsini shakllantirishda ulaming alohida rol
o‘ynashlarini tushuntirishi, zarur pedagogik bilim va ko‘nikmalami
egallashlarida ularga yaqindan yordam berishdan iborat. Bolalar
ning ma’naviy kamolotini ta’minlashda mahallaning о‘mi ham kat-
tadir. Mahalla, aw alo, sog‘lom ijtimoiy muhitdir. Bu yerda kuchli
ta’sirga ega bo‘lgan jamoatchilik fikri mahalla ahlining xulq-atvori
o ‘zaro munosabatlarini adolat va ma’naviy mezonlar asosida tartib-
ga solib turadi. Mahalla ijtimoiy kelib chiqishi, millati, mijozi turli
xil bo‘lgan va oilalami tashkil qilgan odamlardan iborat. Mana shu
oilalaming boshlarini biriktirish, ulami ma’naviy va moddiy-jis-
moniy jihatdan mustahkamlash, yoshlami tarbiyalash kabi muhim
vazifalar ham mahallada amalga oshadi. Oilalarni bir jamoaga, ij-
226
timoiy guruhga, muassasaga, aynan mahalla birlashtiradi. Ularda
ahillik, hamjihatlik, hamkorlik, hamdardlik, his-tuyg‘ularini shakl-
lantiradi, kamol toptiradi.
Har bir fuqaroning hayotida «Shaxs-oila-mahalla» uchligi katta
ahamiyat kasb etadi. Bu sharqona turmush tarzimizning o‘ziga xos
tizimidir va eng muhimi, msorming jamiyat hayotiga singib, ijtimoiy
munosabatlar ishtirokchisiga aylanishida muhim vositadir.
Insonning oilada shakllangan imon-e’tiqodi, odobi, oriyati, vij-
doni, tafakkuri mahalla muhitida yanada yuksalib xalq manfaatlari,
o‘zaro inoqlik va hamkorlik his-tuyg‘ulari bilan uyg'unlashib, jami-
yatda sog‘lom munosabatlaming shakllanishiga olib keladi.
Do'stlaringiz bilan baham: