Tili va adabiyoti universiteti til va adabiyot: ilmiy va amaliy izlanishlar yo

Sevinchim koʻp, shodligim zoʻr, tilim biyron, 

Qaysi umr shunday yoshlik koʻrdi axir?! (Yoshlik) 

---

 

97 

Usmon  Nosir  she’riyatida  frazeologik  ma’nodoshlikning  betakror 

namunalarini ham koʻrishimiz  mumkin.  Uning  “Qon”  she’rida  tabiat 

manzaralari yorqin ranglarda aks etadi: 

Quyosh botib 

Kech kirgan, 

Yurar gazlab 

silab betlarini 

shamol… (Qon) 

“Shu kunlarning talabi” she’rida ketma-ket qoʻllangan ma’nodosh soʻzlar 

orqali  shoirning  ruhiy  holatini,  tasvirlanayotgan  voqelikka  munosabatini 

anglash mumkin: 

Sen yaxshilab 

bajarib qoʻy, 

Moʻljalga yetir. 

Yangicha rahbarlik kerak 

Yangicha ishga. (Shu kunlarning talabi) 

Quyidagi  misralarda  dushman,  yov  soʻzlari  ketma-ket  qoʻllangan. 

Dushman soʻzida  uslubiy  neytrallik  boʻlsa,  yov  soʻzida  esa  badiiy  nutqqa 

xoslanganlik  semalari  mavjud.  Ushbu  soʻzlarning  ayni  matnda  ketma-ket 

kelishi ma’noni kuchaytirishga xizmat qilgan: 

Hali dushman 

Ichdan kuyib, 

Bir ilon kabi 

Bizning qurilishga, 

Zahar sochmoq boʻlib har gali 

Ming toʻlgʻonadir!.. 

Sinfiy yovning xurujiga 

Zarba beraylik. (Shu kunlarning talabi) 

---

 

98 

She’rning  keyingi  bandi  boʻlgan  ushbu  parchada  kuch  va  quvvat 

ma’nodosh  soʻzlari  biror  ishni  amalga  oshirishga  qaratilgan,  biror  maqsad 

uchun foydalanadigan narsa ma’nolarini ta’kidlash uchun qoʻllanilgan: 

Safarbar boʻlsin 

Buyuk ish planiga