Talabalari uchun darslik


,  kartoshkaning  0,01



Download 6,24 Mb.
Pdf ko'rish
bet379/465
Sana31.12.2021
Hajmi6,24 Mb.
#221188
1   ...   375   376   377   378   379   380   381   382   ...   465
Bog'liq
Genetika (A.G'ofurov, S.Fayzullayev)

9
,  kartoshkaning 
0,01
  foizi  transgen 
o ‘sim liklar  hisoblanadi.  Transgen  o ‘sim liklar  orasidan  gerbitsidga 
chidamlilari  71%,  zararkunandalarga  chidam lilari  22%,  bir  vaqtning 
o ‘zida  ham   gerbitsidlarga,  ham  zararkunandalarga  chidamlilari  7  foizni 
tashkil  etadi.
klonlashtirilgan  bakteriya 
E coli  bakteriy: 
^ / ^ . c o i i   bakteriyasi
klonlashtirish 
achun  vektor
Ti plazmidi
  Ti yoki Ri plazmidi
yot gen bilan 
rivojlangan  o‘simlik
75  -  rasm.  Gen  muhandisligi  usuli  bilan  o (simlik  hujayrasiga 
bakteriyalar orqali yot genni  kiritish  usuli.
A  Abdukarimov,  1. Abdurahmonov m aium otlariga ko‘ra 2003  — yilda 
transgen  qishloq  xo‘jalik  ekinlarining  umumiy  maydoni  dunyo  b o‘yicha 
67,7  m ln  gektami  tashkil  etgan.  Shundan  42,8  mln  ga  AQSh  ga,  13,9 
mln  ga  Argentinaga,  4,4  mln  ga  Kanadaga,  3  mln  ga  Braziliyaga  to ‘g‘ri 
keladi. Agar transgen o ‘simliklar ekiladigan maydon ayrim ekinlar bo‘yicha 
taqsimlansa,  unda  181.4  mln  ga  transgen  soya  o ‘simliligi,  15,5  mln  ga
www.ziyouz.com kutubxonasi


transgen  makkajo‘xoriga  7,2  mln  ga  transgen  g‘o ‘za  o ‘simligiga  to‘g‘ri 
keladi.  Mazkur ko‘rsatkichlar transgen o ‘simliklaming iqtisodiy ahamiyati 
yuqori  ekanligidan  dalolat  beradi.
0 ‘zbekiston  Respublikasi  Fanlar Akademiyasi «Genetika va o ‘simliklar 
eksperimental  biologiyasi»  institutida  geninmarkaz  tashkil  etilib,  gen 
injenerligi  va  biotexnologiya  sohasida  katta  muvaffaqiyatlarga  erishildi. 
G en  injeneriyasi  qo‘llanilib  ko‘sak  qurtiga  chidamli  g‘o ‘za  va  kolorada 
qo‘ng‘iziga  chidamli  kartoshka  o ‘simligi  yetishtirilgan.  G ‘o ‘za  genetik 
injeneriyasiga  bag‘ishlangan  tadqiqotlar  akadem ik  A.A.Abdukariroov 
rahbarligida  bir  guruh  olim lar  tom onidan  1980-yillarda  boshlangan 
bo‘lib, gerbitsidga chidamli bolgan transgen g‘o‘za liniyalari olingan. Ayrim 
hujayralardan  yaxlit  o ‘simlikni  yetishtirish texnologiyasi  ishlab  chiqilgan. 
Laboratoriya  olimlari  tomonidan  klonlangan  tola  sifatini  belgilaydigan 
genlar ko‘chirib o ‘tkazish va shu orqali yuqori  sifatli,  uzun tolali  transgen 
g‘o ‘za  navlarini  yaratish  ishlari  olib  borilmoqda.  Xususan  shu  markaz 
ilmiy xodimi I. Abdurahmonov g‘o ‘zaning gullashini boshqaradigan hamda 
paxta  tolasining  uzunligini  belgilaydigan  genlar  guruhini  AQSh  olimlari 
bilan  hamkorlikda  ilk  bor  ajratib  oldi.  Prof.  Sh.S  Azimova  rahbarlik 
qilayotgan laboratoriya olimlari gen va hujayra injeneriya usullarini qo‘llab 
gepatit  B  kasalini  oldini  olish  uchun  zarur  vaksina  yaratish  loyihasini 
ijobiy hal etdilar.
Biologiya  fanlari  doktori  R.S  Muxamedov  va  V.Irisbayevlar  o ‘nlab 
xavfli  yuqumli  va  irsiy  kasalliklarga  gen  injeneriyasi  yordamida  tashxis 
qo‘yish  biotexnologiyasini  yaratdilar  va  amaliyotga  tatbiq  etdilar.
Professor  O.Odilova  boshchiligida  olim lar  pestitsid  qoldiqlarini 
parchalab zararsizlantiruvchi bakteriya shtammidagi genlar guruhini, g‘o‘za 
tomiri  sathida yashovchi  bakteriyaga ko‘chirib  o ‘tkazib pirovard  natijada 
g‘o ‘za ekiladigan  maydonlarga,  sepilgan gerbitsid va pestitsidlar qoldig‘ini 
zararsizlantirishni  maqsad  qilib  qo‘ygan.  S.Jatayev,  F.Muxamedxanova 
g‘o ‘zaning  va  bug‘doyning  gerbitsidga  chidamli  transgen  formalarini 
yaratdilar.

Download 6,24 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   375   376   377   378   379   380   381   382   ...   465




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish