Hozirgi zamon xalqaro huquqi nazariyasi asoslari

8-§.  0 ‘zbekiston  Respublikasi  —  xalqaro  huquq  subyekti
«O'zbekiston  —  xalqaro  munosabatlaming  to'laqonli  subyekti»  d e­
gan konstitutsiyaviy qoida O'zbekiston Respublikasining hozirgi dunyoda- 
gi o'rnini bildiribgina qolmay,  mamlakatimizning haqiqatan ham xalqaro 
hamjamiyatning  ajralmas  qismi  ekanligini  anglatadi.
Bu  esa  quyidagilami  anglatadi:
birinchidan,  O'zbekiston  suveren  davlat  sifatida  zamonaviy  xalqaro 
huquqning  um um e’tiro f etilgan  prinsiplari  va  normalari  bilan  bog'liq,
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

boshqa  majburiyatlar  davlatimizning  roziligisiz  zimmamizga  yuklatili- 
shi  mumkin  emas;
ikkinchidan, 0 ‘zbekiston hududida davlat  hokimiyati chegaralanmaydi 
va  xalqaro  huquqning  hech  qaysi  bir  subyekti  aralashish  huquqiga  ega 
emas,  o'zining  hududidan  tashqarida  u  o ‘z  hokimiyatini  faqat  boshqa 
manfaatdor davlat  roziligi  bo'lgandagina  amalga  oshirishi  mumkin;
uchinchidan, 0 ‘zbekiston xalqaro huquqning boshqa subyektlari bilan 
diplom atik  aloqalarni  amalga  oshirib,  ikki  tom onlam a  va  ko‘p  tom on­
lama  xalqaro  shartnomalami  tuzib,  bevosita  davlatlararo  m unosabat­
larda  qatnashadi.
Konstitutsiya  asosida  O'zbekiston  Respublikasini  xalqaro  munosa- 
batlarning  teng  huquqli  subyekti  ekanini  bildiruvchi  huquqiy  asoslar 
yaratildi.  0 ‘zbekistonning  tashqi  siyosiy  va  tashqi  iqtisodiy  aloqalarini 
ta ’minlab  beruvchi  davlat  organlari  shakl 1 a nt i ri Id i.  K o‘ppartiyaviylik  va 
muqobillik  asosida  hamda  butun  xalqimizning  qatnashuvi  natijasida 
mamlakatimiz  Prezidenti  va  Oliy  Majlis  Qonunchilik  palatasi  deputat- 
lari  saylandilar.  Tashqi  ishlar  vazirligining  funksiyalari  va  faoliyatining 
yo'nalishlari  tubdan  o ‘zgartirildi.  Tashqi  iqtisodiy  aloqalar  agentligi  va 
Tashqi  iqtisodiy  faoliyat  milliy  banki  tashkil  etildi,  tashqi  savdo  bilan 
shug‘ullanuvchi  firmalaming  maxsus  tizimi  shakllantirildi,  xorijiy  fir- 
ma,  bank  va  kompaniyalarning  vakolatxonalari  ochildi.
O'zbekiston  Respublikasi tashqi siyosatining asosiy prinsiplari  Kon- 
stitutsiyamizning  17-moddasida o'zining qonuniy aksini topgan.  «Tashqi 
siyosat»  tushunchasi  davlatning  xalqaro  ishlardagi  umumiy  kursini  o'z 
ichiga  oladi.  Tashqi  siyosat  davlatning boshqa  davlatlar va  xalqlar ham ­
da xalqaro tashkilotlar bilan o'zaro aloqalarini o 'z  ichiga oluvchi maqsad 
va  vazifalarini  qamrab  oladi.
O 'z b e k isto n   Respublikasi  tashqi  siyosati  va  xalqaro  faoliyati 
O'zbekiston  Respublikasining  Konstitutsiyasi  normalari  va  prinsiplariga 
asoslanadi.
Diplomatiya  tashqi  siyosatni  amalga  oshirishning  o'ta  muhim  vosi- 
tasi  hisoblanadi.  Aynan  tashqi  siyosat  diplomatiyaning  maqsad  va  vazi­
falarini, ya’ni tashqi  siyosatni amalga oshirishda foydalaniladigan shakllar, 
vositalar va  usullar,  amaliy  tadbirlar  majmuasini  namoyon  etadi  hamda 
belgilab  beradi.
O'zbekiston  tashqi  siyosatining asosiy  maqsadi  davlat  suverenitetini 
himoya  qilish,  ijtimoiy  yo'naltirilgan  iqtisodiyotni  shakllantirishga  yor­
dam   beruvchi  xalqaro  sharoitlarni  yaratish,  tinchlik,  xalqaro  va  min­
taqaviy  xavfsizlikni  ta ’minlash  maqsadida  o 'zaro  manfaatli  hamkorlikni 
o ‘rnatishdir.
O'zbekiston  Respublikasi  o'zining tashqi  siyosatini  amalga  oshirish­
da  quyidagi  ustuvor  holatlardan  kelib  chiqadi:
www.ziyouz.com kutubxonasi

---