№ hujjat ҳ O`z. Varaq Sana imzo varaq 5321400 ngkst

Bajardi

: 

  Ochilova D.U. 

Natijada  reaksiya  mahsulotlarida  mazkur  haroratda  barqaror  bo'lgan 

to'yingan  va  to'yinmagan  uglevodorodlar  hamda  molekulyar  vodorod 

to'planadi. 

Alkenlarning  o'zgarishlari.  Kreking  xomashyosida  to'yinmagan 

uglevodorodlar  mavjud  emas,  ammo  ularning  kreking  kimyosi  ro’li  juda  katta 

chunki  ular  hamma  vaqt boshqa sinf  uglevodorodlarning  parchalanishida  hosil 

bo'ladi.  To'yinmagan  uglevodorodlar  uchun  ko'p  sonli  turli  tuman  o'zgarishlar 

xosdir.  Past  harorat  va  yuqori  bosim  past  molekulali  olefinlarning 

polimerlanish reaksiyalarini tezlashtiradi. 

nС

n

Н

2n

 →( С

n

Н 

2n

)n 

Bosim  qancha  yuqori  bo'lsa,  shuncha  polimerlanish  chuqur  boradi. 

Ammo harorat oshirilganda polimerlanishning termodinamik ehtimolligi keskin 

pasayadi  va  muvozanat  teskari  tomonga  siljiydi.  Xomashyo  yuqori  haroratli 

zonada  qancha  ko'p  bo'lsa,  shuncha  zichlanish  mahsulotlarining  parchalanish 

tezroq  boradi.  Krekingning  odatdagi  sharoitlarida  (500 

  atrofida,  bosim  7 

MPa gacha ) xomashyodagi to'yingan komponentlarining parchalanishdan yoki 

past molekulali alkenlar krekingining boshlang'ich davrida zichlanish natijasida 

hosil bo'ladigan olefinlar parchalanadi. 

Olefin  molekulasining  energetik  xususiyatlarini  tahlil  qilish  shuni 

ko'rsatadiki  qo'sh  bog'ga  nisbatan  β  xolatda  joylashgan  C-C  bog'  eng  kichik 

dissotsilanish energiyasiga ega 

 

Bu  β  –bug'  qoidasi  deb  ataladi  va  u  uglerod  zanjirida  parchalanish 

ehtimolligi ko'proq bo'lgan joyni aniqlaydi. 

Alkenlarning 

parchalanish 

mexanizmi 

alkanlarning 

kabi 

zanjirli 

xarakterlanishdan ikkita radikal hosil bo'ladi. Masalan penten uchun 

 

 

So’ngra, 

CHCH=

 

ancha yuqori bo'lgan haroratda (600-700 

) shunga o'xshash reaksiyalar 

past olefin 

 

---

 

 

 

№ hujjat 

ҳ 

  O`z. 

 

 Varaq 

Sana 

imzo

 

varaq 

 

5321400 – NGKST

 

Fozilov S.F.  

Rahbar: