№ hujjat ҳ O`z. Varaq Sana imzo varaq 5321400 ngkst

Bajardi

: 

  Ochilova D.U. 

jarayonning  kamchilligi  bo’lib  vodorod  sarfining  ko’plligi  va  metan 

chiqishining  oshishi  hisoblanadi.  Oddiy  haydash  benzinining  gidropiroliz  40–

45  %  gacha  etilenni  olishga  imkon  beradi.  Bunda  metaning  chiqishi  34  %  ni 

pirobenzinniki  –20  %  ni  prokondensatning  og’ir  frakstiyasiniki  2  –3  %  ni 

tashkil  qiladi  xomashyo  sifatida  og’ir  frakstiyalarni  (vakuumli  gazoyl  va 

boshqalar)  hamda  alken  va  hatto  arenlarning  miqdori  ko’p  bo’lgan 

frakstiyalarni qo’llash mumkin. Xomashyoning og’ir turlarini qayta ishlashning 

istiqbolli usullariga issiqlik tashuvchilarni: gaz holidagi (suv bug’i, tutunli gaz, 

vodorod),  suyuq  (Rb,  Vi,  Cd,  Sn,  va  boshqalar  hamda  ularning  qotishlari  va 

tuzlari  )  va  qattiq  kontaktlar  (mayda  donali  koks,  qum)  ni  qo’llashni  kiritishi 

mumkin. Bu jarayonlar tadqiqot va tajriba–sanoat sinash) bosqichidadir. 

Kokslash. Kokslash jarayonining vazifasi neft koksini va keng frakstion 

tarkibli distillyatni olish bo’lib hisoblanadi.  

  Neft  koksi  uchun  xomashyo  sifatida  benzinsizlantirilgan  neftlar; 

birlamchi 

qayta 

ishlashning 

qoldiqlarini-kreking- 

qoldiqlar, 

katalitik 

krekingning  og’ir  gazoyllari,  piroliz  smolalari  hamda  tabiiy  asfaltlar  va  moy 

ishlab chiqarishning chiqindilari (asfaltlar, ekstraktlar) qo’llanilishi mumkin. 

Jarayonning  bir  nechta  modifikastiyasi  mavjud:  kublarda  davriy 

kokslash,  isitilmaydigan  kameralarga  sekinlashgan  kokslash,  kukun  holidagi 

koksning  psevdosuyuqlantirilgan  katlamida  kokslash.  Sekinlashgan  koklash 

qurilmalarida yarim uzluksiz jarayon eng ko’p tarqalgan, 

Neft  qoldiqlarining  sekinlashgan  kokslanishi  490–505 

0

C  haroratda  va 

0,2  –0,3  MPa  bosim  ostida  amalga  oshadi.  Kokslash  natijasida  neft  koksidan 

tashqari  gaz,  benzin,  o’rta  va  og’ir  koks  distillyatlarini  oladilar. 

Mahsulotlarning  chiqishi  va  ularning  sifati  xomashyoning  kimyoviy  va 

frakstion tarkibi hamda kokslash sharoitiga bog’liq bo’ladi.  

Neftni birlamchi qayta ishlash qoldig’idan koksning chiqishi 15–25 % ni; 

ikkilamchi  mahsulotlardan  esa  30  –35  %  ni  tashkil  qiladi.  Koks  bilan  birga 

ko’p  miqdorda  qimmatli  suyuq  va  gaz  holidagi  mahsulotlar  hosil  bo’ladi, 

ularning  xossalari  termik  kreking  mahsulotlarining  xarakrakteritikasiga  yaqin. 

Ularning yig’indi chiqishi dastlabki moddaga hisoblanganda 70 % ga etadi.  

Og’ir  neft  qoldiqlarini  kokslash  ularni  distillayatli  xomashyoga 

aylatirishning  eng  tejamli  usularidan  biri  bo’lib  hisoblanadi.  Kokslash 

jarayoning  eng  katta  samaradorligi  barcha  hosil  bo’layotgan  mahsulotlarni 

malakali ishlatilishda kuzatiladi.  

 

 

 

---

 

 

 

№ hujjat 

ҳ 

  O`z. 

 

 Varaq 

Sana 

imzo

 

varaq 

 

5321400 – NGKST

 

Fozilov S.F.  

Rahbar: