Tarix 9-sinf 1-bilet

26-BILET   

1. Konstantinopol shahrining dunyo tarixidagi ahamiyati haqida fikr bildiring.  

Imperator Konstantin zamonida, milodiy 330-yili Bosforbo‗g‗ozidagi 

Vizantiy shahriRim imperiyasining poytaxtideb e‘lon qilindi. Imperatorning 

buyrug‗i bilanshahardagi barcha eski binolar buzib tashlandi va yangi shahar 

qurildi. Shaharimperatorsharafi ga Konstantinopol deb atala boshlandi.Ulkan 

imperiyani Konstantinopoldanturibboshqarish mushkul edi. Imperator 

Feodosiyo‗limidan so‗ng milodiy 395-yili Rim imperiyasi uning ikki o‗g‗li 

o‗rtasida G‗arbiy va Sharqiyqismlarga ajrab ketdi. G‗arbiy qismga Italiya, 

Yevropa va Shimoliy Afrikadagi vilo yatlar,Sharqiy qismga esa Bolqon 

yarimoroli, KichikOsiyo va Misr yerlari kirgan. Sharqiy Rim imperiyasida 

imperatorning yagona hokimiyatisaqlanib qolgan, G‗arbiy Rim imperiyasi 

esaalohida davlatlarga parchalana boshladi.  

  

2. Ismoil I Safaviy haqida ma‟lumot bering.   

Ismoil  I  Safaviy  (1487.17.7—  1524.23.5)  -  Eron  shohi  (1502  y.dan), 

Safaviylar davlati asoschisi, sarkarda, shoir. Qizilboshlilar yordamida  

Ozarbayjonni (1500—01), Tabrizni (1502) egallab, oʻzini shoh deb eʼlon qilgan. 

Tez orada Eron, Armaniston, Iroq va Movarounnahrning bir kismini bosib olgan  

(1503—10).  I.  I  davrida  Safaviylar  davlati  ancha  kengaygan.  1512  y.  I.  I 

qoʻshinlari Boburga Samarqand taxtini egallashga yordam beradi. Lekin, 1513 y. 

boshida  oʻzbek  sultonlari  Ubaydulla  va  Muhammad  Temur  qoʻshinidan  qattiq 

zarbaga uchradi. Usmonli turklar bilan boʻlgan urushda I. I yengilgach (1514), oʻz 

qoʻl  ostidagi  Gʻarbiy  Armaniston,  Kurdiston  va  Iroqning  bir  qismidan  ajradi. 

Mamlakat  iqtisodini  rivojlantirishga  intilgan;  maʼmuriy  idoralar  faoliyatini 

mustahkamlagan; mustaqil boʻlishga harakat qilgan koʻchmanchi zodagonlar bilan 

---

 

urush  olib  borgan.  Islomning  shia  mazxabini  davlat  dini  deb  eʼlon  qilgan. 

Turkiyzabon sheʼriyatning rivojlanishiga munosib hissa qoʻshgan.  

  

3.“Rezervatsiya” atamasiga izoh bering.