Mavzu: bozor segmentatsiyasi va tovarni bozorga pozitivlashtirish

3. Bozorni segmentlashning asosiy tamoyillari

Bozorni segmentlashning asosiy tamoyillari

quyidagilardir:

geografik tamoyil;

ijtimoiy- iqtisodiy;

psixografik tamoyil;

demografik tamoyil;

xulq-atvor tamoyili;

holat tamoyili.

---

Segmentlash

tamoyillari

Geografik:

 hudud

 shahar

 qishloq

 iqlim va

boshqalar

Psixografik:

 hayot tarzi (stil)

 innovatsiyaga

(yangilikka) 

intilish

 guruh

motivatsiyasi va

boshqalar

Demografik:

 jinsi

 yoshi

 oila soni va

boshqalar

Xulq-atvori:

 firmaga nisbatan

ishonchi

 prestij darajasi

 tovarga nisbatan

ixlosi

 tez-tez iste’mol

qilinishi va

boshqalar

Holat:

 kam

xarajatliligi

(foydaliligi)

 imtiyozliligi

 qulayligi va

boshqalar

Ijtimoiy-

iqtisodiy:

 daromad

 ma’lumoti

 mutaxassisligi

va boshqalar

---

Geografik tamoyil orqali bozorning joylashuvi, 

aholi soni va zichligi, tijorat faoliyatining tuzilishi, 

hududning rivojlanish dinamikasi, inflyatsiya darajasi, 

huquqiy cheklashlar hisobga olinadi.

Ijtimoiy-iqtisodiy tamoyil orqali aholining

daromadi, ijtimoiy kelib chiqishi, ma’lumoti kabi

omillar inobatga olinadi.

Psixografik tamoyil natijasida hayot tarzi, 

shaxsning turi, jamoat holati kabi omillar hisobga

olinib, turmush tarzi shaxsning o’z faoliyatida, 

qiziqishlarida, qat’iyatida va e’tiqodlarida o’z aksini

topadi. Shaxsning turi esa hayotdan mamnun, 

melanxolik, o’zgalardek ish ko’ruvchi, o’zbilarmon va

boshqa xislatlarda bo’ lishi mumkin.

---

Demografik tamoyillarda oilani soni va

sifat tarkibi, oilaning hayotiylik davri bosqichi, 

jinsi, daromadlilik darajasi, mashg’ulot turi, 

ma’lumoti, millati kabilar inobatga olinadi

hamda bozorni segmentlashning asosiy

tamoyillaridan biri hisoblanadi. Xulq-atvor

tamoyili orqali xarid qilishga yo’l, 

foydalanuvchi maqomi, iste’mol jadalligi, 

bog’lanib qolish darajasi, tovar haqida

ma’lumot berish, tovarga bo’lgan munosabati

hisobga olinadi

---

Nazorat va mulohaza uchun savollar

 Bozorni segmentlash deganda nimani tushunasiz?

 Bozorni segmentlashning qanday turlarini bilasiz?

 Bozorni segmentlashning asosiy tamoyillarini aytib bering.

 Maqsadli segmentni tanlash deganda nimani tushunasiz?

 Makrosegmentlash deganda nimani tushunasiz?

 Mikrosegmentlash deganda nimani tushunasiz?

 Tovarni pozitsiyalashtirish deganda nimani tushunasiz?

 Bozor imkoniyatining mazmunini ifodalab bering.