Mavzu: bozor segmentatsiyasi va tovarni bozorga pozitivlashtirish

segmentlash omili hisoblanadi. Ayollarning erkaklarga

nisbatan boshqacha o’z ehtiyojlari bor, ular marketing 

strategiyasi vositalariga ham turlicha munosabatda

bo’ladilar, shu sababli, odatda bozorda ayollar sektori

ajralib turadi, kiyim-kechak, poyafzal, kosmetika

bozorlarida bu sektorning o’rni ayniqsa katta. Bozorni

tadqiq etishda ko’proq makon omili e’tiborga olinadi, 

demak, iste’molchilar xulqi, xatti-harakatlari, muayyan

hududlar (katta shaharlar, sanoat markazi, shuningdek

tumanlar)ga mansub bo’lishini ko’rsatadigan ta’sir

o’rganiladi.

---

Tumanlar o’rtasidagi ijtimoiy farqlar iqtisodiyot

rivojlanishiga qarab yo’qolib borishi, saqlanib qolishi

yoki hatto kuchayib ketishi ham mumkin. Bu farqlar

tabiiy va jamg’arilgan resurslar, shuningdek ishchi kuchi

resurslari bilan bog’langan, urbanizatsiya jarayonlariga

ta’sir ko’rsatadigan tegishli asosiy fondlar bilan

belgilanadi. Farqlarni keltirib chiqaradigan yana bir omil

- bu fan va san’at markazlarining mavjudligi va ularning

kengayib borishi hisoblanadi, ularning ijtimoiy va

iqtisodiy jarayonlarga ta’siri hamma joyda yuqori

qadrlanadi. Marketing faoliyatida bu jihatlardan tashqari

yana oilaning hayoti davri deb atalmish hodisaga

asoslanadigan segmentlash ham mavjud, ya’ni hayot

davrining bosqichlariga qarab oilada o’ziga xos ehtiyojlar

va daromad hajmi vujudga keladi.

---

Shuni ta’kidlab o’tish lozimki, bozorni

segmentlarga ajratish va kishilarni guruhlar

bo’yicha o’rganish o’z-o’zidan hech narsa

bermaydi, chunki har bir kishi bir guruh emas, 

balki ko’proq guruh a’zosi hisoblanadi.

Bozorni segmentlarga ajratish xaridorlarning

talab va ehtiyojlarini aniqlash masalasini hal

etishning ideal vositasi bo’la olmaydi, ammo 

shunga qaramay bu usul ishbilarmonlarni bu

boradagi ishlarga qiziqtirish uchun qimmatli

ma’lumotlar beradi.

Iste’mol bozori va texnik-ishlab chiqarish

maqsadidagi mahsulot bozorlarini segmentlash, 

xaridorning sifat marka, narx, reklama, tovar

harakati shartlari, saqlash haqidagi fikrlari asosida

amalga oshirilishi mumkin. 

---

Bozorning tovar bo’yicha segmentlanishi

raqobatchilar uchun sirli bo’lgan tovar

o’lchamlarini, bu sohadagi raqobatchilar

faoliyati va zafarlari sonini aniqlash

imkoniyatini kompaniya va firmalarga beradi. 

Bozor tovarlar bo’yicha segmentlanganda, shu

tovar foydalanuvchilar guruhi, ularning

yo’nalishlari, foydalanish maqsadlari, nisbatan

ahamiyatli parametrlarini aniqlash imkonini

beradi.

---

Bozorda iste’molchi o’zini qanday tutishi, 

avvalo, uning tovar, narx haqidagi tasavvuri, 

moliyaviy imkoniyatlari, didi, bilim darajasiga

bog’liq bo’ladi. Narx to’g’risidagi qaror qabul

qilishda sotuvchining xulq-atvori o’z

faoliyatidan kutiladigan samara; vositalar

aylanmasi, foydali savdo chegirmalari va

assortiment samarasiga bog’liq. Raqobatchilar

xulq-atvori ishlab chiqarilayotgan tovarlarga

narxlarda, yangi tovarlar chiqarish va ularni

sifatini yaxshilashda ifodalanadi. 

---

Marketingda xaridorlarni segmentlashda ishlab

chiqarish vositalari va iste’mol bozorida ikki xil