# 4, 2019 pedagogik mahorat*педагогическое мастерство*pedagogical skill issn 2181-6883



Download 0,88 Mb.
Pdf ko'rish
bet18/19
Sana31.12.2021
Hajmi0,88 Mb.
#209266
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   19
Bog'liq
umumiy orta talim maktablari informatika va axborot texnologiyalari darslarida kompyuter monitoridan foydalanish usullari

Havo rang 

oq 

yashil 

Siyoh rang 

sariq 


 

 

har  qanday  vazifalarni  bajarish  uchun  juda  kam  vaqtga  ega. 



Sensorli  ekranli  kompyuterlardan  foydalanish,  albatta,  har 

qanday  ishni  amalga  oshirishni  tezlashtiradi  va  maqsadga 

tezroq erishishga yordam beradi. 

Monitorlarning  asosiy  xususiyatlari  quyidagilardan 

iborat: 

1.  Monitor  ekran  hajmi.  Monitorlar  va  televizorlarda 

ekran  o‘lchamlari  diagonali  dyumlarda  (1  dyum=2,54  sm) 

o‘lchanadi.  Agar  bir  necha  yil  oldin  17,  19-dyuymli 

monitorlar  talabga  ega  bo‘lsa,  bugungi  kunda  22-24  dyumli 

diagonali monitorlarga talab ko‘paygan. 

2.  Katta  formatli  monitorlar.  So‘nggi  paytlarda, 

barcha monitorlar keng formatli (gorizontal va vertikal 16:10 

aspekt  nisbati),  an’anaviy  4:3  aspekt  nisbatli  monitorlari 

deyarli  yo‘q  bo‘lib  ketdi.  16:10  aspekt  nisbatli  monitorlarning  afzalligi  asboblar  panelini  “yashirish”  shart 

emas  (shu  bilan  foydali  maydonni  toraytiradi),  bir  nechta  oynalarlar  sizning  ekraningizga  osongina  mos 

keladi va uyda filmlarni tomosha qilish kinoga o‘xshash bo‘ladi. 

3. Ekran o‘lchamlari. LCD monitorning butun ekrani kichik nuqtalarga (piksel deb ataladi) bo‘linadi. 

Tabiiyki,  har  bir  nuqtaning  kattaligi  qanchalik  kichik  bo‘lsa,  tasvir  shunchalik  yaxshi  bo‘ladi.  Piksellar 

sonini  monitor  tomonidan vertikal  va  gorizontal ravishda  ko‘rsatiladigan  piksel soni.  19  dyumli  monitorlar 

uchun 1280×960 nuqtadan kam bo‘lmasligi kerak, 22 dyum uchun kamida 1600×1050 nuqta, nuqta hajmi 

0,3 mmdan oshmasligi kerak va nuqta hajmi 0,278 mmdan kam bo‘lmasligi kerak. 

LCD  monitorning  texnik  xususiyatlari  tufayli  ba’zi  piksellar  rangni  o‘zgartira  olmaydi,  ya’ni  har 

doim qora, oq yoki rangli bo‘lishi mumkin. Bunday piksellarga “singan piksel” deyiladi.  

4. Monitor aloqa ulagichlari. Monitor kompyuterga raqamli (DVI) yoki analog (VGA usuli, D-Sub) 

usuli orqali ulanishi mumkin. Ikkinchi holda, analog signalning konvertatsiyasi maxsus sxemalar yordamida 

amalga  oshiriladi.  Kompyuter  va  monitor  o‘rtasida  raqamli  kirish  mavjud  bo‘lganda,  konvertatsiya 

qilinmasdan to‘g‘ridan-to‘g‘ri aloqa amalga oshiriladi, rasm tiniqroq bo‘ladi. Monitorlarda yana bir juda kam 

uchraydigan  ulagichga  ega,  HDMI  (yuqori  aniqlikdagi  multimedia  interfeysi)  —  yuqori  aniqlikdagi  video 

ma'lumotlarini  va  ko‘p  kanalli  raqamli  audio  signallarni  uzatish  imkonini  beradi.  Ushbu  ulagichga  ega 

bo‘lgan  har  qanday  zamonaviy  video  qurilmani  osongina  monitorga  ulashingiz  mumkin,  masalan:  o‘yin 

konsoli, disk pleer. 

5. Yorqinlik va kontrasti. Monitorning yorqinligi monitorning to‘liq oq ekrani tomonidan chiqarilgan 

yorug‘lik  miqdorini  ko‘rsatadi.  Kontrast  darajasi  eng  yorqin  va  eng  qorong‘i  joylarning  yorqinligi  nisbati 

sifatida  aniqlanadi.  Texnik  xususiyatlarga  kirmasdan,  monitor  qora  rang  ko‘rsatishi  mumkin  bo‘lgan 

darajada chuqur kontrasti bo‘lishi kerak. Eng yaxshi kontrast 700:1 oralig‘ida 1000:1 oralig‘ida joylashgan. 

Tajribalar  shuni  ko‘rsatadiki,  sanitariya  gigiyena  talablariga  rioya  etilmasa,  kompyuter  optik 

sindromi  (CVS  —  Computer  Vision  Syndrome),  asabiylashish  va  stressga  olib  keladi.  Foydalanuvchiga  

elektromagnit  nurlanish  asosiy  monitor  orqali  ta’sir  qiladi.  Ko‘p  foydalanuvchilar  (ba’zi  ma’lumotlarga 

ko‘ra,  60%  gacha)  charchoq,  tish  va  ko‘z  og‘rig‘i  haqida  shikoyat  qiladi.  Quyidagi  alomatlar  qayd  etildi: 

ko‘z  qizarishi  (48,44%),  og‘riq  (9,17%),  bezovtalik  (5,6%),  og‘irlik  hissi  (3,94%),  umumiy  noqulaylik 

(10,48%),  bosh  og‘rig‘i  (9,55%),  ko‘z  qorayishi  (2,59%),  bosh  aylanishi  (2,22%),  ikkilanish  (0,16%).  Shu 

bilan  birga,  vizual  tizimda  ob’ektiv  o‘zgarishlar  kuzatildi:  ko‘rish  keskinligining  pasayishi  (34,2%), 

binokulyar ko‘rish (49,42%), stereoziya (46,8%).  

Bularning  oldini  olish  hamda  kompyuterda  ishlash  davomida  salomatligingizga  zarar  yetmasligi 

uchun quyidagi talablarga rioya qilishingiz va ularni esdan chiqarmasligingiz kerak: 

1) kompyuter stolidan 20 sm uzoqlikda o‘tiring; 

2)  ko‘zingiz  kompyuter  ekranidan  50–60  sm  uzoqlikda  bo‘lsin,  har  20–30  daqiqadan  so‘ng  ko‘zga 

dam berib turish va kompyuterda ishlash kuniga 180 daqiqadan oshmasligi zarur

3) yelka va qo‘l tirsagi orasidagi burchak 90–120° ni tashkil qilsin; 

4) kompyuter oldida o‘tirganingizda gavdangizni tik tuting

5) oyoq kaftingiz polga to‘laligicha tegib tursin

6) qo‘l kaftingizni va barmoqlaringizni erkin tuting

7) qo‘lingizni tanangizga yaqin masofada ushlang

8) tizza osti burchagi 90° ni tashkil qilsin. 




 

 

Sinf xonasidagi o‘rtacha havo harorati +22°C, nisbiy namlik – 46%, atmosfera bosimi – 750 mmHg 



bo‘lishi  kerak.  Chang  miqdori  –  ish  joyining  10  mg/m  dan  oshmasligi,  maksimal  zarracha  hajmi  –  2 

mikrondan oshmasligi kerak. Xonada mikroiqlimni saqlash uchun issiq va sovuq mavsumda shamollatish va 

isitish  kerak.  Issiq  mavsumda  xonada  shamollatish  uy  konditsionerlari  tomonidan  amalga  oshiriladi. 

Uskunaning  to‘liq  yuki  bilan  sinfdagi  havo  harorati  +  25°S  dan  oshmasligi  kerak.  sovuq  havoda  xona 

radiatorlarning  batareyalari  bilan  isitiladi.  Qish  mavsumida  sinf  xonasidagi  havo  harorati  +  19  °s  dan  past 

bo‘lmasligi kerak. 

Monitorga yaqin ovozli kolonka va uzluksiz quvvat manbalarini o‘rnatish tavsiya etilmaydi, chunki 

bu  qurilmalar tasvir sifatini  buzadi.  Murakkab  holatlarda,  bu tasvirning  sezilarli darajada  titrayotgani  bilan 

namoyon bo‘ladi.  

Ko‘zlar  –  bu  atrofingizdagi  dunyoni  to‘liq  o‘rganish  va  his  qilish,  go‘zallikka  qoyil  qolish  va 

zamonaviy  texnologiyalardan  zavq  olish  imkonini  beruvchi  ko‘rish  organi.  Yerning  aksariyat  aholisi  va 

ayniqsa,  bolalar  o‘z  nuqtai  nazariga  ega  bo‘lib,  unga  e’tibor  bermaydilar.  Ko‘rish  muammolarini  keltirib 

chiqaradigan  asosiy  omillar  nafaqat  irsiy  kasalliklar  va  tug‘ma  patologiyalarni,  balki  sezilarli  darajada 

zamonaviy texnologiyalar davrida gadjetlar, kompyuterlar maktab o‘quvchilarini hayratga soladi va ular dam 

olishni unutib qo‘yishadi. 

Kompyuter  oldida  noto‘g‘ri  o‘tirish  umurtqa  pog‘onangizda  og‘riqlar  paydo  bo‘lishiga  hamda  tez 

toliqishingizga  sababchi  bo‘ladi.  Kompyuterdan  foydalanishda  sog‘lig‘ingizga  zarar  yetmasligi  uchun  ko‘z 

mashqlari va harakat mashqlarini bajarib turish kerak.  

Ko‘z uchun mashqlar 


Download 0,88 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   19




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish