# 4, 2019 pedagogik mahorat*педагогическое мастерство*pedagogical skill issn 2181-6883



Download 0,88 Mb.
Pdf ko'rish
bet17/19
Sana31.12.2021
Hajmi0,88 Mb.
#209266
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   19
Bog'liq
umumiy orta talim maktablari informatika va axborot texnologiyalari darslarida kompyuter monitoridan foydalanish usullari

 

 

QUTLOV 

 

A.Hamroyev. Samimiy ustoz, betakror olim… F.M. Qosimov 60 yoshda………………………………….. 



 

M. Bafayev. Ustozga ehtirom. M.N. Usmanova 60 yoshda…………………………………………………. 

 

M.Bafayev. Mehnatga baxshida hayot. I.A. Saidjonova 60 yoshda………………………………………… 



 

Davr mavzusi: Harakatlar strategiyasi 

 

Tabrik va e’lonlar 



 

 

 

 

Muharrir:  Rano ZARIPOVA. 

Musahhih:  Muhiddin BAFAYEV. 

 

 

 

 

 

 



 

 



 

 

 



 

Lola ISROILOVA  

Navoiy davlat pedagogika instituti o‘qituvchisi 



 

 

 

 

 

 

 

UMUMIY

 

O‘RTA

 

TA’LIM

 

MAKTABLARI

 

INFORMATIKA

 

VA

 

AXBOROT

 

TEXNOLOGIYALARI

 

DARSLARIDA

 

KOMPYUTER

 

MONITORIDAN

 

FOYDALANISH

 

USULLARI 

 

Maqolada  umumiy  o‘rta  ta’lim  maktablarida  informatika  va  axborot  texnologiyalari  darslarida 



monitor va undan foydalanish usullari ishlab chiqilgan. 

Kalit  so‘zlar.  Monitor,  elektron  nurli  trubkali,  suyuq  kristalli  (LCD),  plazmali  panellar,  sensorli 

ekranlar. 

В  статье  разработаны  методы  и  использования  монитора  на  уроках  информатики  и 

информационных технологий в средних общеобразовательных школах. 

Ключевые  слова.  Монитор,  трубка  с  электронным  светом,  жидкокристаллическая  (LCD), 

плазменные панели, сенсорные экраны. 

The  article  elaborates  on  the  methods  of  monitoring  and  using  in  Informatics  and  Information 

Technology lessons in secondary schools in general. 

Key words. Monitor, electronic light tube, liquid crystal (LCD), plasma panels, touch screens. 

 

Jamiyatning  zamonaviy  rivojlanish  bosqichi  axborot  texnologiyalari  vositalarining  juda  tez 



sur’atlarda  rivojlanishi  bilan  xarakterlanadi.  Axborot  texnologiyalari  odamlarning  hayotini  yanada 

mazmunli,  qulay  (komfortli)  qilyapti,  mehnatning  sifati  va  samaradorligini  o‘sishiga  imkon  yaratyapti, 

hayotni  yangi  ma’no  –  mazmun  bilan  to‘ldiryapti.  Axborot  texnologiyalari  shunchalik  chuqur  darajada 

kundalik  turmushimizga  kirib  bordiki,  ko‘pchilik  odamlar  uni  oddiy,  o‘z  atrof  muhitining  odatiy  predmeti 

sifatida  qabul  qilishadi,  ularsiz  o‘z  hayotini  to‘la  –  to‘kis  taavvur  eta  olmaydi.  Zamonaviy  axborot 

texnologiyalari vositalaridan biri monitor hisoblanadi. 

Monitor  matn  va  grafik  ma’lumotlarni  chiqarish  uchun  qurilma.  Monitor  kompyuterning  ish 

jarayonida  vujudga  keladigan  axborotlarning  zarur  qismini  ekranda  yoritib  berishni  ta’minlaydi.  Monitor 

matn  yoki  grafik  holatida  ishlaydi.  Matn  holatida  ekran  belgi  o‘rinlari  deb  yuritiluvchi  alohida  qismlarga 

bo‘linadi. Grafik holatda ekran piksel deb ataluvchi nuqtalar to‘plamidan tashkil topadi. Ikkala holatda ham 

belgi  yoki  pikselning  ranglari,  fonning  rangi,  ravshanligi  va  boshqa  parametrlar  haqidagi  ma’lumotlar 

videoxotirada  saqlanadi.  Monitordagi  piksellarning  umumiy  miqdori  monitorning  imkon  darajasi,  deb 

ataladi. Hozirgi davrda grafik adapteri VGA, SVGA, XGA turda bo‘lgan monitorlar keng tarqalgan. 

 Monitor  (lotincha  so‘z  bo‘lib,  «eslatuvchi»,  «xabar  beruvchi»  ma’nolarini  angla  tadi)  kompyu 

terdagi matn, grafik va boshqa turdagi ma’lumot larni ekranda aks ettirish qurilmasi (1,2,3,4-rasmlar) bo‘lib, 

uning bir necha turlari mavjud:  

  Elektron nurli trubkali; 



  Suyuq kristalli (LCD); 

  Plazmali panellar; 



  Sensorli ekranlar. 




 

 

 



         1-rasm                          2-rasm                      3-rasm                        4-rasm 

Elektron nurli trubkali      Suyuq kristalli        Plazmali panellar        Sensorli ekranlar 

 

 

Elektron  nurli  trubka  asosida  ishlaydigan  monitor  (CRT,  ENT monitor).  Elektron  nurli  trubka 



asosidagi  monitorni  ishlash  tamoyili  oddiy  televizor  ishlash  tamoyilidan  ozgina  farq  qiladi.  Bu  turdagi 

monitor  elektr  nurli  trubkadan  chiqayotgan  elektronlar  asosida  ishlaydi,  elektronlar  lominoform  bilan 

qoplangan sloyga ichki tomondan urilib, 3 ta asosiy rang(qizil, yashil, ko‘k RGB) asosida qolgan ranglarni 

chiqaradi. 

Hozirgi  kunda  bu  turdagi  monitor  quyida  keltirilgan  kamchiliklari  sababli,  texnika  bozorida  o‘z 

o‘rnini yo‘qotdi: 

  katta hajmdaligi; 



  og‘irligi; 

  elektro-magnit  nurlanishning kuchliligi; 



 

elektr ta’minotni ko‘p sarflashi. 



Shunday bo‘lsa ham, bunday monitor rasm va boshqa ob’yektlarni aniq va tiniq ko‘rsata oladi, shu 

sababli arxitektor, dizayner va shunga o‘xshash kasb egalari CRT monitoridan hali ham foydalanadi. 

Suyuq  kristalli  monitorlar  –  LCD  displey  (Liquid-Crystal  Display)  deb  ataladi.  Bu  monitor  to‘liq 

suyuq  kristallardan  tashkil  topgan.  Dastlab  bunday  texnologiya  kalkulyatorlarda,  kvars  soatlarda  qo‘llanib 

ko‘rilgan, keyinchalik monitorlarga ham ishlatila boshlangan. Asosi suyuqlik bo‘lganligi sababli, bu xildagi 

monitorning ko‘rish burchagi bo‘lib, monitordagi ob’yektlar har xil burchak ostida har xil namoyon bo‘ladi. 

Hozirgi kunda bu turdagi monitor axborot texnologiyalari bozorini egallab olgan, bunga sabab: 

  hajmi kichik; 



  yengil; 

  elektro-magnit nurlanishlar kam; 



  elektr toki kam sarflaydi. 

Plazmali  monitorlar  (PDP  —  gaz-plazma  display  panel).    Bu  tur  monitorning  asosi  gaz  bilan 

to‘ldirilgan oynali paneldir. Eng asosiysi katta o‘lchamda mavjud va tasvirlar juda aniq ko‘rsatiladi. Bu tur 

monitorlar hali unchalik rivojlanmagan, sababi: 

  qimmat; 



  energi sarfi ko‘proq. 

Sensorli  ekranlar  guruhini  alohida  ajratib  ko‘rsatish  kerak,  chunki  ular  nafaqat  ma’lumotlarni 

ekranga  chiqarish,  balki  ularni  kiritish  imkonini  beradi,  ya’ni  ular  kiritish-chiqarish  qurilmalari  sinfiga 

mansubdir.  Bunday  ekranlar  kompyuter  bilan  muloqatning  eng  oddiy  va  qisqa  yo‘lini  ta’minlaydi,  chunki 

sizni qiziqtirgan narsani 

ko‘rsatishingiz  yetarli  bo‘ladi.  Kiritish  qurilmasi  monitorning  o‘ziga  joylashtirilgan  bo‘lib,  ko‘pincha 

axborot-qidiruv tizimlarida qo‘llaniladi. 

Sensorli ekran monitorlari an’anaviy, asosiy monitorlardan va shaxsiy kompyuter tizimlaridan ancha 

ustundir.  Qaysi  kompyuter  bitta  iste'molchi  uchun  ideal  ekanligini  aniqlash  juda  qiyin,  lekin  hech 

bo‘lmaganda,  sensorli  ekranli  kompyuterlarning  mavjudligi  haqida  bilib  olgach,  u  bunday  monitorlarni 

taqdim etadigan afzalliklar haqida o‘ylashni boshlaydi. Bu monitorning asosiy afzalliklari: 

  monitorni ishlatish juda oson; 



  klaviatura o‘rniga ekrandan foydalanish mumkin; 

  kam vaqt sarflanadi; 



  klaviaturani, sichqonchani yoki boshqa jihozlarni sotib olishning hojati yo‘q. 

Sensorli  ekranli  monitorni  ishlatish  juda  oson.  Ba’zi  odamlar  uchun,  standart  kompyuter  tizimini 

qo‘llash juda qiyin vazifa bo‘lishi mumkin. Bugungi, zamonaviy, tez o‘zgaruvchan dunyoda, odamlar aslida 




Download 0,88 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   19




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish