Мундарижа банк иши

ТИЖОРАТ БАНКЛАРИДА КОМИССИОН ДАРОМАДЛАРГА ЭРИШИШ ЙЎЛЛАРИ 
 
Пулатов У.У. 
Ўзбекистон Республикаси Банк-молия академияси 
 
Аннотация: Мазкур мақолада тижорат банклари томонидан пластик карталар, 
тўлов терминаллари ҳамда банкомат ва инфокиосклардан самарали фойдаланиш 
орқали фоизсиз (комиссион) даромадларни оширишга доир амалий таклиф ва 
тавсиялар берилган. 
 
Калит сўзлар: тижорат банклари, пластик карта, тўлов терминаллари, банкомат 
ва инфокиоск.
1. Кириш. 
Маълумки, ҳар қандай тижорат ташкилотининг, шу жумладан тижорат банклари 
фаолиятининг асосий мақсади фойда олишга қаратилган. Бунда, фойданинг миқдор 
кўрсаткичларидан ташқари, сифат кўрсаткичлари ҳам муҳим аҳамият касб этади. 
Хусусан, банк фаолиятнинг фойдасини оширишга таъсир қилувчи икки омил – ялпи 
даромадларни оширишга ва харажатларни қисқартиришга алоҳида эътибор қаратиш 
лозим бўлади. 
Зеро, Ўзбекистон Республикаси Президенти Ш.М.Мирзиёевнинг 2018 йил якунида 
Олий мажлисга қилган Мурожаатномасида алоҳида таъкидлаганидек, “янги молиявий 
инструментларни жорий этиш ва облигациялар чиқариш орқали, банк хизматлари 
кўламини янада кенгайтириш, илғор ахборот технологиялари асосида банк тизимини 
ривожлантириш зарур” (2018). 
Шундан келиб чиқиб, барча тижорат банклари юқори даромад олиш учун 
олинадиган даромад манбалари, ҳар бир даромад келтирувчи активлар ҳамда банк 
хизматлари турларини ўрганиш ва юқори даромад келтирувчи соҳаларни аниқлаб олиш 
зарур. Мазкур соҳалардан бири эса пластик карталарга оид бўлган соҳадир. Бугунги 
кунда нақд пулсиз ҳисоб-китоблар тизими, шу жумладан, банк пластик карталаридан 
фойдаланиш амалиётини ривожлантириш янада долзарб масалага айланмоқда. Бугунги 
кунда банк хизматларини замонавий ахборот-коммуникация тармоғисиз тасаввур этиб 
бўлмайди ва ушбу масалага давлат томонидан катта эътибор берилиб, қатор меъёрий-
ҳуқуқий ҳужжатлар ишлаб чиқилган. Бугунги кунда банк пластик карталаридан 
фойдаланиш амалиётини янада ривожлантириш ва банкдан ташқари нақд пул 
айланмаси ҳажмини қисқартириш мақсадида бир қанча ишлар амалга ошириб 
келинмоқда.