Tuzuvchilar: M. J. Rajabov

105

---

84-rasm
bu  uning  «lab  lishlashi»  bilan  teng.  Bu  im o -is h o ra  
y o rd a m id a   negativ  n iu n o s a b a i,  noxush  e m o tsiy alar, 
q o 'ra u v   yoki  hayajonlanish  bosiladi  (tinchlantiriladi). 
Masalan,  advokat  d o 'stim n i  hikoya  qilishicha.  u  k o ‘p 
hollarda.  tergovchi  xonasida  ishga  aloqador  ko 'rsatm a 
berayotgan  o d am lar  to p iq la rin i  qattiq  qisib  o'tirishlarini 
sezib  qolar  ekan.  Bu  daqiqada  ular  m uhim   bir  narsani 
aytishga  tayyorliklarini  yoki  o  z  em otsional  hayajonlarini 
nazorat  qilishga  urinishadi.
Bo  sh  ish  o ‘rniga  d a'v o g arlar  bilan  suhbatlashish 
ja ra y o n id a .  sezish im izc h a,  u larn in g   k o 'p ch ilig i  s u h - 
batning  qandavdir  m a ’lum  lahzasida  albatta  o '/l a r ir in g  
hayajonlarini  bosishlari  u c h u n   bu  im o-ishoradan  foy­
dalanishadi.  Biz  bu  im o-ishoraning  tabiatini  o'rganishni 
boshlaganimizda,  insonning  ichki  kechinm alari  to 'g 'ri- 
sida  gaplashish  uning  to'piqlarini.  demakki,  flkrlarinmg
106

---

ham  bo 'sh a sh lsh ig a   y o r d a m   berm asligi  a n iqland i.  A m m o  
suh batn i  o 't k a z u v c h i   shaxs  d a 'v o g a r   sloliga  yaqinlashib. 
uning  y o n ig a   o ’tirsa,  o y o q l a r   d a r h o l   b o ’s h a s h a d i   va 
suhbal  o c h iq   xususiy  tus  oladi.
Biz  bir  A r m a d a   m ij o z l a r   b ila n   m u l o q o t   q ilis h d a  
iclcfondan  s a m a r a  I i  fo ydalanish  xususida  konsultatsiya 
o ’lk a z d ik .  B iz g a   h i s o b   b o ‘y ic h a   h a q i n i   t o ’l a m a g a n  
inijozlarga  q o ’n g ’iroq  qillsh  bilan  s h u g ’u lla n a d ig a n   yigil 
bilan  su h b a t  o 'tk a z is h g a   t o ’g 'ri  kcldi.  M e n   u ning  Lshini 
k u z a td im   va  s h u n g a   e 't i b o r   qildim ki,  unin g   o v o z i  z o ‘- 
riqishsiz  t a r a n g la s h s a   h a m ,   t o ’p iq la ri  b ir- b ir ig a   jip s  
yopLshgandi.  M e n   «Sizga  bu  ish  yo qadim i?»  —  d e b   s o ‘- 
radim .  u  « H a ,  ajoyib  ish»  —  d e b   ja v o b   berdi.  A m m o  
aylilgan  s o 'z   q a n c h a   i s h o n c h   bilan  gapirilganiga  q a ra - 
m a s d a n ,  u n in g   n o v e rb a l  sig n a lla rig a   m o s  tu sh n ia s d i. 
« Ish o n c h in g iz   kontilm i?»  —  qayta  s o ’rad im .  B iro zdan 
so ’ng  u  o y oq larin i  b o ’sha sh tirib   m e n   t o m o n g a   burildi  va 
kaftlarini  ochib:  « H a q iqa tda   u  m en i  a q lda n  o z d irm o q d a» , 
—  d ed i.  S o ’ng  u  b a ’zi  m ijo z la r  
q o ’p o llik   qillsh lari  va  u  b o s h q a  
inijozlarga  bu  holat  t a ’sir  qilmasligi 
u c h u n .   j a h l - g ’a z a b i n i   b o s i s h g a  
t o ’g ’ri  ke lish in i  a y tib   b e rd i.  Bu 
yerda  telefon  bilan  m u lo qot  qilish 
y o q m a y d i g a n   v a k illa r  u s h b u   j a -  
r a y o n d a   t o ’p iq larin i  y o p ish lirg a n  
holatda  o ’tirishlari  q i/iq.
M u z o k a r a la r   o ’tk az ish   b o ’yi- 
e h a   m a s h h u r   t a d q i q o te h i la r   N i -  
renberg  va  K a lc ro lam in g   aniqlash- 
la rie h a ,  m u z o k a r a l a r   v a q tid a   bir 
i s h t i r o k e h i   t o ’p i q l a r i n i   q is d i  va 
u l a r   n a r x   b o ’y ic h a   y o n   b e rg a n i 
u c h u n   «qisayotganligini»  bildiradi.
U l a r n i n g   f i k r i c h a .   m u z o k a r a l a r  
o lib   b o r is h   t e x n i k a s i d a n   f o y d a -