Tuzuvchilar: M. J. Rajabov

CHKKISII
C h e k is h   ja r a v o n i   in so n   ich idagi  n izo  yoki  m u v o -  
z a n a t d a n   c h iq is h n in g   tashq i  k o'rinlsh idir.  Bu  lam akig a 
o 'r g a n i b   qolish  bilan  bog'liq.  T a m a k i   z a n io n a v iy   klshi-
132

---

109-rasm
larni  o r tiq c h a   stress  s h a ro itla rid a ,  ijtimoiy  va  ish c h a n  
a lo q a la r   j a r a y o n id a   z o 'r i q q a n   a sabla rini  b o 's h a s h tiris h  
u c h u n   lo y d ala n ad ig a n   vo sitalard an  biridir.  M a sa la n ,  iish 
shifo kori  q a b u lx o n a s id a   o 't ir ib   k o ’pchilik  o d a m l a r   ichki 
z o 'r i q i s h n i   se z is h a d i  va  c h c k u v c h i  c h c k is h   o rq ali  bu 
z o 'riq is h n i  b o 's h a s h lirs a ,  c h c k n ta y d ig a n   o d a m   boshqa 
o d a t   y o k i  h a r a k a t n i   b a ja r a d i .  U  k iy im in i  s il k ila d i, 
t ir n o q l a r i n i   g ’a jiy di,  b a r m o q l a r i   y o k i  o y o q l a r i   b ila n  
la q illa ta d i,  t u g m a la r in i   o 'y n a y d i ,   c n s a s in i  q a s h la y d i, 
b a r m o g   id a g i  u z u g i n i   o ' y n a t a d i ,   g a l s t u g i n i   q o ' l i d a  
a y l a n t i r a d i   va  q a t o r   b o s h q a   h a r a k a t l a r n i   n a m o y i s h  
q ila d ik i,  s h u l a r   o rq a li  u n in g   a s a b i y l a s h a y o tg a n i n i   va 
u nga  d a ld a   kerakligini  bilish  m u m k in .
TRUBKA  CHEKUVCHILAR
T r u b k a   c h e k u v c h i la r   ko  p g in a   m a n ip u ly a ts iy a la r n i 
bajarishadi.  T ru b k a n i  to za lash ,  u n i  yoqish  yoki  q oqish. 
t o ’ldirish.  z a ru ra t  t u g ‘ilg a n d a   p u lla s h ,  b u la rn in g   bari
133

---

z o 'riq is h n in g   o ld in i  o lish n in g  bir  usuli.  S oluv ja r a y o n in i 
o 'r g a n is h   s h u n i  k o'rsa ld ik i,  tru bk a  c h c ku vch ilarga  m a h -  
su lo t  xarid  qilish  u c h u n   q a r o r   q a b u l  qilishga  sigaret 
c h e k u v c h ila r   yoki  c h c k m a y d ig a n la rg a   n isb a ta n   k o 'p r o q  
vaqt  lalab  qilib,  «trubka  rituali»  k o 'p   h o la tla rd a   n ia h - 
s u lo t  ta q d i m o t i d a g i   zo'riqLshli  d a q iq a l a r d a   b o s h l a n a r  
c k a n .  T r u b k a   c h e k u v c h i la r   s h o s h q a lo q lik   bilan  q a r o r  
qa bu l  qilishga  nioyil  bo  lm aydi,  u lar  v aziyatd an  sherigini 
xata  q ilm a s d a n   c h iq ib   kcta  o lad igan  o d a m l a r   toilasiga 
kiradi.  A g a r  siz,  tru bka   c h e k u v c h i la r   tez  q a r o r   q a b ul 
q i l i s h i n i   i s t a s a n g i z ,   ilo ji  b o r i c h a   t r u b k a n i   s u h b a t  
b o s h la n is h id a n   o ld in   yashirib  qo'y in g.
TAMAKISEVARLAR
T r u b k a   c h c k is h g a   o ' x s h a b   s ig a r c ta   c h c k i s h   h a m  
q a r o r   q ab ul  qilish  o ld id a n   vaqlni  c h o 'z i s h   im koniyatini 
bcrib,  ichki  z o 'riq is h n i  boslsh  usuli  hisoblanadi.  A m m o  
s ig a r c ta   c h e k u v c h i l a r   q a r o r n i   tru b k a   c h c k u v c h i la r g a  
q a ra g a n d a   tczro q  q a bul  qillshadi.  Sigarcta  o d a t - u   u d u m i 
(rituali)  taqillatish,  a ylan tirish ,  siltash  va  bo sh q a   m ikro 
h a r a k a tl a m i   o ' z   ichiga  olad i  va  inson  o d a td a g id a n   k o 'ra
k o 'p r o q   z o 'riq is h n i  his  q i- 
lay o tg an in i  k o 'rsa ta d i.
Bilta  aniq  bclgi  ( n is h o -  
n a )   i n s o n   m a v ju d   s h a r t -  
s h a ro itla rg a   q a n d a y   ijobiy 
y o k i  s a lb i y   m u n o s a b a t d a  
b o 'l ls h i n i   k o 'r s a t a d ik i ,  bu 
o g ' i z d a n   c h i q a y o t g a n   t u -  
tu n n in g   qaysi  t o m o n g a   — 
yuqoriga  yoki  pastga  y o ‘- 
nallshiga  bog  liq.  Ijobiy  kay- 
fiyatdagi,  o'ziga  ishongan  va 
o 'z -o '/.id a n   qoniq q an   o d a m  
l u t u n n i   d o i m o   y u q o r i g a