Strategik menejment

4.2    Kompaniyani  strategik  mavqeini  baholashda  ichki  va  tashqi  muhit 

tahlili. 

Muhit tahlili odatda strategik boshqaruvning boshlang’ich jarayoni hisoblanadi, 

chunki  u  firma  maqsadlarini  aniqlash  va  harakat  strategiyasini  ishlab  chiqish  uchun 

asosni yaratadi. Muhit tahlili uning ikki qismini o’rganilishini ko’zda tutadi: 

Makromuhit. 

---

55 

Ichki muhit. 

Tashki  muhit  tahlili  vositasida  rahbariyat    tashkilotga  nisbatan  tashqi  omillarni 

firma    uchun  imkoniyatlar  va  xavflarni  aniqlash  maqsadida  nazorat  qiladi.  Havf  va 

imkoniyatlarni  odatda  ettita  soxaga  bo’lish  mumkin.  Bu  soxalar  bo’lib  iktisodiyot, 

siyosat, bozor, texnologiya,  raqobat, xalqaro  vaziyat  va  ijtimoiy  soxalar  hisoblanadi 

(2-rasm). 

Iqtisodiyotning joriy  va prognozlanayotgan xolati tashkilot maqsadlariga salbiy 

ta’sir  ko’rsatishi  mumkin.  iqtisodiy  muhitdagi  ba’zi  omillar    (inflyatsiya  va 

deflyatsiya sur’atlari, bandlik  darajasi, xalqaro to’lov balansi va boshqalar) doimiy 

tarzda  baholanishi  lozim.  Ushbu  omillardan  har  biri  firma  uchun  yoki  havf,  yoki 

yangi  imkoniyat  tug’dirishi  mumkin.  Biron  tashkilot  uchun  iqtisodiy  havf  boshqasi 

uchun  imkoniyat  bo’lishi  mumkin.  Avtomobillar  uchun  ehtiyot  qismlarni  ishlab 

chiqaruvchi  tarmoq  turg’unlik  davrida  yaxshi  rivojlanadi,  chunki  bunday  davrda 

iste’molchilar  yangi  avtomobillarni  sotib  olish  o’rniga  eskilarini  ta’mirlashni  afzal 

ko’radilar.