Февраль 2021 7-қисм
Тошкент
ми Макс Энглехарт ишлаб чиққан. Блумс таксономи (BloomsTaxonomy) талабаларга билим
бериш билан бирга улар билими баҳолашга ҳам самарали ёрдам беради. Ушбу пирамида
асосида биз талабаларни билиш даражасини категориялаш жадвалини таклиф қиламиз.
1-жадвал
«BloomsTaxonomy» асосида категориялаш
Билиш да-
ражалари
ўқитиш жараёнидаги когни-
тив талаблари ва ўқув максад-
лари
умумий мавзуни ўзлаштиришдаги машқларни категори-
ялаш ва ёндашувлар
А2
Тушуниш
ўқув материалларини таржима
қилиш, ўқиб тушуниш, фикрини
тушунтириш
Лексик
сўзларни мавзуга оид терминларини ўрганиш,суз бирикма-
лари фразеологик феълларни ўрганиш,
грамматик
гап бўлакларини, феълларнинг оддий замонлари ва шаклла-
ри, артикллар, ёрдамчи феъллар, сўз қўшимчалари
фонетик
талаффузни ривожлантириш; тинглаш, гапириш, машқлари
орқали
савол жавобга асосланган
Тасдиқлаш орқали: аввалги билимларни дасдиклаш multiple
choice (бир неча танлов), ха-йуқ, true false( рост-елгон)
В1
Мулокотга киришиш
ўрганилаётган материалларни
бошқа максадларда қўллаш, на-
мойиш қила олиш
Лексик, грамматик,фонетик машкларни мураккаброк
урганиш
топширикларга асосланган: талабалар маълумотларни
такдим этиши, презентация, интервюлар
савол жавобга асосланган:
очиқ саволларга жавоб топа олиш
В2
Тахлил килиш
ўрганилаетган материалларни
таҳлил қилиш, баҳолаш, мухока-
ма ва ҳулоса қила олиш
Лексик минимум касбга доир сўзлар,атамалар ва термин-
ларни матнларда ўқиб тушиниш: ариза,шикоят ва мурожаат
хатларини ёза олиш
Грамматик минимумда ўзлаштирма гаплар, мураккаб
қўшма гапларни ёза олиши
Фонетик минимум атама ва терминларни тўғри талаффуз
килиш ва коммуникация жараёнида тўғри қўллай олиш
Умумевропа СЕФР талаблари асосида талабаларга чет тилларини ўргатишнинг педа-
гогик механизмларини такомиллаштириш; ўқитиш мазмуни, таълим технологиялари, на-
зорат объективлигини ва мустақил таълимни кучайтириш потенсиал луғатини кенгайти-
ришга фикрни ёзма ва оғзаки баён килишда тинглаб ва ўқиб тушунишда талабаларнинг
соҳасига мос қулай усул ва воситалардан иборат [4.77]. Яъни инглиз тилини ўрганишда
дастурий таъминот иловаларидан Нофилологик ОТМлардаги Ахборот Коммуникацион
Технологиялари йуналишидаги талабалар билан самарали фойдаланиш муҳим ахамият
касб этади. Верешагина, Ф.Н.Рабинович методика кўра чет тили дарсида ўқувчиларни
нутқ кўникмаларини ўстиришда бир максадли кетма- кетликка амал килиниши; нутқ фа-
олиятини стимулларини манодорлиги; қўлланишдаги усулларнинг оптималлиги шу билан
бирга ўқувчиларни қизиқишини дарс даврида сусайтирмаслик муҳим ахамият касб этади.
[5.287]
Буни амалга оширишда тил компитенсияларини шакллантириш лойихаларга, уйинга,
савол жавобларга асосланган ўқитиш методларига, мониторинг жараёни ва баҳолашда ру-
брик мезонлари билан биргаликда техник қурилмалар орқали яратилган программалар
асосида (survey monkey, easy quizzy, kahoot, online prezi) автоматик белгилаш, натижани
кўриш оркали амалга оширилади.
Хулоса ўрнида шуни айтиш мумкинки, кўзланган максадга эришишда Blooms Taxon-
omy усули оддийликдан мураккабликка кадар боскичма -боскич ўтиш сратегияларини ўз
ичига олган холда талаба дарсда нималарни ўрганиши кераклигини аниқлаб беради. Яъни
ҳар бир поғонадаги топшириқларни бажариш жараёнида ўз салоҳиятини ўзи баҳолашдаги
андоза ҳисобланади. Лексик, грамматик компитенсияни баҳолашда ёки луғат бойлигини
текширишда мос даражада машқларни категориялашда, ёзув (рубрик кўринишида ), ўқиш,
44
Do'stlaringiz bilan baham: |