Microsoft Word islom ensik ziyouz com doc

 
G’AYB (arab. - insondan goyib hodisalar) -inson sezgi a’zolari bilan his eta olmaydigan, 
bilish imkonlari bilan idrok eta olmaydigan hodisalar. Inson o‘zining nechog‘li bilimdonligi 
bilan g‘ururlanmasin, uning bilganidan bilmagani ko‘p bo‘lib qolaveradi. O’sha R. 
narsalarni bilishda insonning birdan-bir vositasi bor, u ham bo‘lsa, ilohiy vahiydir. 
Qolgan barchasi taxmin va gumonlardan boshqa hech narsa emas. 
Mo‘min-musulmonlar R.ga iymon keltirish bilan boshqalardan ajralib turadilar. Chunki, 
aqida bobi, asosan, R.ga, ya’ni, ko‘zi bilan ko‘rib, qo‘li bilan ushlamagan narsalarga 
ishonishdan iboratdir. Allohga imon keltirish ham R.ga imondir. Shuningdek, 
farishtalarga, ilohiy kitoblarga, Payg‘ambarlarga, qiyomat kuniga, jannatga, do‘zaxga, 
yaxshi-yu yomon qadarning Allohdan bo‘lishiga imon keltirish ham R.ga ishonishdir. 
Ushbular va bundan tashqari insonni har tarafdan o‘rab turgan, o‘tmishni, hozirni va 
kelajakni ilohiy parda ortida tutib turgan son-sanoqsiz narsalar g‘aybiyotdir. Inson G’.ni 
bilish borasvda g‘oyat ojizdir. U birinchi inson - Odamatoning qaerda va qachon paydo 
bo‘lganini bilmaydi. Bilishi mumkin bo‘lgan narsa - Qur’oni karimdagi ma’lumotlar. 
Boshqa hammasi taxmin, gumon, faraz va h.k. Inson hatto o‘z boshiga kelajakda 
qanday hodisalar kelishini bilmaydi. O’ziga tegishli narsalarni bilmaganidan keyin, 
olamdagi boshqalarga aloqador narsalarni umuman bilmaydi. Alloh taolo esa, ularning 
hammasini bilguvchidir. G’.ning kalitlari Alloh taoloning O’zidaligi shundadir. Bu kalitni 
hatto Payg‘ambarlar ham bilmaydilar. Kimki, R. ilmini da’vo qilsa, kofirlardan bo‘ladi. 
Aqoid ilmida "g‘aybiyot" deb nomlangan, imon keltirish lozim bo‘lgan narsalardan, 
Arshni, Kitobni va b.ni aytish mumkin.  

---

Islom Ensiklopediyasi