“Tasdiqlayman” O„quv ishlari bo„yicha prorektor prof O. R. Teshaev 201 yil

Biologik omillar 

---

 
 
     
Biologik  omil  hakida  tushuncha.  Biologik  zarar  turlari:  zooantrapanozlar 
(o„simliklar,  changlanganlik,  urug„lar,  jun,  soch  va  boshqalar),  aralash,  organik 
chang(o„simlik,  paxta,  urug„,  tuproq  changi),  efir  yog„lari,  o„simlikdan  kelib  chiquvchi 
aromatik  birikmalar,  saprofit  mikroflora    (ozuqa,  mikrobiologik  sanoati  va  boshqalar), 
mikrobiologik sintez mahsuloti (BVK, vitaminlar, fermentlar, zamburug„lar, antibiotiklar 
va boshqalar), kelib chiqishi bo„yicha biologik pestitsidlar, to„qima va hujayra kulturalari, 
makroorganizmlar (hayvon va qushlar bilan ishlash). Biologik omillar ta'sir etuvchi asosiy 
ishlab chiqaruvchi sanoatlar: qishlok xujalik sanoati (bug„doy yetishtiruvchi, paxtachilik, 
tabaki  yetishtiruvchi,  bog„bonchilik  va  boshqalar),  mikrobiologik  sanoati,  biologik 
pestitsidlarni  qo„llash  va  ishlab  chiqarish,  chorvachilik,  va  parranda  yetishtirish,  baliq 
yetishtirish, hayvonlarni o„rgatish va xizmat qilish(sirklar, xayvonot bog„lari), kasalliklar 
(infeksion,  psixiatrik  kasalxonalar).  Ishchilar  organizmiga  biologik  omillarni  ta'siri: 
allergen  ta'siri,  infeksion(zooantrapanozlar,  brutsellyoz,  tulyaremiya,  salmonellyoz, 
qichitma,stolbnyak  va  boshqalar),  zaharlilik  ta'siri  (zaharlanish)  ishchilar  jaroxatini 
havfliligi:  profilaktik  chora-tadbirlar:  qishloq  xo„jaligidagi  ishlab  chiqarishda  zamonaviy 
texnikani qo„llash, ozuqa tayyorlashda mexanizatsiya ishlari, mikrobiologik sintez ishlab 
chiqarishda texnologik jarayonni ketma-ketligi, moslamalarni germetiklash, yem saqlovchi 
omborxonalarda  namlikni  kamaytirish,  kasal  xayvonlarni  o„z  vaqtida  aniqlash  va 
izolyasiya  qilish,  ishlab  chiqarish  xonalarini  va  fermalarni  dizenfeksiya  qilish,  ishchilar 
urtasida  tushuntirish  ishlari  o„tkazish,  ShXV  va  maxsus  kiyim  bilan  ta'minlash,  tashqi 
muhitni  muxofaza  qilish,  gigiyenik  mehnat  sharoitini  nazorat  qilish,  maishiy  xonalarni 
jihozlash, dastlabki va davriy tibbiy ko„riklarni o„tkazish.