“Tasdiqlayman” O„quv ishlari bo„yicha prorektor prof O. R. Teshaev 201 yil

---

 
 
O‟zbekiston Respublikasi sog‟liqni saqlash vazirligi 
Toshkent tibbiyot akademiyasi 
 
 
“Tasdiqlayman” 
O„quv ishlari bo„yicha prorektor 
prof                      O.R. Teshaev  
«___» ________      201___ yil 
 
 
 
Kommunal va mehnat gigiena kafedrasi 
O‟QUV USLUBIY MAJMUA 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
TOSHKENT 
 
 

---

 
 
 
MUNDARIJA 
№ 
Mundarija 
Betlar 
1 
Namunaviy o‟quv dasturi 
1 
2 
Ishchi o‟quv dasturi 
23 
3 
Ta‟lim texnologiyasi 
80 
4 
Masalalar va mashqlar to‟plami 
275 
5 
Test savollari 
313 
6 
Nazorat uchun savollar (JN, ON, YaN) 
343 
7 
Umumiy savollar 
346 
8 
Tarqatma materiallar 
354 
9 
Glossariy 
360 
10 
Referat mavzulari 
362 
11 
Adabiyotlar ro‟yxati 
368 
12 
Tayanch konspekt 
369 
13 
O‟quv materiallari (o‟quv qo‟llanmalar) 
370 
14 
Xorijiy ma‟nbalar 
502 
15 
Kurs ishi mavzulari 
503 
16 
Annotatsiyalari 
504 
17 
Mualliflar to‟g‟risida  
505 
18 
Foydali maslaxatlar 
506 
19 
Meyoriy xujjatlar 
507 
20 
Baholash mezonlari 
531 
 
 
 
 
 
 

---

 
 
O„ZBEKISTON RESPUBLIKASI  
OLIY VA O„RTA MAXSUS TA'LIM VAZIRLIGI 
 
 
 
Ro„yxatga olindi 
 
№______________ 
 
“___” ____ 
 
O„zbekiston 
Respublikasi                                                                    
Oliy 
va 
o„rta 
maxsus 
ta'lim                                                                   
vazirligining 
20 
yil 
“____” 
_________dagi 
“____”-sonli 
buyrug„i bilan tasdiqlangan 
 
 
MEHNAT GIGIYENASI 
 fanining 
 
O„QUV DASTURI 
 
Bilim sohasi:        
500000  – Sog„liqni saqlash va ijtimoiy ta'minot 
Ta'lim sohasi:      
510000  – Sogliqni saqlash 
Ta'lim yo„nalishi: 
5510300  - Tibbiy – profilaktika ishi 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Fanning  o„quv  dasturi  Oliy  va  o„rta  maxsus,  kasb-hunar  ta'limi  o„quv-uslubiy 
birlashmalari faoliyatini Muvofiqlashtiruvchi Kengashning 20    yil «____» dagi «_____»-
son majlis bayoni bilan ma'qullangan. 
 
Fanning o„quv dasturi Toshkent tibbiyot akademiyasida ishlab chiqildi. 
 

---

 
 
Tuzuvchilar:    
 
Iskandarova G. T.  
-  t.f.d., professor 
Yusupova V.K. 
- t.f.n., dotsent 
Kurbanova Sh.I. 
- t.f.n., katta o„qituvchi 
Xashirbaeva D.M.  
- t.f.n., katta o„qituvchi 
Yulbarisova F.A. 
- t.f.n., assistent 
 
Taqrizchilar:    
 
Isroilova G.M. 
-  O„zR  SSV  Vrachlar  malakasini  oshirish  instituti, 
“Gigiyena” kafedra katta o„qituvchisi, t.f.n. 
Sadullaeva X.A. 
-    TTA  “Umumiy  va  radiatsion  gigiyena”  kafedra 
dotsenti, t.f.n. 
 
 
Fanning  o„quv  dasturi  Toshkent  tibbiyot  akademiyasi  Ilmiy-uslubiy  kengashida 
tavsiya qilingan (20    yil ________dagi  «_____»   «____»-sonli bayonnoma) 

---

 
 
 
 
Kirish 
Fanning bakalavr tayyorlashdagi o„rni va axamiyati 
«Iqtisodiy  va  siyosiy  sohalardagi  barcha  islohatlarimizni  pirovard  maqsadi, 
yurtimizda  yashayotgan  barcha  fuqarolar  uchun  munosib  hayot  sharoitlarini  tashkil  qilib 
berishdan iboratdir. Aynan shuning uchun ham ma'naviy jihatdan mukammal rivojlangan 
insonni  tarbiyalash,  ta'lim  va  maorifni  yuksaltirishni  milliy  uyg„onish g„oyasini  ro„yobga 
chiqaradigan yangi avlodni voyaga yetkazish davlatimizning eng muhim vazifalaridan biri 
bo„lib  qoladi”  (Prezident  I.A.  Karimovning  1995  yil  fevral  oyidagi  O„zbekiston 
Respublikasi Oliy Majlisining 1 sessiyasidagi ma'ruzasidan Toshkent 1998 yil).  
O„zbekiston  Respublikasi  hayotida  progress  asosida  rivojlanishga  qaratilgan, 
iqtisodiy  strukturani  qayta  qurish,  samarador  shakllarni    boshqarish,  mehnatni 
stimullashtirish  va  tashkillashtirishni  yangi  kursi  olib  borilmoqda.  Uning  yangilik  va 
yutuqlarining  asosiy  qismidan  biri  yuqori  malakali  tibbiy  kadrlarni  tayyorlashdir.  Bunda 
katta  rol  sog„liqni  saqlashda  profilaktika  yo„nalishini  ta'minlovchi  mutaxassislarga 
qaratilgan.  
Mehnat  gigiyenasini  asosiy  maqsadi  –  ish  bajarish  jarayonida  ishlovchilar 
organizmiga bajarayotgan ishning, ish sharoitining va ishni tashkil etilganligini o„rganish 
va  kasb  kasalliklarini  kamaytirish,  oldini  olishga  qaratilgan  chora  tadbirlarini  ishlab 
chiqish.  Dasturning  asosiy  vazifalaridan  biri:  nazariy  va  amaliy  tayyorgarlik  bilimlari 
yordamida  tashqi  muhitni  ta'sirini  to„g„ri  tushinish,  mehnat  jarayonini,  mehnat  sharoitiga 
gigiyenik baho berish usullarini o„rganish, ishchilar salomatligini saqlashga qaratilgan.