Konstruksiyalar

64. Zo‘riqtirilgan armaturaga boshqa armaturani  
payvandlash mumkinmi?
Mumkin emas. Birinchidan armaturani tortilishiga sa-
bab bo‘ladigan qo‘shimcha yuk bo‘lib, tortilishdagi zo‘riqish-
ni orttiradi. Ikkinchidan qo‘shimcha armatura payvandlansa, 
payvandlangan joyda yuqori mustahkamlikdagi armaturaning 
mustahkamligi pasayadi. Bu esa ushbu armaturaning uzilishi-
ga olib kelishi mumkin. 

---

44
3. TEMIR-BETON KONSTRUKSIYALARNI  
ChEGARAVIY hOLATLAR BO‘YIChA hISOBLASh. 
KO‘NdALANG  EGILIShdAGI MUSTAhKAMLIK 
65. Nima uchun egiluvchi elementlarning mustahkamligi normal 
va qiya kesimlar bo‘yicha hisoblanadi?
Bu bosh kuchlanishlarning σ
m
 yo‘nalishiga bog‘liq: faqat 
eguv chi momentlar ta’sir qilib, ko‘ndalang kuchlar yo‘q bo‘lsa, 
yoki ularning miqdori juda kichik bo‘lsa σ
m
 ning yo‘nalishi nor-
mal kuchlanish σ
x
 ning yo‘nalishi bilan mos keladi hamda ushbu 
uchastkalarda normal darzlar hosil bo‘ladi. Normal kesim hiso-
biy kesim deb hisoblanadi; Q ning miqdori katta bo‘lgan joylar-
da σ
m
 element o‘qiga nisbatan burchak ostida bo‘ladi va ushbu 
uchastkalarda bosh cho‘zuvchi kuchlanishlar σ
mt
 ta’sirida qiya 
darzlar hosil bo‘ladi va qiya kesimlar hisobiy kesim hisoblana-
di (27-rasm).