Кўчмас мулк ва мулк ҳУҚУҚи амалий қўлланма

49
№
Шар
тнома т
ури
 
(номи)
Тар
афларнинг асосий 
 
мажбурият
лари
Шар
тнома 
 
об
ъекти 
Қонун нормаси
23.
Текин фойда
-
ланиш (ссу
да) 
шар
тномаси
Бир тар
аф (ссу
да берув
чи) иккинчи тар
афг
а (ссу
да олув
чиг
а) 
ашёни ва
қтинча т
екин фойдаланиш учун бериш мажбурия
-
тини олади ёки бер
ади, иккинчи тар
аф эса бу ашёни қандай 
олг
ан бў
лса, нормал ейилишни ҳисобг
а олиб ху
дди шундай 
ҳолат
да ёки шар
тномада назар
да т
утилг
ан ҳолат
да қайтариб 
бериш мажбуриятини олади. 
Ашё
ЎзР Ф
Книнг 
617-мо
дда
си
24.
Пу
др
ат шар
тно
-
маси
Бир тар
аф (пу
др
атчи) иккинчи тар
аф (буюр
тма
чи)нинг 
топшириғиг
а бино
ан маълум бир ишни бажариш ва унинг 
натижасини буюр
тма
чиг
а белгиланг
ан му
ддат
да т
опшириш 
мажбуриятини олади, буюр
тма
чи эса иш натижасини қабу
л 
қилиб олиш ва бунинг учун ҳақ т
ўлаш мажбуриятини олади.
Ашёни тайёрлаш ёки 
уни қайта ишлаш (ишлов бериш) ёху
д 
бошқа т
ур
даги иш
ЎзР Ф
Книнг 
631-мо
дда
си
25.
Маиший пу
др
ат 
шар
тномаси
Тадбирк
орлик ф
аолиятини амалг
а ошир
аётг
ан пу
др
атчи 
маиший пу
др
ат шар
тномаси бўйича буюр
тма
чи-фуқаронинг 
топшириғи билан унинг маиший ёху
д бошқа шах
сий эҳтиёж
-
ларини қондиришг
а қар
атилг
ан маълум ишларни бажариш 
мажбуриятини, буюр
тма
чи эса ишни қабу
л қилиш ва ҳақини 
тў
лаш мажбуриятини олади.
Маиший ёху
д бошқа 
шах
сий эҳтиёж
ларни 
қондиришг
а қар
атил
-
ган иш
ЎзР Ф
Книнг 
656-мо
дда
си
26.
Қурилиш пу
др
а-
ти шар
тномаси
Пу
др
атчи шар
тномада белгиланг
ан му
дда
тда буюр
тма
чининг 
топшириғи билан муайян об
ъектни қуриш ёки бошқа қури
-
лиш ишини бажариш мажбуриятини олади, буюр
тма
чи эса 
пу
др
атчиг
а ишни бажариш учун зарур шароит яр
атиб бериш, 
ишни қабу
л қилиш ва к
елишилг
ан ҳақни т
ўлаш мажбуриятини 
олади.
Кор
хонани, бинони 
(жумладан уй-ж
ой 
биносини) иншоо
тни 
ёки бошқа об
ъектни 
қуриш ёки қайта қу
-
риш, шунинг
дек мон
-
таж
, созлаш-ишг
а 
тушириш ва қурила
-
ётг
ан об
ъект билан
ЎзР Ф
Книнг 
666-мо
дда
си

---

50
№
Шар
тнома т
ури
 
(номи)
Тар
афларнинг асосий 
 
мажбурият
лари
Шар
тнома 
 
об
ъекти 
Қонун нормаси
бевосита боғлиқ бў
л-
ган бошқа иш
27.
Лойиҳа ва
қидирув ишлари пу
др
ат шар
тно
-
маси
Пу
др
атчи (лойиҳалов
чи, қидирув
чи) буюр
тма
чининг т
опши
-
риғи бўйича белгиланг
ан му
дда
тда лойиҳа-смета ҳуж
жат
-
ларини ишлаб чиқиш ва (ёки) қидирув ишларини бажариш мажбуриятини, буюр
тма
чи эса уни қабу
л қилиб олиш ва
ҳақ 
тў
лаш мажбуриятини олади.
Лойиҳа-смета ҳуж
-
жат
ларини ишлаб 
чиқиш ва
(ёки) қиди
-
рув иши 
ЎзР Ф
Книнг 
682-мо
дда
си
28.
Илмий-т
екши
-
риш ишлари пу
др
ат шар
тно
-
маси
Пу
др
атчи (ижрочи) буюр
тма
чи берг
ан ва
зиф
ада кўрсатилг
ан 
илмий т
екширишларни амалг
а ошириш мажбуриятини олади.
Буюр
тма
чи пу
др
атчиг
а (ижрочиг
а) т
ехникавий т
опшириқ 
бериш, ишни қабу
л қилиб олиш ва
унинг ҳақини т
ўлаш маж
-
буриятини олади.
Илмий т
екшириш иши
ЎзР Ф
Книнг 
693-мо
дда
си
29.
Тажриба-к
он
-
структ
орлик 
ва т
ехнология 
ишлари пу
др
ат 
шар
тномаси
Пу
др
атчи (ижрочи) буюр
тма
чи берг
ан ва
зиф
ада кўрсатилг
ан 
янги буюм намунасини, унг
а т
егишли к
онструкт
орлик ҳуж
жат
-
ларини, янги т
ехнологияни ишлаб чиқиш ёки намуна ну
схаси
-
ни тайёрлаш мажбуриятини олади. Буюр
тма
чи пу
др
атчиг
а (ижрочиг
а) т
ехникавий т
опшириқ 
бериш, ишни қабу
л қилиб олиш ва
унинг ҳақини т
ўлаш маж
-
буриятини олади.
Янги буюм намуна
-
сини, унг
а т
егишли 
конструкт
орлик 
ҳуж
жат
ларини, янги 
технологияни ишлаб чиқиш ёки намуна ну
схасини тайёрлаш 
каби иш
30.
Ҳақ эва
зиг
а 
хизмат кўрсатиш шар
тномаси
Ижрочи буюр
тма
чининг т
опшириғи билан ашёвий шак
лда 
бў
лмаг
ан хизматни бажариш (муайян ҳар
акат
ларни қилиш 
ёки муайян ф
аолиятни амалг
а ошириш), буюр
тма
чи эса бу 
хизмат учун ҳақ т
ўлаш мажбуриятини олади.
Ашёвий шак
лда 
бў
лмаг
ан хизмат
лар
ЎзР Ф
Книнг 
703-мо
дда
си

---

51
№
Шар
тнома т
ури
 
(номи)
Тар
афларнинг асосий 
 
мажбурият
лари
Шар
тнома 
 
об
ъекти 
Қонун нормаси
31.
Йў
лов
чи ташиш 
шар
тномаси
Ташув
чи йў
лов
чини, йў
лов
чи баг
аж т
опширг
ан бў
лса – ба
-
гажни ҳам белгиланг
ан манзилг
а элтиб бериш ҳамда баг
ажни
олишг
а вак
олат берилг
ан шах
сг
а т
опшириш мажбуриятини
олади. Бунда йў
лов
чи белгиланг
ан йў
л ҳақини, баг
аж т
оп
-
ширг
ан бў
лса, баг
аж ташиш ҳақини ҳам т
ўлаш мажбуриятини
олади.
Йў
лов
чи ташиш хиз
-
мати
ЎзР Ф
Книнг 
710-мо
дда
си
32.
Юк ташиш шар
тномаси
Юк ташув
чи юк жўнат
ув
чи т
омонидан ўзиг
а ишониб т
опши
-
рилг
ан юкни белгиланг
ан манзилг
а етказиб бериш ва уни 
олишг
а вак
олат берилг
ан шах
сг
а (олув
чиг
а) т
опшириш, юк 
жўнат
ув
чи эса юкни ташиб берг
анлик учун белгиланг
ан ҳақни 
тў
лаш мажбуриятини олади.
Юк ташиш хизмати
ЎзР Ф
Книнг 
711-мо
дда
си
33.
Чар
тер (фр
ахт
-
лаш) шар
тно
-
маси
Бир тар
аф (фр
ахтчи) иккинчи тар
афг
а (фр
ахт
лов
чиг
а) ҳақ эва
-
зиг
а бир ёки бир неча тр
анспор
т воситаси сиғимининг ҳам
-
масини ёки бир қисмини йў
лов
чи, баг
аж ва
юк ташиш учун бир мар
та ёки бир неча мар
та қатнашг
а бе
-
риш мажбуриятини олади.
Йў
лов
чи, баг
аж ва 
юк ташиш хизмати
ЎзР Ф
Книнг 
712-мо
дда
си
34.
Тр
анспор
т 
эк
спедицияси 
шар
тномаси
Эк
спедит
ор ҳақ эвазиг
а ва
миж
оз (юк жўнат
ув
чи ёки юк олув
-
чи) ҳисобидан эк
спедиция шар
тномасида белгиланг
ан юк 
ташиш билан боғлиқ хизмат
ларни бажариш ёки бажаришни 
ташкил э
тиш мажбуриятини олади.
Юк ташиш билан боғлиқ хизмат ёки 
иш
ЎзР Ф
Книнг 
726-мо
дда
си
35.
Қарз шар
тно
-
маси
Бир 
тар
аф 
(қарз 
берув
чи) 
иккинчи 
тар
афг
а 
(қарз 
олув
чиг
а) 
пу
л 
ёки т
ург
а х
ос аломат
лари билан белгиланг
ан бошқа ашёларни 
му
лк қилиб бер
ади, қарз олув
чи эса қарз берув
чиг
а бир йў
ла 
ёки бў
либ-бў
либ, ўшанча суммадаги пу
лни ёки қарзг
а олинг
ан 
ашёларнинг хили, сиф
ати ва миқдориг
а бар
авар ашёларни 
(қарз суммасини) қайтариб бериш мажбуриятини олади.
Пу
л ёки т
ург
а х
ос 
аломат
лари билан 
белгиланг
ан бошқа 
ашёлар
ЎзР Ф
Книнг 
732-мо
дда
си

---

52
№
Шар
тнома т
ури
 
(номи)
Тар
афларнинг асосий 
 
мажбурият
лари
Шар
тнома 
 
об
ъекти 
Қонун нормаси
36.
Кредит шар
тно
-
маси
Бир тар
аф – банк ёки бошқа кредит ташкило
ти (кредит
ор) 
иккинчи тар
афг
а (қарз олув
чиг
а) шар
тномада назар
да т
утил
-
ган миқдор
да ва шар
тлар асосида пу
л маблағлари (кредит) 
бериш, қарз олув
чи эса олинг
ан пу
л суммасини қайтариш ва 
унинг учун фоизлар т
ўлаш мажбуриятини олади.
Пу
л маблағлари
ЎзР Ф
Книнг 
744-мо
дда
си
37.
Пу
л талабно
-
масидан бошқа шах
с фойдасиг
а 
воз
к
ечиш эва
-
зиг
а молиялаш 
шар
тномаси 
(ф
акт
оринг)
Бир тар
аф (молия аг
енти) иккинчи тар
афг
а (миж
озг
а) шу ми
-
ж
ознинг (кредит
орнинг) учинчи шах
сг
а (қарздорг
а) т
ова
рлар 
беришидан, унинг ишларини бажаришидан ёки унг
а хизмат
-
лар кўрсатишидан к
елиб чиқадиг
ан пу
л талабномаси ҳисо
-
бидан пу
л маблағларини бер
ади ёки бериш мажбуриятини 
олади, миж
оз эса молия аг
ентиг
а ушбу пу
л талабномасини 
бер
ади ёки бериш мажбуриятини олади.
Миж
оз ўзининг молия аг
енти олдидаги мажбурият
лари бажа
-
рилишини таъминлаш мақсадида ҳам қарздорг
а нисбатан пу
л 
талабномасидан молия аг
енти фойдасиг
а воз к
ечиши мумкин.
ЎзР Ф
Книнг 
749-мо
дда
си
38.
Банк омонати шар
тномаси
Биринчи тар
аф
дан (омонатчидан) қабу
л қилиб олг
ан ёки унинг
номиг
а к
елг
ан пу
л суммасини (омонатни) қабу
л қилиб олг
ан
иккинчи тар
аф (банк) шар
тномада назар
да т
утилг
ан шар
тлар
асосида ва тар
тиб
да омонат суммасини қайтариш ва унг
а фо
-
излар т
ўлаш мажбуриятини олади.
Пу
л маблағи 
ЎзР Ф
Книнг 
759-мо
дда
си
39.
Банк ҳисоб
-
вар
ағи шар
тно
-
маси
Бир тар
аф – банк ёки бошқа кредит муассасаси (бундан бу
ён 
матнда – банк) иккинчи тар
афнинг – миж
ознинг (ҳисобва
рақ 
эг
асининг) ҳисобвар
ағиг
а т
ушаётг
ан пу
л маблағларини қабу
л 
қилиш ва
киритиб қўйиш, миж
ознинг ҳисобвар
ақдан т
егишли 
суммаларини ў
тказиш ва т
ўлаш ҳамда ҳисобвар
ақ бўйича 
бошқа опер
ацияларни амалг
а ошириш ҳақидаги ф
армойи
-
шларини бажариш мажбуриятини олади.
Банк хизмат
лари
ЎзР Ф
Книнг 
771-мо
дда
си

---