Ўзбекистон республикаси алоқА, ахборотлаштириш ва телекоммуникация технологиялари давлат қЎмитаси тошкент ахборот технологиялари университети

Корхона 
бухгалтерия 
ҳисобида 
бу 
вазифа 
қўйидагича 
аниқлаштирилади: 
1) 
Маҳсулот (иш, хизмат) ишлаб чиқариш режа бажарилиши, режада 
белгиланган маҳсулотлар номенклатурасини, турини, сифатини кузатиш, 
назорат қилиш, режа бажарилиши ўсиши омилларини аниқлаш; 
2) 
Маҳсулотлар таннарҳини калькуляция қилиш, таннарҳни тобора 
камайтириш омилларини топиш; 
3) 
Корхоналар рентабеллик даражалари бажарилишини назорат қилиш. 
4) 
Бизнес-молия режаси бажарилишини назорат қилиш. 
2.
Корхона мулкини муҳофоза қилиш.  

---

11 
Корхона қайси мулкчилик шаклига асосланганидан қатъий назар 
бухгалтерия ҳисоби шу корхона мулкига нисбатан тежамли муносабатда 
бўлишни, уни ҳар хил нобудгарчиликлардан эхтиет қилишни, улар 
ҳаракатини узлуксиз назорат қилиб, улардан оқилона фойдаланишни 
таъминлаши лозим. 
3.
Корхоналарда халқ хўжалик ҳисобини жорий этиб, уни 
мустаҳкамлаш ва иқтисодий режимни (тежамкорликни) жорий этиш, 
ҳамда такомиллаштириб бориш. 
2. 
Бухгалетрия ҳисобининг предметига таъриф.
Бухгалтерия ҳисоби халқ хўжалигидаги ҳар бир корхона ташкилот 
муассаса, уюшмаларда юритилиб, уларнинг хўжалик фаолиятини тўлиқ 
еритиб беради. Хўжалик фаолиятини амалга ошириш учун эса, албатта 
хўжалик маблағларига, уларни ташкил топиш манбасига эга бўлишлари 
зарур бўлади, ҳамда албатта турли хўжалик жараёнлари орқали бу мақсадга 
эришадилар. Шундай қилиб, умумий таърифни қўйидагича бериш мумкин: 
Бухгалтерия ҳисоби предмети корхонани хўжалик маблағлари ва 
уларни ташкил топиш манбаларини, уларни хўжалик жараёнлари натижасида 
ўзгариб боришларини ёппасига, узлуксиз, қонун-қоидаларга асосан 
ҳужжатларда тўлиқ, аниқ, тўғри акс эттириб боришдир. Бухгалтерия ҳисоби 
бир корхона маълумотлари билан чегараланмайди, сабаб, уларнинг 
ҳисоботлари тегишли ташкилотларга белгиланган муддатларда йиғилиб, 
жамланиб, бутун халқ хўжалиги бўйича маълумотлар олинади, натижада 
улар фаолияти устидан назорат ва бошқарув олиб борилади. 
Корхоналар, муассасаларда юритиладиган бухгалтерия ҳисоби 
«Ўзбекистон Республикасида бухгалтерия ҳисоби ва ҳисоботи тўғрисида»ги 
Қонунига асосланиб олиб борилади. Корхоналар бухгалтерия ҳисоби шу 
корхоналар фаолиятини узлуксиз, ёппасига кузатиб, ҳужжатлаштириб, 
олинган маълумотларни баҳолаш орқали счётлар тизимида икки ёқламаёзув 
ёрдамида акс эттиради, ҳамда ҳисоб маълумотлари хақикийлигини 
инвентаризация ёрдамида текшириб, аниқ ва тўғри ҳисоб маълумотлари 
асосида бухгалтерия баланси ва ҳисоботларини тузади.