Toshkent davlat sharqshunoslik instituti sharqfilologiyasi fakulteti turkiy tillar kafedrasi

Tarjimasi: Masalan,meni rezinka to‘pday osmonga irg‘itib ushlab olar yoki 

qalpog‘iga o‘tqazib oyoqlarimdanushlardi-da, turgan yerida sakrar, gir aylanar edi. 

Bunda beni-obyekt, lastik top -obraz, fırlatmak-belgisidir. Belgi obyekt va 

obrazlar bilan alohida bir sintaktik aloqani tashkil etadi.

16

 

  Tashqi  tomondan  qaraganda,  rezinka  to‘pbilan  odam  o‘rtasida  hech 

qanday    aloqayo‘qdek  tuyiladi.  Lekin  yozuvchi  Ferideni  sho’xliginiva  uni 

to’pdek  sakrab  otishini  asosiy  o‘xshashlik  belgisi  qilib  olgan.  Belgi  asosida 

ikki  predmet  bir-biri  bilan  taqqoslanmoqda.  Agar  “belgi”  bo‘lmasa,  Feride 

bilan lastik topo‘rtasida o‘xshashlik bo‘lmas edi.  

  O‘xshatishning belgisiga qarab, ularni ikki guruhga ajratish mumkin. 

1. 

Grammatik  belgili  o‘xshatishlar.  Bunda  obyekt,  obraz  va  belgilar 

grammatik-ko‘rsatkichi  bilan  mavjud  bo‘ladi.  Uch  belgidan  birortasi  ham 

tushib  qolmaydi:  Bunların  bitmesinden  bir  felaket  gibi  korktuğum  halde  bir 

oturuşta hepsini silip süpürdüm.